Cần thiết phải có khung pháp lý về tài sản số

Chiều 21-8, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức tọa đàm "Chính sách thuế - Tài sản số và trách nhiệm của doanh nghiệp" nhằm phân tích, luận bàn, đánh giá những vấn đề nổi bật liên quan đến thúc đẩy phát triển, quản lý công nghiệp công nghệ số; nội hàm, bản chất của tài sản số; nghĩa vụ thuế liên quan đến tài sản số cùng nhiều nội dung được nêu ra trong dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số.

Các chuyên gia dự tọa đàm
Các chuyên gia dự tọa đàm

Tại tọa đàm, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Blockchain Việt Nam Phan Đức Trung cho biết, tài sản số hiện nay đã có ở Việt Nam và sắp tới cũng là xu hướng. Chính phủ dự kiến đưa vào khung pháp lý và lần đầu tiên tài sản số được lấy ý kiến tại dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số.

Theo báo cáo của tổ chức Chainalysis - chuyên về phân tích thị trường, năm 2022, dòng tài sản số hay là tài sản mã hóa vào thị trường Việt Nam khoảng 100 tỷ USD. Con số này tăng trưởng đến năm 2023 là 120 tỷ USD. Năm 2021-2022, Việt Nam luôn nằm trong top 3 trên toàn cầu về người dân sở hữu tài sản số (nghĩa là 21% dân số Việt Nam sở hữu) chỉ sau UAE và Hoa Kỳ. Năm 2023 Việt Nam tụt 5 hạng, đứng thứ 7. Đặc biệt, 2 quốc gia sát với Việt Nam là Thái Lan và Singapore đã vươn lên đứng thứ 5 và 3.

Phó Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính) Trương Bá Tuấn.jpg
Phó Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính) Trương Bá Tuấn

"Chúng tôi muốn nói tài sản số không chỉ là những con số mang tính chất quy mô về dòng tiền dịch chuyển về Việt Nam, mà còn có quy mô cạnh tranh khu vực. Rất nhiều quốc gia trong khu vực ban hành luật lệ, chính sách để thúc đẩy tạo ra hành lang pháp lý cho những dòng tài sản này đóng góp vào nền kinh tế mang giá trị tích cực chứ không thể có cách nhìn tiêu cực là ảnh hưởng tới ổn định kinh tế từng quốc gia nói riêng”, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Blockchain Việt Nam nêu.

Phó Tổng Thư ký, Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Đậu Anh Tuấn, cho biết tại dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số, lần đầu tiên chúng ta đưa ra khái niệm về tài sản số. Mặc dù tài sản số hay tiền ảo trên thực tiễn đã rất phát triển nhưng về mặt pháp lý chúng ta chưa theo kịp, chưa có một khung khổ pháp lý cho loại tài sản này. Dự thảo quy định định nghĩa, khái niệm về tài sản số, giao cho các bộ, ngành liên đưa ra chính sách cụ thể liên quan tới tài sản số này.

“Thực tế đã phát sinh và tương đối phổ biến không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới, nên cần một khung khổ chính thức về vấn đề này”, ông Đậu Anh Tuấn cho biết. Khi có khung khổ chính thức thì hoạt động đầu tư kinh doanh theo lĩnh vực này mới có thể hình thành và phát triển được.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, vì Việt Nam chưa có khung khổ pháp lý chính thức nên thời gian vừa qua, có những hoạt động đầu tư kinh doanh buộc phải rời bỏ Việt Nam. Ví dụ như Tập đoàn Sky Mavis - một tập đoàn kỳ lân công nghệ của Việt Nam có hệ sinh thái game, là doanh nghiệp thuần Việt Nam - do chưa có khung khổ pháp lý cho tài sản trong game và hoạt động dựa trên cơ sở nội dung số, tài sản số nên cuối cùng họ chọn Singapore làm nơi đóng trụ sở.

Với sự phát triển khoa học công nghệ mạnh mẽ như hiện tại, Việt Nam là điểm đến của các nhà đầu tư công nghệ số, do đó cần từng bước xây dựng khung khổ pháp lý công nghiệp công nghệ số để bảo vệ quyền và lợi ích của những người tham gia trong lĩnh vực này.

Phó Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính) Trương Bá Tuấn cũng nhấn mạnh, tài sản số phát triển rất mạnh trên thế giới. Tại Việt Nam, dù không có khung pháp lý liên quan đến tài sản số nhưng các giao dịch về tài sản số vẫn diễn ra thông qua sàn giao dịch nước ngoài và cá nhân. Vì vậy, cần thiết phải có khung pháp lý liên quan đến tài sản số. Trong đó, phải xác định và làm rõ được định nghĩa tài sản số là gì, cũng như vị trí pháp lý của tài sản số và những đặc trưng, đặc tính của tài sản số, khi đó, các cơ quan quản lý nhà nước liên quan mới có các biện pháp, chính sách để hình thành khung pháp lý đồng bộ.

Về phía Bộ Tài chính, trường hợp dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số được Quốc hội thông qua, trong đó đưa ra được định nghĩa về tài sản số cũng như các nội dung có liên quan, thì Bộ Tài chính sẽ triển khai thực hiện các vấn đề liên quan, bao gồm cả hoàn thiện chính sách về thuế.

Tin cùng chuyên mục