Nhiều năm nay, luồng lạch ra vào cảng neo trú tàu thuyền Mỹ Á (thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) bị bồi lấp nghiêm trọng, tàu thuyền công suất lớn không thể ra vào cảng. Tàu cá QNg-94418 TS của ngư dân Nguyễn Thành Lin (phường Phổ Quang, thị xã Đức Phổ) phải nằm bờ chờ đến thủy triều lên mới có thể ra khơi vì luồng lạch bồi lấp, tàu cá dễ mắc cạn.
Theo Ban Quản lý cảng cá Mỹ Á, do luồng lạch bồi lấp nên số lượng tàu cá ra vào cảng mỗi năm giảm dần, trong 5 tháng đầu năm 2024 chỉ có 1.500 lượt tàu cá ra vào, hầu như tàu cá công suất lớn không vào cảng.
Theo quy chuẩn, luồng lạch ra vào cảng Mỹ Á phải có độ sâu 4m, tuy nhiên, hiện tại chỉ còn khoảng 1,8m, vào buổi chiều tối chỉ còn 0,5m. Điều này khiến nhiều tàu cá ra vào cửa bị mắc cạn, bị sóng đánh chìm gây thiệt hại lớn về tài sản cho ngư dân.
Ông Huỳnh Xuân Bình, Quyền Chủ tịch UBND phường Phổ Quang cho biết, việc luồng lạch ra vào cảng bị bồi lấp nặng nề đã ảnh hưởng lớn đến sự phát triển ngành thủy sản địa phương.
Tỉnh Quảng Ngãi hiện có 5 cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá được UBND tỉnh công nhận cảng cá loại II và được Bộ NN-PTNT công bố là cảng cá chỉ định có đủ hệ thống xác nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác, gồm: Cảng cá Sa Huỳnh, Cảng neo trú tàu thuyền Lý Sơn, Cảng neo trú tàu thuyền Tịnh Hòa, Cảng neo trú tàu thuyền Mỹ Á và Cảng cá Tịnh Kỳ do Ban Quản lý các cảng cá tỉnh Quảng Ngãi quản lý.
Tuy nhiên, hạ tầng tại các cảng hiện chưa đáp ứng được yêu cầu hoạt động của nghề cá, nhất là đáp ứng khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) trong chống khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Tính đến 2024, toàn tỉnh có 4.242 tàu cá đã đăng ký, trong đó tàu có chiều dài lớn từ 15 mét trở lên có 2.921 chiếc. Với năng lực tại các cảng cá và khu neo đậu cho tàu cá đang quản lý chỉ có thể tiếp nhận khoảng 1.750 tàu cá. Cơ sở hạ tầng nghề cá và dịch vụ hậu cần nghề cá tuy đã được Nhà nước đầu tư nhưng chưa tương xứng với tiềm năng phát triển kinh tế.
Theo Ban Quản lý các cảng cá tỉnh Quảng Ngãi, sau thời gian sử dụng, luồng vào cảng bị bồi lấp, làm cho tàu thuyền ra vào cảng rất khó khăn, độ sâu vũng neo đậu cũng bị bồi lấp dần dần qua thời gian sử dụng, không đủ nơi neo đậu cho tàu về cập cảng bốc dỡ thủy sản đi tiêu thụ, tiếp nhận nhiên liệu, nhu yếu phẩm cho chuyến biển tiếp theo, đặc biệt khi có bão, biển động thiếu nơi neo đậu cho tàu vào tránh trú bão.
Diện tích mặt bằng quy hoạch tại các cảng cá để đầu tư dịch vụ hậu cần nghề cá rất hạn chế, cho nên các hoạt động sản xuất, cung ứng dịch vụ hậu cần nghề cá tại các cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão tàu cá chưa đáp ứng với yêu cầu thu hút tàu cá về hoạt động tại các cảng.
Các công trình cảng cá đã xuống cấp nghiêm trọng, hệ thống xử lý nước thải, hệ thống phòng cháy chữa cháy chưa được đầu tư hoàn chỉnh,… Thiếu nguồn nhân lực làm việc tại cảng, dẫn đến việc triển khai các giải pháp phòng, chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh còn nhiều hạn chế.
Để phát huy hiệu quả hoạt động các cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão, Sở NN-PTNT đã kiến nghị với Chính phủ, bộ, ngành Trung ương quan tâm bố trí kinh phí hỗ trợ tỉnh đầu tư xây dựng mới, nâng cấp hoàn thiện các cảng cá và khu neo đậu trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi theo quy hoạch.
