Mập mờ nguồn gốc
Thuốc bắc gia truyền tái tạo da, hay còn được gọi là bột rửa mặt thảo dược, đang được quảng cáo rầm rộ: Sản phẩm gia truyền, nguồn gốc 100% từ thiên nhiên, từ các thảo dược quý hiếm. Một số người bán còn khẳng định như đinh đóng cột rằng sản phẩm của họ trị dứt điểm được tất cả các loại mụn, nám, tàn nhang, dù ở mức độ nặng. Hiện nay, không khó để mua được các loại thuốc bắc gia truyền tái tạo da, phương thức bán hàng chủ yếu là online qua mạng xã hội, không cho biết địa chỉ cửa hàng cụ thể. Chỉ cần một cú điện thoại là có người giao đến tận nhà. Thậm chí, nhiều người bán hàng trên mạng còn bỏ tiền chạy quảng cáo trên Facebook và Zalo, thường xuyên tuyển cộng tác viên, có chiết khấu hoa hồng cao mỗi khi bán được sản phẩm.
Liên lạc với một trang facebook cá nhân có tên “Thuốc bắc gia truyền tái tạo da”, chúng tôi được người bán hàng giới thiệu mỗi chai thuốc 250ml giá chỉ 290.000 đồng, được tặng kèm một gói bột sữa rửa mặt thảo dược. Được hỏi địa chỉ cửa hàng, người này từ chối cung cấp: “Chị bán hàng online thôi em ơi, nếu em mua thì đặt hàng, chị sẽ gửi chuyển phát nhanh cho”. Chúng tôi đặt mua một bộ. Trên sản phẩm, bao bì in giới thiệu rất sơ sài: “Thuốc được làm từ các thành phần: thuốc bắc ngâm, hoạt thạch tán bột, tinh chất hoa lài khô, thảo dược xay nhỏ, cam kết 100% từ thiên nhiên. Chỉ cần thoa trực tiếp lên da mặt mỗi ngày 1 - 2 lần là có thể trị được những ca mụn nặng, hay tàn nhang lâu năm, giúp da trắng mịn, căng bóng”. Nhưng tất cả đều không có hạn sử dụng và các chứng nhận sản phẩm an toàn.
Anh H.H. (ở quận Tân Bình, TPHCM) là một đại lý kinh doanh bán hàng thuốc bắc trị mụn gia truyền, tiết lộ: “Bán hàng này chạy lắm, có lợi nhuận rất cao, khách hàng một khi đã mua sản phẩm lần đầu chắc hẳn sẽ chưa có nhiều hiệu quả, buộc phải mua tiếp. Đó được coi là một nguồn khách hàng tiềm năng. Mỗi sản phẩm bán ra khoảng 160.000 đồng (chai 100ml) thì lãi được 50% sau khi trừ hết chi phí (bao bì sản phẩm, tiền chạy quảng cáo trên Facebook)”. Như vậy, có thể thấy rằng giá của một chai thuốc bắc tái tạo da rất thấp. Chúng tôi hỏi sản phẩm được làm từ những nguyên liệu gì và địa chỉ nơi sản xuất, anh H.H. từ chối trả lời, nói tiếp: “Mỗi ngày cơ sở chính cung cấp hàng trăm lít thuốc bắc cho các đại lý (chưa pha chế), nếu muốn có lãi thì mình tự lấy nguyên liệu tại đó về tự pha chế và đóng gói sản phẩm”.
Nguy hiểm rình rập
Thực tế đã có rất nhiều trường hợp da mặt bị tàn phá nặng nề, sưng đỏ, bong tróc khi sử dụng những sản phẩm thuốc bắc không rõ nguồn gốc. Các loại thuốc bắc tái tạo da trôi nổi hiện nay đều được làm thủ công, người pha chế không có kinh nghiệm. Chỉ pha trộn các loại thuốc với nhau theo công thức ước chừng, chứ không theo đúng một liều lượng nhất định. Vì vậy, tác dụng phụ từ các sản phẩm này là rất cao. Một số người bán còn cho rằng sản phẩm để càng lâu thì hiệu quả càng cao, nên… không cần có hạn sử dụng.
Trường hợp chị T.T.Q.N. (22 tuổi, quận Bình Thạnh, TPHCM) là một bằng chứng. Nghe theo lời bạn bè và các quảng cáo trên mạng xã hội, chị N. đã mua thuốc bắc tái tạo da với giá 200.000 đồng/sản phẩm qua mạng để chữa tàn nhang. Sau một tháng sử dụng, tình trạng da mặt càng chuyển biến xấu, da bong tróc và nổi mẩn đỏ. Chị kể: “Ban đầu thì sử dụng không có hiện tượng gì, nhưng về sau các vết tàn nhang lại càng lộ rõ, sưng tấy và đau rát lột da như bị phỏng. Buộc phải ngừng sử dụng, thật buồn khi khuôn mặt càng tệ hơn, bây giờ đi đâu tôi cũng phải đeo khẩu trang kín mít”.
Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hào, Giám đốc Bệnh viện Da liễu TPHCM, cho biết: “Các loại thuốc bôi nào cũng gây kích ứng cho da, đặc biệt hiện nay trên thị trường xuất hiện nhiều loại mang mác “thuốc bắc gia truyền” không rõ nguồn gốc, bán trôi nổi, không được chứng nhận và cấp phép, tiềm ẩn nhiều nguy cơ phá hoại làn da, gây kích ứng, nổi mẩn đỏ, bỏng rát, bong da cho người sử dụng. Một khi rơi vào những trường hợp như vậy, thì khả năng phục hồi lại làn da cũ cũng như điều trị là rất khó”.
Dù mập mờ về nguồn gốc, những sản phẩm thuốc bắc gia truyền vẫn đang được bán tràn lan, không được kiểm chứng, không được quản lý chặt chẽ. Người tiêu dùng cần tìm hiểu kỹ trước khi mua, chỉ sử dụng những sản phẩm đã được chứng nhận an toàn, không gây hại khi dùng.