Đái tháo đường (ĐTĐ) là một bệnh nội tiết chuyển hóa đặc trưng bởi sự tăng glucose máu mạn tính. Bệnh tiến triển mạn tính dẫn đến rối loạn và suy yếu chức năng của nhiều cơ quan, đặc biệt là mắt, não, thận, thần kinh và tim mạch. Trong số các biến chứng do bệnh ĐTĐ gây nên, biến chứng tim mạch là phổ biến nhất và nguy hiểm nhất vì có tỷ lệ tử vong gần 70%.
Mới đây, Bệnh viện (BV) Đại học Y Dược TPHCM tiếp nhận bệnh nhân nữ tên T.T.M. (60 tuổi, ngụ Thủ Đức), mắc bệnh ĐTĐ đã hơn 5 năm. Trong khoảng thời gian đầu, bệnh nhân được theo dõi và điều trị liên tục tại BV, kết quả điều trị rất khả quan, nhiều lần tái khám kết quả đường huyết đều nằm trong giới hạn tốt.
Tuy nhiên, bệnh nhân dần dần nảy sinh tâm lý chủ quan, tự mua thuốc theo toa cũ uống và thỉnh thoảng tự đo đường huyết tại địa phương, thấy đường huyết trong giới hạn bình thường nên không đi tái khám nữa.
Trong một lần dọn dẹp nhà cửa, cô M. đột nhiên lên cơn mệt, khó thở, đau ngực trái dữ dội và được người nhà đưa đến cấp cứu tại BV Đại học Y Dược TPHCM. Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân M. bị nhồi máu cơ tim cấp nên tiến hành chụp mạch vành, can thiệp mạch cấp cứu và điều trị tích cực. Sau hơn một tuần nằm viện, sức khỏe cô M. dần dần hồi phục.
Theo Th.S - bác sĩ Nguyễn Minh Nhựt, Khoa Nội Tim mạch BV Đại học Y Dược TPHCM, bệnh ĐTĐ là một yếu tố nguy cơ làm gia tăng sự xuất hiện và mức độ trầm trọng của các biến cố tim mạch (ở cả nam và nữ) như: tăng nguy cơ bệnh mạch vành lên gấp 1,8 lần; tăng nguy cơ bị tai biến mạch máu não lên gấp 2,4 lần; tăng nguy cơ viêm tắc động mạch chi dưới lên gấp 4,5 lần.
Đối với người bệnh ĐTĐ, những biến chứng tim mạch được xem là nguy hiểm nhất, vì nếu không phát hiện và xử trí kịp thời sẽ dẫn đến tàn tật, mất ngón, đoạn chi, suy tim, nhồi máu cơ tim và thậm chí là tử vong. Hầu hết những biểu hiện tim mạch do ĐTĐ thường rất âm thầm trong giai đoạn đầu, vì vậy, đa số người bệnh chủ quan và làm cho các biến chứng này chỉ phát hiện được ở giai đoạn muộn, gây khó khăn cho việc điều trị.
Các biến chứng trên tim mạch có thể được phát hiện sớm thông qua việc thăm khám và thực hiện các xét nghiệm máu, cũng như đo điện tim, siêu âm tim, hoặc các biện pháp đánh giá chuyên sâu khác.
Việc phát hiện sớm các biến chứng giúp cho người bệnh ĐTĐ được điều trị một cách toàn diện, ngăn ngừa các biến chứng cấp tính như nhồi máu cơ tim cấp…
Trong trường hợp không được chẩn đoán và điều trị phòng ngừa sớm, người bệnh thường nhập viện ở giai đoạn muộn, gây ra nhiều khó khăn trong việc điều trị, gia tăng tỷ lệ tử vong và chi phí điều trị, cũng như tỷ lệ phục hồi thấp.
“Đường huyết tăng cao và tình trạng tăng đề kháng insulin được xem là con đường chính dẫn đến các biến cố tim mạch ở người bệnh ĐTĐ. Tuy nhiên đó chỉ là phần nổi của tảng băng. Các biến chứng tim mạch ở người bệnh ĐTĐ type 2 là cả một quá trình phức tạp, không chỉ do đường huyết cao mà còn do nhiều yếu tố nguy cơ khác như lớn tuổi, hút thuốc lá, béo phì, rối loạn lipid máu, tăng huyết áp… Người bệnh ĐTĐ có càng nhiều yếu tố nguy cơ, thì tỷ lệ mắc và tử vong do bệnh lý tim mạch càng cao”, Th.S Nguyễn Minh Nhựt thông tin.
Theo Th.S Nguyễn Minh Nhựt, cùng với việc dùng thuốc kiểm soát đường huyết và dự phòng, vấn đề thay đổi lối sống lành mạnh, nâng cao sự hiểu biết về bệnh tật, vai trò của tuân thủ điều trị cũng như các chương trình giáo dục sức khỏe, tầm soát sớm biến chứng ĐTĐ, luôn được đề cao. Hiểu biết đặc điểm về bệnh lý cũng như những biểu hiện lâm sàng của biến chứng tim mạch sẽ góp phần phòng ngừa, hạn chế sự tiến triển của bệnh tim mạch ở các người bệnh ĐTĐ.
Nhằm cung cấp cho cộng đồng kiến thức y khoa, cách nhận biết sớm các dấu hiệu của tim mạch và phòng ngừa biến chứng tim mạch do ĐTĐ, phân khoa Nội tiết (Khoa Nội tổng hợp) BV Đại học Y Dược TPHCM tổ chức “Chương trình sinh hoạt Câu lạc bộ người bệnh ĐTĐ”. Người tham dự sẽ được các chuyên gia của BV giải đáp thắc mắc, kiểm tra đường huyết miễn phí cho người bệnh ĐTĐ. Thời gian: 7 giờ - 10 giờ, chủ nhật 5-5 tại Giảng đường 3A, lầu 3, Khu A, BV Đại học Y Dược TPHCM (215 Hồng Bàng, phường 11 quận 5, TPHCM). Để đăng ký tham dự miễn phí, vui lòng liên hệ số điện thoại: (028) 3952 5449. |
THÀNH SƠN