Cao tốc TPHCM - Tây Ninh: Tuyến đường kinh tế đối ngoại

Giấc mơ thành hiện thực

Hiện nay, trục kết nối giao thông chính giữa TPHCM, Tây Ninh và các nước trong khu vực chỉ có duy nhất quốc lộ (QL) 22. Tuy nhiên, tuyến đường này lại thường xuyên bị ùn tắc giao thông. Do đó, việc xây dựng đường cao tốc TPHCM - Mộc Bài (Tây Ninh) có vai trò vô cùng quan trọng trong việc phát triển kinh tế không chỉ cho hai địa phương, mà còn giúp Việt Nam kết nối thông thương với nước bạn Campuchia. Vì vậy, nhiều năm nay, dự án này luôn được kỳ vọng sớm được đầu tư để qua đó, góp phần phát triển kinh tế khu vực.

Trong bối cảnh ấy, trên cơ sở ý kiến thống nhất của hai địa phương và Bộ GTVT, Thủ tướng Chính phủ đồng ý giao UBND TPHCM là cơ quan nhà nước có thẩm quyền, triển khai đầu tư dự án xây dựng đường cao tốc TPHCM - Mộc Bài. Dự kiến trong năm 2025, cao tốc TPHCM - Mộc Bài sẽ hoàn thành đưa vào sử dụng.

Theo Sở GTVT TPHCM, để thực hiện dự án này, TPHCM và tỉnh Tây Ninh sẽ giải phóng mặt bằng, phần xây lắp sẽ thực hiện theo hợp đồng BT. Hiện các đơn vị đang trình chủ trương đầu tư, phấn đấu khởi công công trình trong năm 2022. Cao tốc TPHCM - Mộc Bài dài 53,5km, đoạn đi qua TPHCM dài 24km, qua tỉnh Tây Ninh gần 30km. Tổng mức đầu tư dự kiến hơn 13.600 tỷ đồng, trong đó, chi phí giải phóng mặt bằng hơn 5.100 tỷ đồng.

Cao tốc TPHCM - Mộc Bài bắt đầu từ đường Vành đai 3 (huyện Hóc Môn, TPHCM), đi song song với đường sắt (theo quy hoạch phát triển hệ thống đường sắt Việt Nam đến năm 2030 - hiện nay chưa có) Tân Chánh Hiệp - Trảng Bàng (Tây Ninh). Đến khu vực ga đường sắt Gò Dầu rẽ phải, cắt qua QL 22B rồi tiếp tục rẽ phải, vượt sông Vàm Cỏ đi về phía QL 22 kết nối với cửa khẩu Mộc Bài.

Giai đoạn đầu xây dựng hai đoạn, đoạn từ TPHCM đi Trảng Bàng dài 33km, quy mô 4 làn xe, tốc độ thiết kế 120km/giờ và đoạn từ thị xã Trảng Bàng đi Mộc Bài dài 20,5km, 4 làn xe, tốc độ thiết kế 80km/giờ. Giai đoạn 2 sẽ mở rộng lên 6-8 làn xe. Trong năm 2021, các đơn vị sẽ thực hiện việc bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư. Quý 2-2021, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Từ năm 2022 đến 2025, tập trung triển khai dự án và hoàn thành, đưa cao tốc vào vận hành trong năm 2025.

Tạo hành lang phát triển mới

Nói về vai trò kinh tế của tuyến cao tốc TPHCM - Mộc Bài, Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Thanh Ngọc cho biết, cao tốc TPHCM - Mộc Bài  là tuyến đường kinh tế đối ngoại quốc gia qua cửa khẩu quốc tế Mộc Bài. Hơn thế, từ cửa khẩu Mộc Bài, tuyến đường này sẽ kết nối với các nước ASEAN gồm Thái Lan, Malaysia, Singapore… Chính vì vậy, đầu tư tuyến cao tốc này là yêu cầu bức thiết, bởi không chỉ kết nối kinh tế liên vùng mà còn kết nối đa quốc gia.

Cũng theo ông Nguyễn Thanh Ngọc, tuyến cao tốc TPHCM - Mộc Bài không chỉ kết nối, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của TPHCM và Tây Ninh mà còn góp phần thúc đẩy kết nối cả vùng kinh tế Đông Nam bộ. Cụ thể, tuyến đường này sẽ có các nút giao kết nối với đường Vành đai 3, Vành đai 4 của TPHCM; giảm thời gian vận chuyển hàng hóa của cả vùng trong hoạt động xuất nhập khẩu với nước bạn Campuchia qua cửa khẩu quốc tế Mộc Bài. Khu vực phía Nam hiện có hơn 1.000km đường biên giới với Campuchia và trong đó, cửa khẩu Mộc Bài là cửa khẩu quan trọng nhất, là nơi xuất nhập khẩu hàng hóa cho cả vùng Đông Nam bộ và đặc biệt cho “đầu tàu kinh tế” TPHCM. Tỷ lệ hàng hóa cả nước và khu vực các tỉnh Đông Nam bộ đi qua cửa khẩu quốc tế Mộc Bài rất lớn. Thực tế, phía Campuchia cũng đang làm tuyến đường cao tốc để kết nối với cửa khẩu Mộc Bài.

Trước đây, khu kinh tế Mộc Bài được định hướng phát triển thương mại đô thị với chính sách phi thuế quan, nhưng không hiệu quả và giờ đây, chính sách này không còn phù hợp. Hiện tỉnh Tây Ninh đang phối hợp với các chuyên gia đánh giá lại, để có những giải pháp điều chỉnh phù hợp cho việc xây dựng khu kinh tế cửa khẩu. Trong đó, việc có tuyến cao tốc TPHCM - Mộc Bài sẽ là một điểm sáng mới, góp phần thúc đẩy kinh tế cửa khẩu. Tây Ninh đang xin chủ trương nghiên cứu đề xuất điều chỉnh chức năng kinh tế và định hướng, mục tiêu tạo động lực mới cho khu vực kinh tế cửa khẩu quốc tế Mộc Bài. Tuyến cao tốc TPHCM - Mộc Bài được thiết kế là một tiền đề để thu hút các nhà đầu tư lớn, có năng lực.