Báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật Căn cước vừa được Chính phủ gửi đến Quốc hội. Theo đó, Chính phủ quy định rõ việc cấp thẻ căn cước cho người dưới 14 tuổi là không bắt buộc và thực hiện theo nhu cầu của người dân.
Trước đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Ủy ban Quốc phòng - An ninh đề nghị đánh giá thêm tác động của chính sách cấp căn cước cho trẻ em dưới 14 tuổi, chi phí, ngân sách nhà nước bảo đảm cho việc triển khai thực hiện luật.
Giải trình về vấn đề trên, Chính phủ cho biết, Bộ Công an đã rà soát, đánh giá và thấy rằng, khi thực hiện quy định mới, xã hội sẽ không tốn chi phí trong cấp sổ tiêm chủng (10.000 đồng/sổ), sổ khám chữa bệnh (10.000 đồng/sổ/cơ sở y tế; trung bình 1 trẻ khám 2-3 cơ sở y tế), thẻ bảo hiểm y tế (5.000 đồng/thẻ/năm), thẻ học sinh (5.000 đồng/thẻ/năm học/người)…
Với 19 triệu công dân dưới 14 tuổi, Chính phủ ước tính số tiền mà Nhà nước và xã hội phải chi phí cho các loại giấy tờ khoảng 2.000 tỷ đồng, chưa kể chi phí sao y, chứng thực, công chứng giấy tờ (từ 2.000 đồng đến 10.000 đồng/trang)…
Trong khi đó, chi phí sản xuất mỗi thẻ căn cước là 48.000 đồng. Giả sử tất cả 19 triệu trẻ dưới 14 tuổi đều có nhu cầu cấp căn cước, chi phí sẽ khoảng 900 tỷ đồng. Chi phí cấp đổi, cấp lại cho người dưới 14 tuổi nếu bị mất, đổi theo nhu cầu do công dân thanh toán, không tốn ngân sách nhà nước. Do vậy, hiệu quả về lợi ích kinh tế - xã hội đem lại khi thực hiện quy định này là rất lớn.
Chính sách về cấp thẻ căn cước cho người dưới 14 tuổi đã được Chính phủ thống nhất thông qua trong đề nghị xây dựng dự án luật. Việc bổ sung quy định này, theo Chính phủ, là khả thi, bởi hiện đã có sự thay đổi về công nghệ thu nhận sinh trắc học của con người. Ví dụ, với vân tay, sẽ sử dụng bộ thu nhận vân tay điện tử thay thế cho dùng mực lăn tay, chỉ bản, nên có thể thu nhận được vân tay của người từ đủ 5 tuổi trở lên và vẫn bảo đảm yêu cầu về đối sánh dữ liệu sinh trắc học và yêu cầu quản lý nhà nước.
Bên cạnh đó, theo đánh giá của Chính phủ, việc cấp thẻ căn cước công dân cho người dưới 14 tuổi cũng phù hợp với quy định pháp luật về xuất nhập cảnh (hiện nay vẫn đang thực hiện cấp hộ chiếu, thị thực cho trẻ em mới khai sinh, có chụp ảnh khuôn mặt) và các quy định pháp luật khác có liên quan.
Thẻ căn cước cấp cho người dưới 14 tuổi sẽ không thay thế cho việc cấp giấy khai sinh. Tuy nhiên, giấy khai sinh có kích thước của tờ A4, dễ rách nát, hư hỏng, khó bảo quản và chỉ được cấp một lần trong suốt cuộc đời; giấy này chỉ có các biện pháp bảo mật, chống làm giả sơ sài, dễ bị làm giả và chứa được rất ít thông tin của người dân nên sẽ gây rất nhiều khó khăn, bất tiện cho người dân.
Trong khi đó, thẻ căn cước với kích thước nhỏ gọn, chất liệu tốt, tính bảo mật, bảo an cao và còn có thể được tích hợp thêm rất nhiều thông tin khác theo nhu cầu của người dân, sẽ mang lại nhiều tiện ích cho người dân trong việc đi lại (như đi máy bay, tàu hỏa...), học tập, khám chữa bệnh (không cần phải mang theo thẻ bảo hiểm y tế, sổ tiêm chủng...) và thực hiện các giao dịch khác trong đời sống hàng ngày.