Những ngày qua, rất nhiều loại trái cây được các xe hàng lưu động bán khắp TPHCM với giá rẻ. Song để đảm bảo sức khỏe, người tiêu dùng phải cảnh giác với những sản phẩm trái cây không rõ nguồn gốc xuất xứ và chỉ nên mua những sản phẩm có chứng nhận, kiểm dịch rõ ràng, đã được các cơ quan chức năng cấp phép.
Tràn lan sản phẩm giá rẻ
Táo Mỹ, mận tím Hà Nội, nho Ninh Thuận… là những sản phẩm mà người tiêu dùng có thể dễ dàng bắt gặp dọc các tuyến đường lớn như Hoàng Văn Thụ (quận Tân Bình), quốc lộ 1A, xa lộ Hà Nội (quận Thủ Đức)… Điểm đặc biệt là các sản phẩm này được rao bán với giá rất rẻ, mẫu mã lại đẹp, nên dù không rõ nguồn gốc xuất xứ nhiều người tiêu dùng vẫn đổ xô mua.
Theo khảo sát, các sản phẩm này được bán trên các xe lớn với đủ loại, đủ mức giá, dao động trong khoảng 35.000 - 80.000 đồng/kg, tùy loại. Tất cả đều được gắn mác giá rẻ nên hấp dẫn nhiều người. Các loại quả phổ biến nhất là mận tím Sa Pa/mận tím Hà Nội giá 35.000 - 40.000 đồng/kg, táo Mỹ giá 40.000 - 60.000 đồng/kg, cam 20.000 đồng/kg, nho Ninh Thuận giá 30.000 - 35.000 đồng/kg…
Trong đó, sản phẩm mận tím Hà Nội đang được bán phổ biến nhất, kể cả ở các chợ như Thanh Đa, Bà Chiểu… lẫn một số tuyến đường Xô Viết Nghệ Tĩnh (Bình Thạnh), Nguyễn Oanh (Gò Vấp)… Khi được hỏi xuất xứ, nhiều người bán khẳng định đây là mận Hà Nội, có người thì nói mận Sa Pa.
Loại mận này mềm, ngọt, lại dễ bảo quản nên được người tiêu dùng lựa chọn. Tuy nhiên, trên thực tế thì mận của Việt Nam có màu nhạt hơn, nhỏ hơn và đã hết mùa từ cuối tháng 6. Người bán đang lợi dụng nhập nhèm xuất xứ để bán hàng dễ hơn.
Ngoài mận tím, các loại táo, lê được rao xuất xứ từ Mỹ, với giá rẻ cũng đang thu hút nhiều khách hàng. Trong đó, táo có mức giá phổ biến là 40.000 - 50.000 đồng/kg, lê 35.000 - 50.000 đồng/kg…
Theo phản ánh của nhiều người, trái cây bên lề đường được chọn mua vì giá rẻ lại được gắn mác những địa danh, thương hiệu nổi tiếng hấp dẫn người mua dù chưa biết có đúng như vậy hay không. Khách mua hàng phần lớn là sinh viên hoặc người lao động thu nhập thấp.
Chị Nguyễn Thị Thơm (công nhân Khu chế xuất Linh Trung, quận Thủ Đức) lý giải, trái cây bán ở các xe hàng rong này giá chỉ bằng một nửa các sạp, quầy hoa quả vì được chủ xe đẩy lưu động đi khắp nơi nên không mất phí. Do đó, thay vì mua ở các sạp trong chợ hoặc siêu thị, chị thường chọn mua ở những xe hoa quả này.
Cẩn trọng với chất lượng
Thống kê của chợ đầu mối nông sản Thủ Đức cho thấy, lượng trái cây về chợ vào khoảng 2.100 tấn/đêm, trái cây ngoại chiếm 25% - 30%. Trong các loại trái cây ngoại, sản phẩm từ Trung Quốc chiếm số lượng nhiều nhất với 60%.
Liên quan đến vấn đề nhiều loại trái cây gắn mác xuất xứ kể trên, các chủ vựa trái cây ở chợ đầu mối nông sản Thủ Đức cho hay, chợ này đã có hẳn 2 khu riêng biệt để nhập trái cây về chợ phân bổ đi các nơi.
Trong đó, khu trái cây nội chủ yếu là xoài, măng cụt, thanh long, bưởi, chôm chôm… được nhập từ miền Tây và các tỉnh Đông Nam bộ; khu trái cây ngoại chủ yếu là trái cây từ Trung Quốc như táo, lê, đào, mận…
Theo ông Phạm Tấn Đạt, Trưởng phòng Quản lý bốc xếp chợ đầu mối nông sản Thủ Đức, các tiểu thương kinh doanh tại chợ tuân thủ rất nghiêm về khai xuất xứ hàng hóa.
Thường thì giá các loại hoa quả Trung Quốc rẻ hơn so với những loại có nguồn gốc trong nước hoặc các nước khác, nên vẫn được tiểu thương nhập về chợ. Tuy nhiên, có trường hợp khi hàng ra khỏi chợ thì được người bán ở nơi khác gắn mác xuất xứ nhập nhèm để thu hút người tiêu dùng.
Có thể thấy, nhiều người bán hàng đang đánh vào tâm lý của khách hàng là “ngon, bổ, rẻ” nên thời gian qua, dù sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ vẫn được người tiêu dùng, nhất là công nhân và sinh viên chọn mua.
Tuy nhiên, những “chợ trái cây di động” này liên quan đến vấn đề chất lượng và độ an toàn, cần phải được xem xét kỹ lưỡng. Chưa kể, các xe trái cây dừng đậu ở vỉa hè, lòng đường, nhất là vào giờ cao điểm gây ảnh hưởng đến an toàn giao thông và mỹ quan đô thị.
Về phía người tiêu dùng, theo cảnh báo từ các chuyên gia y tế, để đảm bảo sức khỏe của mình, người tiêu dùng nên thận trọng hơn trong việc lựa chọn sản phẩm, không nên vì giá rẻ mà chọn mua; chỉ nên mua những loại trái cây có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.