Sáng nay 21-10, tại Hà Nội, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn đã chủ trì cuộc họp triển khai phương án ứng phó bão số 8 (Saudel) và khẩn trương khắc phục thiệt hại, cứu hộ, cứu nạn ở miền Trung.
Đêm 24, ngày 25-10 bão số 8 vào đất liền
Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng - Thủy văn Quốc gia, TS. Mai Văn Khiêm báo cáo, sáng nay 21-10, cơn bão Saudel đã chính thức vào Biển Đông (trở thành cơn bão số 8), cách quần đảo Hoàng Sa 680km, cấp bão giữa 8-9, giật cấp 11.
Đây là cơn bão khó lường, các dự báo của quốc tế về hướng di chuyển của bão số 8 hiện rất khác nhau. Các đài cho rằng, cường độ mạnh nhất là cấp 11-12 khi lên gần quần đảo Hoàng Sa, khi gần đất liền Việt Nam là khoảng cấp 8-9.
“Đài của Nhật Bản nhận định phạm vi ảnh hưởng của bão số 8 sẽ kéo dài từ các tỉnh Đông Bắc bộ đến Nam Trung bộ. Các đài Hồng Kông và Hoa Kỳ cũng dự báo như vậy”, TS. Mai Văn Khiêm nói.
Cơ quan cảnh báo thiên tai quốc gia nhận định, thời gian dự bão số 8 sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta là từ đêm 24-10 đến ngày 25-10.
Theo TS. Mai Văn Khiêm, các mô hình chạy của trung tâm dự báo quốc gia cho rằng, khả năng mưa trước bão là không lớn, mà tập trung ở sau cơn bão, lượng mưa 200-300mm.
Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường, Phó trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai đề nghị, nhiệm vụ trọng tâm của cuộc họp là bàn phương án chuẩn bị ứng phó bão số 8, trước mắt đảm bảo an toàn cho tàu thuyền trên biển, các địa phương tập trung kêu gọi, không để tàu thuyền gặp nguy hiểm, đề nghị cử các đoàn khẩn trương đi các địa phương để chỉ đạo ứng phó.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, phải kiểm soát chặt các tàu vãng lai. Đợt vừa rồi 61.000 tàu cá không gặp vấn đề nhưng lại có 8 tàu vãng lai (tàu vận tải) bị sự cố.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT cho rằng, với tàu cá thì đến nay đã 15 ngày bà con ngư dân phải nằm bờ, nên bây giờ rất muốn ra biển, nên các địa phương phải giám sát tàu thuyền, vận động bà con không nôn nóng ra khơi để gặp nguy hiểm.
Trên đất liền, hiện có 44 điểm sạt lở bờ biển, nếu đêm 24, ngày 25-10 này bão số 8 bồi vào thì rất nguy hiểm. Toàn bộ dải phía Tây của miền Trung đã ngấm nước, chỉ cần tác động cơ học, mưa là có thể sạt lở.
Cùng với đó, hiện nay hơn 2.600 hồ chứa ở miền Trung đã đầy ắp nước (trừ các hồ ở Nam Trung bộ). Do đó, tất cả các hồ thủy lợi và thủy điện phải được giám sát, nhất là hồ Tả Trạch và hồ Kẻ Gỗ.
“Tổng cục Thủy lợi phải cử quân xuống để kiểm soát các hồ này, không để giọt nước tràn ly khi bão số 8 vào”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường yêu cầu.
Cứu trợ vẫn còn mang tính hình thức
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đánh giá, từ năm 2016 đến nay, năm nào cũng có thiên tai nhưng chưa năm nào thiệt hại lớn như năm nay. Hiện vẫn còn rất nhiều hộ dân gặp khó khăn.
Phó Thủ tướng yêu cầu, nhiệm vụ số 1 là tập trung cứu trợ người dân về lương thực, thực phẩm, nước uống, các nhu yếu phẩm cần thiết… kể cả chất đốt để bà con có thể nấu nướng được, nhiều nơi mặc dù đã đảm bảo an toàn nhưng bà con không có chất đốt để đun nấu, điện thì mất.
Qua chuyến đi thực tế vừa rồi, Phó Thủ tướng nhận xét, công tác cứu trợ vẫn còn bất cập, chưa thiết thực. Theo Phó Thủ tướng, hiện nay có nhiều tổ chức cứu trợ cho người dân ở miền Trung, nhưng chủ yếu đến chỗ dễ, nhiều chỗ chưa được cứu trợ, nhiều chỗ chưa vào được.
Phó Thủ tướng nêu thực trạng ở tỉnh Quảng Bình, nhiều nơi ngập lụt. Mẹ đi nhận tiền cứu trợ, con 8 tuổi ở nhà rơi xuống nước.
Theo Phó Thủ tướng, vấn đề quan trọng hiện nay là hàng cứu trợ làm sao để đến tận tay bà con, nên tập trung hàng cứu trợ, giao cho chính quyền xã cùng MTTQ xã để phân phối, vì ở xã mới nắm được trong thôn bản có bao nhiêu hộ dân cần cứu trợ, không nên giao kiểu hình thức.
Phó Thủ tướng yêu cầu Ban chỉ đạo Trung ương và Ủy ban Quốc gia ứng cứu sự cố thiên tai và tìm kiếm cứu nạn cử người vào miền Trung xem bà con thiếu gì để hỗ trợ; không chỉ sử dụng cano, cần thiết thì điều động máy bay trực thăng để cứu trợ, cứu hộ hiệu quả hơn.
Tập trung sơ tán dân, ứng phó bão số 8
Về ứng phó bão số 8, Phó Thủ tướng cho rằng, miền Trung đã ngâm nước lâu ngày nên nguy cơ sạt lở đất rất cao khi bão số 8 vào.
Do đó, Phó Thủ tướng yêu cầu đảm bảo an toàn cả trên biển và đất liền, xây dựng kịch bản ứng phó bão số 8, sơ tán đảm bảo an toàn cho người dân khi bão đổ bộ, kiểm tra lại toàn bộ hồ đập.
Theo Phó Thủ tướng, hồ Kẻ Gỗ ở Hà Tĩnh chứa khoảng 300 triệu m3 nước, nếu vỡ thì sẽ ngập hết TP Hà Tĩnh và khu vực xung quanh. Song qua kiểm tra thực tế thì hồ vẫn đảm bảo an toàn.
Phó Thủ tướng cho rằng, thời tiết đang dị thường do biến đổi khí hậu, chưa nên đổ lỗi do mất rừng. Phó Thủ tướng dẫn số liệu rừng năm 1995 có 28% độ che phủ, đến nay là hơn 40% và chúng ta cao hơn Trung Quốc (chỉ có 28%), cao hơn Thái Lan (chỉ hơn 25%).
Phó Thủ tướng đề nghị các cơ quan, nhà khoa học phải thông tin kịp thời để người dân hiểu biến đổi khí hậu là vấn đề có tính toàn cầu, không gây hoang mang.