Cẩn trọng cái đầu (Tựa gốc: Mind your head) là cuốn sách bán chạy của nữ tác giả Juno Dawson và Tiến sĩ tâm lý học lâm sàng người Anh Olivia Hewitt. Sách được chuyển ngữ bởi các thành viên sáng lập trang thông tin Beautiful Mind Vietnam - Dự án phi lợi nhuận ra đời từ năm 2015 với mục tiêu chia sẻ các kiến thức về tâm lý học lâm sàng, sức khỏe tâm lý, các rối loạn về tâm thần cũng như các phương pháp điều trị cho cộng đồng.
Hai trong số năm dịch giả của Beautiful Mind Vietnam đã có mặt tại chương trình giao lưu để trò chuyện và chia sẻ cùng độc giả là Nguyễn Đỗ Khả Tú và Nguyễn Hoàng Tùng. Nguyễn Đỗ Khả Tú là một trong hai đồng sáng lập đầu tiên của Beautiful Mind Vietnam, hiện tại đang theo học trường y Cooper thuộc Đại học Rowan, New Jersey tại Mỹ. Chị đang nghiên cứu về mảng chất dẫn truyền Serotonin và vai trò của nó với trầm cảm.
Còn Nguyễn Hoàng Tùng là một trong bốn quản trị viên chính của Beautiful Mind Vietnam. Tháng 8 này, anh sẽ sang Mỹ để theo học chương trình thạc sỹ Giáo Dục, chuyên ngành Tham vấn tâm lý tại Đại học Columbia - một trong những đại học danh giá hàng đầu nước Mỹ, nằm trong khối Ivy League.
Ra mắt trong bối cảnh cuộc sống có quá nhiều áp lực, vì vậy "Cẩn trọng cái đầu" được xem là cuốn sách thực sự hữu ích về sức khỏe tâm thần.
Cuốn sách chỉ ra rằng: lo lắng, tức giận, mệt mỏi hay xúc động… là những tín hiệu “cảnh báo” cho thấy sức khỏe tinh thần của bạn đang gặp trục trặc, tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến các chứng rối loạn tâm lý phức tạp khác. Tuy nhiên, dường như chính chúng ta lại “bỏ quên”, có đánh giá không đúng hoặc e ngại khi nói đến chủ đề này.
Cẩn trọng cái đầu đã chỉ ra những quan niệm lầm lạc hoặc nhận thức chưa đầy đủ của cộng đồng về các vấn đề sức khỏe tâm lý, như: đánh đồng “rối loạn tâm lý” với tự tử hoặc giết người hàng loạt; kì thị hoặc đổ lỗi cho những người đang mắc phải các chứng bệnh tâm lí; chủ quan, coi thường các biểu hiện căng thẳng tâm lý của bản thân; sử dụng đồ uống có cồn, chất kích thích để đối phó tạm thời với các triệu chứng tâm lí bất ổn…
Có một lằn ranh mỏng manh giữa những phản ứng tâm lý thường gặp (lo sợ, bồn chồn, bối rối…) với những triệu chứng tâm lý trầm trọng, kéo dài, thực sự ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn - chúng đều cần và có thể được chữa trị. Nhóm tác giả của Cẩn trọng cái đầu tin rằng dù bạn có đang gặp phải các rối loạn tâm thần hay không thì việc hiểu về chúng cũng sẽ giúp bạn chuẩn bị và đối phó với mọi tình huống có thể xảy ra.
Hai trong năm dịch giả của "Cẩn trọng cái đầu" có mặt trong buổi giao lưu cùng bạn đọc. Từ trái qua: Nguyễn Đỗ Khả Tú và Nguyễn Hoàng Tùng. Theo Nguyễn Hoàng Tùng, mảng tâm lý tâm thần khá mới hiện nay, và khi khai thác sâu thì nó bị hàn lâm và khó hiểu. Đối với cuốn sách này, thông tin được đưa ra khá nhiều nhưng lại ngắn gọn và súc tích. Độc giả có thể đọc sách để nắm được thông tin và nội dung một cách tổng quát. Cuốn sách này không có tác dụng chẩn đoán, điều trị nhưng có thể giúp độc giả có những ý thức, để nhận biết về tình trạng của mình.
