Vay rồi, không sao trả nổi
Vay app là mô hình vay tiền tín dụng đen qua ứng dụng trực tuyến. Người muốn vay chỉ cần tải ứng dụng vay tiền về điện thoại di động, đăng ký thông tin cá nhân và gửi yêu cầu vay. Chỉ vài giờ sau, tiền sẽ được gửi vào tài khoản cá nhân. Con nợ app tín dụng đen thường là những người nghèo, lâm cảnh đường cùng, sau khi đã quay vòng vay từ ngân hàng chính sách, đến quỹ tín dụng và thậm chí cả tín dụng đen. Trong cơn nguy cấp, họ vớ được app tín dụng với thể thức vay nhanh, gọn, dễ dàng, như người đang đuối nước vớ được phao để bấu víu, quay vòng, cứ nhắm mắt thả trôi tới đâu hay tới đó.
Cho dù biết rằng vay app tín dụng đen là phải trả lãi rất nặng, nhưng họ vẫn phải liều, miễn là giải được món nợ trước mắt. Nhưng khi nhận được số tiền vay chỉ “trong vòng vài nốt nhạc” thì họ giật mình khi bị trừ ngay khoản “chi phí dịch vụ” trên số tiền vay đó. Chẳng những thế, lãi suất không phải gấp mấy lần lãi suất ngân hàng như họ tưởng, mà gấp hàng chục lần, thậm chí gấp trăm lần. Qua báo chí, có những nạn nhân đã kêu cứu, như chị H. ở TPHCM, vay 3 triệu đồng phải trả 40 triệu đồng; chị P.T.T.M. ở Tiền Giang vay 8 triệu đồng phải trả gần 200 triệu đồng… Đó là những trường hợp điển hình cho việc vay app, một hình thức tín dụng đen. Bẫy app tín dụng đen vẫn dụ được người vay là do người cho vay online sẽ báo lãi suất rất thấp, nhưng khi giao tiền thì trừ khoản phí lớn, khi thu nợ sẽ phát sinh tiền phạt chậm trả với lãi suất có khi lên đến 600% - 700%/năm. Do đây là hình thức cho vay theo thỏa thuận bằng miệng, nên khi bị tính lãi suất “cắt cổ”, người vay cũng đành chịu, vì nếu không trả sẽ bị đòi nợ kiểu xã hội đen như gọi điện thoại trấn áp, dọa gọi cho những người thân trong danh bạ điện thoại mà bên cho vay đã cập nhật lúc người vay tải ứng dụng về điện thoại, hoặc đến nhà đòi nợ, hăm dọa hành hung…
Nông dân nghèo sập bẫy
Hiện trên mạng đang có rất nhiều tổ chức cho vay tiền tín dụng đen qua ứng dụng trực tuyến. Trong số những người vướng vào app tín dụng đen, có nhiều nông dân nghèo. Một số mắc bẫy vì chưa từng biết app tín dụng đen là cạm bẫy, còn nhiều trường hợp khác là do hết đường nên nhắm mắt vay liều.
Có những nông dân nghèo vay ngân hàng với lãi suất ưu đãi nhưng lại không sử dụng vốn vay đúng mục đích sản xuất nông nghiệp, mà dùng tiền vay để nuôi con ăn học, với hy vọng vài năm sau khi con cái họ tốt nghiệp, có việc làm ổn định, cả gia đình sẽ dần thoát khỏi cảnh nghèo túng đeo đẳng bấy lâu nay. Nhưng trước mắt, đến lúc đáo hạn không biết lấy tiền ở đâu để trả cho ngân hàng cả vốn lẫn lãi và vay tín dụng đen là chuyện chẳng đặng đừng, với hy vọng trả nợ ngân hàng hôm trước, hôm sau lại vay ngân hàng để trả cho tín dụng đen. Nhưng khi không được ngân hàng duyệt cho vay tiếp, thì bi kịch nợ tín dụng đen là chuyện phải đến.
App tín dụng đen là hoạt động vi phạm pháp luật, tất nhiên phải chịu sự điều chỉnh của luật pháp; nhưng về mặt chủ quan, người lâm cảnh nghèo túng cũng nên cảnh giác, đừng bao giờ gỡ khó bằng app tín dụng đen. Vướng vào là không còn đường ra. Chính quyền các địa phương cần lưu ý tăng cường giáo dục kiến thức tài chính tín dụng cho người dân, để họ cảnh giác với tín dụng đen. Trong bối cảnh hệ thống ngân hàng thương mại không bao quát hết khu vực nông thôn, rất cần có chính sách khuyến khích các tổ chức tín dụng phi ngân hàng phát triển để thu hẹp thị trường tín dụng phi chính thức là tín dụng đen.