Cẩn trọng trước tin đồn - bẫy ẩn chứa rủi ro

Mặt trái của công nghệ

Đã hơn 1 tuần sau vụ việc mạng xã hội xuất hiện đầy rẫy clip, hình ảnh nhạy cảm mà nhân vật nữ chính bị “cư dân mạng” đồn là Phương Mỹ Chi. Trả lời báo chí, nữ ca sĩ cho biết, dù rất mệt mỏi xử lý các rắc rối liên quan nhưng cô vẫn kiên trì tập hợp các chứng cứ gửi đơn trình báo đến cơ quan chức năng. Cô khẳng định những thông tin này bịa đặt, vô căn cứ gây ảnh hưởng đến hình ảnh nhằm bôi nhọ danh dự của mình.

“Đối với cô gái 20 tuổi khi bị tổn hại danh dự, nhân phẩm, tôi xem đây là một hành trình dài, không chỉ lấy lại danh dự cho bản thân, cho sự cống hiến nghệ thuật gần 10 năm qua, mà còn là hành trình theo đuổi đến cùng để những nạn nhân bị vu khống, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm, bạo lực trên mạng xã hội sau này có thêm sự mạnh mẽ bảo vệ bản thân… Những “kẻ nấp sau màn hình” có thể không hiểu được nỗi uất hận của những nạn nhân bị chúng chà đạp danh dự, nhưng rồi sẽ hiểu được hậu quả của hành động đang làm”, Phương Mỹ Chi tức giận bày tỏ.

Theo nữ ca sĩ, cô cùng quản lý, công ty của mình đã nhờ đến các chuyên gia công nghệ và từ góc nhìn của các chuyên gia này, clip có thể đã được can thiệp bằng công nghệ deepfake. Đây là thủ đoạn mới tinh vi để bôi nhọ người nổi tiếng, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) dán gương mặt người này vào thân hình người khác, tạo những video nhạy cảm, tung tin giả. Trên thế giới, những vụ việc sử dụng công nghệ để gán ghép hình ảnh người này vào thân hình người khác không phải hiếm, nhất là đối với những nghệ sĩ nổi tiếng, như Phạm Băng Băng, Địch Lệ Nhiệt Ba, Dương Mịch... nhiều lần kiện người tung tin đồn thất thiệt bảo vệ hình ảnh, quyền lợi cá nhân của họ. Nhóm nhạc Hàn Quốc BlackPink từng là nạn nhân của deepfake, khi xuất hiện loạt video khiêu dâm gắn mặt Jennie, Lisa… phát tán rầm rộ trên mạng xã hội.

Ngay ở Việt Nam, những scandal như thế này cũng không còn xa lạ trong giới showbiz. Trước đó, nhiều nghệ sĩ như Thu Quỳnh, Bích Phương, Ninh Dương Lan Ngọc và các hot girl mạng xã hội như Tiểu Hý, Quỳnh Alee… cũng từng vướng nghi vấn lộ clip, hình ảnh nhạy cảm.

Bài học nên biết

Sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội như con dao hai lưỡi, việc hình ảnh cá nhân bị lợi dụng cắt ghép vào những video, thông tin nhạy cảm và bị chia sẻ một cách ồ ạt khó kiểm soát ngày càng trở nên rất phổ biến. Liên quan đến hành vi tung clip nhạy cảm, vu khống người khác trên mạng xã hội, theo luật sư Ngô Việt Bắc (Trưởng Văn phòng Luật sư Sài Gòn Tây Nguyên, Đoàn Luật sư TPHCM), người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 10-20 triệu đồng đối với hành vi: cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong mỹ tục của dân tộc; trường hợp hành vi được xác định đã tiết lộ bí mật đời tư của cá nhân, người phát tán clip có thể bị xử phạt tối đa 30 triệu đồng.

“Riêng trường hợp vụ ca sĩ Phương Mỹ Chi, với hành vi vi phạm trong vụ việc cắt ghép, lan truyền ảnh, video nhạy cảm trên mạng xã hội được xác thực có mức độ, tính chất vi phạm đủ yếu tố cấu thành tội phạm thuộc một trong những tội danh quy định tại Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự và có thể chịu hình phạt tù. Theo đó, người xúc phạm nhân phẩm, danh dự của người khác bị phạt tiền từ 10-30 triệu đồng, hoặc phạt cải tạo không giam giữ 3 năm, hoặc chịu mức phạt tù với khung hình phạt cao nhất đến 5 năm. Ngoài ra, người phạm tội có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm. Đối với đối tượng tung hình ảnh, video nhạy cảm của người khác lên mạng xã hội thì hành vi này có dấu hiệu của tội “Truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy” có thể bị phạt tiền từ 10-100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm”, luật sư Ngô Việt Bắc thông tin.