Dịch giả Khả Tú bổ sung: “Có thể có rất nhiều người đã có những dấu hiệu của rối loạn tâm thần mà chưa biết. Khi đọc cuốn sách này, các bạn sẽ có cái nhìn chuẩn xác hơn về dấu hiệu của mình, từ đó có quyết định đi khám bác sĩ. Cuốn sách này đưa ra những thông tin và dấu hiệu mà bạn cần nên biết; chẳng hạn như dấu hiệu của trầm cảm. Nếu các bạn thấy mình có những dấu hiệu như vậy thì cần thiết đến gặp các chuyên gia hoặc đến bác sĩ khám hoặc tham vấn”.
Ra mắt trong bối cảnh cuộc sống đang có quá nhiều áp lực, vì vậy Cẩn trọng cái đầu thực sự là cuốn sách hữu ích với tất cả mọi người, những ai quan tâm đến sức khỏe tâm lý đều có thể đọc và hiểu một cách dễ dàng nhất. Đây giống như một cuốn sách mở đầu, mang đến những thông tin sơ đẳng về vấn đề rối loạn tâm thần.
Tuy nhiên, theo dịch giả Khả Tú, cuốn sách sẽ hữu ích nhất với các bạn trẻ, nhất là những bạn trong độ tuổi từ 18-25. “Đây là những giai đoạn có nhiều biến chuyển: từ trung học lên đại học, và từ đại học ra trường, kiếm việc làm. Trong những giai đoạn này, sẽ có nhiều biến cố xảy ra trong cuộc sống. Từ đó dẫn đến những sự biến chuyển về sức khỏe tâm lý cần nên chú ý và tìm cách khắc phục khi có vấn đề gì đó xảy ra”, Khả Tú nói thêm.
Đông đảo bạn trẻ đã tới dự và bày tỏ sự quan tâm đến vấn đề sức khỏe tâm thần, đang được xem là cấp thiết hiện nay. Không chỉ đưa ra những lí giải về mặt khoa học, cuốn sách còn phân tích những trường hợp, nhân vật cụ thể, có thật với những trải nghiệm rối loạn tâm lý điển hình. Từ đó cung cấp nhiều thông tin hữu ích về các vấn đề tâm lý trong xã hội hiện đại: Bắt nạt, Hội chứng ám ảnh, các cấp độ Trầm cảm, các chứng biếng ăn tâm thần, rối loạn Bản dạng giới...
Cuốn sách là nguồn hỗ trợ thông tin đáng tin cậy dành cho bất cứ ai đang gặp khó khăn với vấn đề sức khỏe tâm lý của bản thân, những bạn trẻ và cả các bậc phụ huynh đang lo lắng tìm phương pháp giúp con em mình vượt qua các vấn đề tâm lí trên ngưỡng cửa trưởng thành.
Dịch giả Hoàng Tùng cho biết: “Rối loạn tâm lý không chừa ai cả, từ người trẻ đến người già đều có thể bị. Đặc biệt, khi bạn đọc cuốn sách này, không chỉ giúp ích cho bạn trong việc chăm sóc bản thân mà còn chăm sóc sức khỏe cho những người xung quanh nữa. Nếu có người thân hoặc bạn bè gặp rối loạn tâm lý, khi bạn có kiến thức, bạn có thể hỗ trợ họ hiệu quả hơn”.
Còn theo tác giả Juno Dawson và Tiến sĩ Olivia Hewitt, những can thiệp kịp thời và đúng đắn có thể giúp người đang gặp phải các rối loạn tâm lý nhanh chóng vượt qua khó khăn. Việc phổ biến những kiến thức cơ bản về sức khỏe tâm thần tới cộng đồng chắc chắn sẽ giúp rút ngắn hơn nữa quá trình này.
