Nội dung này được Quốc hội thảo luận cả ngày, được phát sóng, phát thanh, truyền hình trực tiếp để cử tri, nhân dân cả nước theo dõi.
Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn giám sát của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày báo cáo giám sát cho biết, đoàn đã trực tiếp giám sát tại 10 tỉnh, thành, làm việc với 14 bộ và một số cơ quan liên quan; tổ chức làm việc với Chính phủ để thống nhất các nội dung giám sát.
Kết quả giám sát cho thấy, thực hiện mục tiêu “kép” vừa phòng, chống dịch vừa phát triển kinh tế, đảm bảo đời sống nhân dân, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 30/2021/QH15 (Nghị quyết số 30), trong đó quy định một số cơ chế, chính sách đặc thù phục vụ công tác phòng, chống dịch. Trên cơ sở Nghị quyết số 30, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng đã chủ động quyết định, điều hành ngân sách nhà nước, ban hành nhiều chính sách tài khóa, tiền tệ để phòng, chống dịch Covid-19 và hỗ trợ trực tiếp cho người dân, doanh nghiệp.
 |
Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn giám sát của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày báo cáo. Ảnh: QUANG PHÚC |
Tính đến ngày 31-12-2022, tổng số tiền đã được huy động để trực tiếp phục vụ công tác phòng, chống dịch và thực hiện các chính sách an sinh xã hội là khoảng 230.000 tỷ đồng. Trong đó ngân sách nhà nước là trên 186.400 tỷ đồng; tài trợ, viện trợ khoảng 43.600 tỷ đồng. Bên cạnh đó, trên 11.600 tỷ đồng đã được huy động vào Quỹ Vaccine phòng Covid-19; tiếp nhận khoảng 259,3 triệu liều vaccine phòng Covid-19…
Qua giám sát cho thấy, công tác quản lý, sử dụng, thanh toán, quyết toán các nguồn lực phòng, chống dịch cơ bản thực hiện đúng chủ trương, chính sách đã ban hành.
Bên cạnh kết quả đạt được, đoàn giám sát cũng chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 như: hệ thống pháp luật hiện hành chưa bao quát hết, chưa điều chỉnh được các quan hệ, tình huống phát sinh. Việc quản lý, sử dụng, thanh toán, quyết toán kinh phí phòng, chống dịch từ ngân sách nhà nước trong và sau giai đoạn cao điểm phòng, chống dịch còn chậm trễ, phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc nhưng chưa được giải quyết kịp thời, dứt điểm. Công tác quản lý, điều phối nguồn lực xã hội có lúc, có nơi còn hạn chế, lúng túng trong tổ chức, thực hiện, hiệu quả sử dụng chưa cao.
 |
| Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng trao đổi với các đại biểu Quốc hội sáng 29-5. Ảnh: QUANG PHÚC |
Trong đó, đã có những sai phạm nghiêm trọng trong huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phòng, chống dịch, đặc biệt trong nghiên cứu, nghiệm thu, chuyển giao, cấp phép lưu hành, hiệp thương giá, tổ chức sản xuất, mua bán kít xét nghiệm Covid-19 liên quan đến Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á và việc tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước cách ly tại cơ sở dân sự, tự nguyện trả phí trong thời gian dịch Covid-19; nhiều cán bộ ở trung ương và địa phương bị xử lý hình sự. Báo cáo đề nghị khẩn trương xử lý dứt điểm các vụ việc liên quan đến Công ty cổ phần công nghệ Việt Á theo chủ trương của Bộ Chính trị về phân loại xử lý tổ chức, cá nhân vi phạm.
Từ kết quả giám sát, đoàn giám sát đã rút ra 6 nhóm bài học kinh nghiệm cùng với việc đề xuất 2 nhóm giải pháp về thể chế, cơ chế và tổ chức thực hiện.
 |
| Các đại biểu dự họp sáng 29-5. Ảnh: QUANG PHÚC |
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế trong quản lý, sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19, hoàn thiện và thực hiện tốt chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng, bảo đảm ứng phó kịp thời, hiệu quả khi xảy ra dịch bệnh tương tự, đoàn giám sát kiến nghị Quốc hội ban hành nghị quyết giám sát. Trong đó yêu cầu hoàn thành dứt điểm việc thực hiện các giải pháp được quy định tại Nghị quyết số 80/2023/QH15 của Quốc hội về việc tiếp tục thực hiện một số chính sách trong phòng, chống dịch Covid-19 và sử dụng giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc hết thời hạn hiệu lực từ ngày 1-1-2023 đến ngày 31-12-2024.
Cùng với đó, khẩn trương rà soát, tổng hợp, phân loại để xử lý các tồn đọng, vướng mắc trong công tác quản lý, sử dụng các nguồn lực phòng, chống dịch Covid-19, bao gồm: thanh toán, quyết toán chi phí dịch vụ xét nghiệm SARS-CoV-2 theo khối lượng thực tế phát sinh đối với dịch vụ xét nghiệm theo cơ chế đặt hàng nhưng chưa có hợp đồng đặt hàng; việc mua sắm thuốc, vật tư, hóa chất, sinh phẩm, trang thiết bị và hàng hóa khác với số lượng cao hơn nhu cầu thực tế để dự phòng trường hợp dịch Covid-19 có diễn biến phức tạp, phát sinh; việc sử dụng số thuốc, vật tư, hóa chất, sinh phẩm, trang thiết bị y tế đã mua từ ngân sách nhà nước cho khám bệnh, chữa bệnh Covid-19 mà người bệnh không phải trả tiền chuyển sang khám bệnh, chữa bệnh thông thường do người bệnh hoặc quỹ bảo hiểm y tế chi trả theo quy định hiện hành; vướng mắc trong mua sắm thuốc, vật tư, hóa chất, trang thiết bị y tế phòng, chống dịch Covid-19 đã thực hiện dưới các hình thức tạm ứng, vay, mượn, huy động và tiếp nhận tài trợ, viện trợ từ ngày 1-1-2020 đến hết ngày 31-12-2022.
 |
Các đại biểu dự họp sáng 29-5. Ảnh: QUANG PHÚC |
Nghị quyết cũng cần quy định việc xác lập quyền sở hữu toàn dân đối với các tài sản được tài trợ, cho, biếu, tặng để phòng, chống dịch Covid-19 từ ngày 1-1-2020 đến hết ngày 31-12-2022 tại các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập thực tế đã tiếp nhận, quản lý, sử dụng mà không có đủ hồ sơ, tài liệu, không xác định giá trị hoặc giá trị tài trợ trong biên bản tài trợ có sự chênh lệch cao hơn so với giá mặt hàng tương đương được công bố, công khai trên thị trường hoặc trên cổng thông tin của cơ quan chức năng.
Cùng với đó, xử lý kịp thời những khó khăn, vướng mắc và các hành vi vi phạm. Các tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện nghiêm các kết luận, kiến nghị của cơ quan kiểm tra, kiểm toán, thanh tra.
