Sáng 22-11, hội thảo Kinh nghiệm quốc tế về xây dựng chính sách bảo đảm chất lượng giáo dục mầm non (GDMN) và một số mô hình triển khai tại Việt Nam do Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Ngô Thị Minh và Giám đốc Ban Giáo dục vùng Đông Á, Thái Bình Dương, Ngân hàng Thế giới đồng chủ trì đã diễn ra tại Hà Nội.
Hội thảo được tổ chức trực tiếp và trực tuyến với sự tham gia của đại diện các bộ ngành, cơ quan trung ương, lãnh đạo ủy ban nhân dân và sở GD-ĐT 30 tỉnh thành; các trường đại học - cao đẳng có đào tạo ngành học GDMN; cùng các tổ chức quốc tế Ngân hàng Thế giới, Unicef, Save the Children, VVOB, ChildFund, Plan International, tổ chức Onesky.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, Việt Nam đang xây dựng chương trình GDMN mới và nhấn mạnh, GDMN là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, đặt nền móng cho sự phát triển toàn diện con người Việt Nam, thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em từ 3 tháng tuổi đến 6 tuổi. GDMN nhằm phát triển toàn diện trẻ em về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào học lớp 1, vì thế đây là một bậc học đặc biệt quan trọng. Bộ GD-ĐT Việt Nam dành sự quan tâm, đầu tư đặc biệt cho bậc học này.
Thông tin tại hội thảo cũng cho thấy, hiện nay, hệ thống GDMN công lập được Chính phủ đầu tư cơ sở vật chất, tập huấn giáo viên định kỳ và hệ thống quản lý nhà nước chặt chẽ, Nhà nước bao cấp nên học phí thấp. Trong khi đó, hệ thống GDMN ngoài công lập chưa được hỗ trợ tài chính thường xuyên từ nguồn ngân sách.
Trường mầm non tư thục, dân lập với nhiều mức độ chất lượng khác nhau được các nhà kinh doanh giáo dục đầu tư nhằm thu hút trẻ, với mục đích lợi nhuận, học phí khá cao, chỉ phù hợp với các gia đình có thu nhập khá hoặc cao.
Còn cơ sở GDMN độc lập tư thục do các gia đình tự mở tại nhà với cơ sở vật chất nghèo nàn, nhiều người chăm sóc trẻ chưa được tập huấn. Do chi phí thấp và thời gian gửi linh hoạt nên hầu hết các gia đình nghèo sử dụng dịch vụ này...
Đáng chú ý, về đội ngũ GDMN, hiện nay, toàn quốc có 1.226.961 giáo viên các cấp học mầm non, phổ thông, trong đó cấp học mầm non có 368.968 giáo viên (công lập 271.073, ngoài công lập 97.895). Trong tổng số 271.073 giáo viên mầm non công lập, có 256.020 giáo viên trong biên chế và 15.053 giáo viên hợp đồng. Trong cả nước, cấp mầm non thiếu 44.068 giáo viên. Đời sống giáo viên mầm non còn nhiều khó khăn, đây là vấn đề “nóng” đã được phản ảnh suốt thời gian qua. Lương giáo viên mầm non quá thấp, nhiều người không đủ sống.
Bộ GD-ĐT cho biết, trong thời gian tới, Bộ GD-ĐT sửa đổi Thông tư liên tịch số 06/2015/TTLT-BGDĐT-BNV của Bộ GD&ĐT và Bộ Nội vụ quy định về danh mục khung vị trí việc làm và định mức số lượng người làm việc trong các cơ sở GDMN công lập theo hướng điều chỉnh cách tính định mức từ tỷ lệ giáo viên/lớp sang tỷ lệ giáo viên/trẻ; sửa đổi Thông tư số 01/2021/TT-BGDĐT quy định mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và bổ nhiệm, xếp lương viên chức giảng dạy trong các cơ sở GDMN công lập theo hướng bỏ quy định về chứng chỉ Ngoại ngữ, Tin học; giảm chứng chỉ tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp (mỗi cấp học có 1 chương trình bồi dưỡng và có 1 chứng chỉ); giảm thời gian giữ hạng GVMN hạng 3 lên hạng 2 từ 9 năm xuống còn 3 năm…
Bộ GD-ĐT kiến nghị Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật Nhà giáo để tạo hành lang pháp lý cho việc xây dựng, ban hành các chính sách, pháp luật về tuyển dụng, sử dụng, quản lý đội ngũ GDMN, phổ thông nói riêng, đội ngũ nhà giáo nói chung, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Quy định về tuổi nghỉ hưu của GDMN... phù hợp với đặc thù lao động của nhà giáo cấp học mầm non.
Bộ GD-ĐT cũng cho rằng, hiện nay, ở các địa phương có điều kiện kinh tế, xã hội khó khăn vẫn còn tình trạng giáo sinh tốt nghiệp tại các trường cao đẳng, trung học sư phạm đạt trình độ chuẩn đào tạo theo Luật 2005 nhưng chưa đạt theo Luật 2019, Bộ GD-ĐT trình Chính phủ cho phép các địa phương được tuyển dụng/ hợp đồng giáo viên đủ điều kiện nhưng chưa đạt chuẩn đào tạo theo Luật Giáo dục năm 2019; đồng thời đề ra lộ trình đào tạo nâng chuẩn cho các đối tượng theo lộ trình của Nghị định 71.
Bộ cũng kiến nghị Chính phủ khẩn trương xây dựng chính sách tiền lương mới theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế: “Lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và có thêm phụ cấp tùy theo tính chất công việc, theo vùng”.
Cụ thể, xếp lương bậc 2 cho giáo viên mới tuyển dụng vào ngành giáo dục như đề xuất của Bộ GD-ĐT với Chính phủ về chính sách tiền lương mới cho nhà giáo.
Đối với giáo viên hợp đồng, đảm bảo mức lương không thấp hơn mức lương trung bình của doanh nghiệp cùng khu vực; được hưởng phụ cấp ưu đãi nghề, phụ cấp thâm niên như giáo viên trong biên chế; được đóng bảo hiểm xã hội theo quy định.
Bộ GD-ĐT cũng đề xuất Chính phủ phương án quy định mức phụ cấp đối với GDMN: nâng mức phụ cấp ưu đãi đối với GDMN đang hưởng mức 35% và mức 50% lên mức 70%; GDMN đang công tác vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn hưởng mức 100% (với mức đề xuất này, có hơn 200.000 giáo viên mầm non thuộc đối tượng điều chỉnh)…