Phát biểu tại hội thảo, các hiệp hội lo ngại hệ số Fs trong dự thảo còn khá cao, bất hợp lý so với các quy định hiện hành về triển khai thực hiện trách nhiệm mở rộng của các nhà sản xuất, nhập khẩu.
 |
Nhiều hiệp hội tham gia đóng góp ý kiến tại hội thảo |
Theo lần chỉnh sửa mới nhất vào 26-7, dự thảo một số định mức chi phí tái chế Fs vẫn cao hơn cả mức Fs trung bình của 14 nước Tây Âu (là các nước rất phát triển và có chi phí đắt đỏ) như: nhôm cao gấp 1,26 lần, thủy tinh cao hơn 2,12 lần. Đối với 3 loại bao bì chính là giấy, nhựa và kim loại, các doanh nghiệp sẽ phải đóng phí tái chế ước tính là 6.127 tỷ mỗi năm, chưa kể phí tái chế cho nhiều loại bao bì, sản phẩm thải bỏ khác. Do đó, các doanh nghiệp phải tăng giá sản phẩm lên cao để bù qua chi phí. Đối với chai nhựa cứng PET giá thành mỗi chai nước 500ml bị tăng lên 61 đồng, tương đương mức tăng giá 1,62%.
Đó là còn chưa kể đến bao bì carton, thùng đựng, phương tiện vận chuyển… đều phải đóng góp phí tái chế, khiến mức tăng giá có thể phải tăng gấp đôi mức nêu trên. Tính trung bình mỗi người Việt Nam, từ trẻ sơ sinh đến người già, sẽ phải đóng góp ít nhất 61.000 đồng mỗi năm chỉ cho phí tái chế 3 loại bao bì nói trên.
Nguyên nhân chính khiến chi phí dự thảo cao bất hợp lý là chưa tính đúng, tính đủ, chưa trừ đi giá trị vật liệu thu hồi theo nguyên tắc kinh tế tuần hoàn. Thực tế có nhiều loại bao bì có giá trị tái chế cao hơn chi phí tái chế như kim loại, giấy carton, nhựa cứng… đang được tái chế gần như hoàn toàn, không có nguy cơ đến môi trường, các nhà tái chế chính thức đều đang có lãi mà không cần phải hỗ trợ.
Bên cạnh đó, dự thảo thay đổi cách nộp đóng góp tái chế từ nộp tạm ứng vào đầu năm 2024 sang nộp theo quyết toán số lượng thực tế khi kết thúc năm 2024 để doanh nghiệp tháo gỡ được khó khăn về vốn.
Vì vậy, các hiệp hội kiến nghị Fs cần áp dụng hệ số điều chỉnh 0 hoặc 0,1 cho các bao bì, sản phẩm có giá trị vật liệu thu hồi cao hơn chi phí tái chế như kim loại, giấy carton, nhựa cứng và theo đúng nguyên tắc kinh tế tuần hoàn. Với chai lọ thuỷ tinh, đề nghị áp dụng hệ số 0,2; giấy hỗn hợp để tương đương các nước là hệ số 0,2 hoặc 0,3; hệ số 0,3 cho bao bì đơn vật liệu mềm; hệ số 0,5 cho bao bì đa vật liệu mềm để Fs không quá cao, gần giống với quy định của các nước Đông Âu.
