Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Thanh niên, Thiếu niên, Nhi đồng Phan Thanh Bình cho rằng, cần quy định nguyên tắc phân loại và bổ sung tiêu chí phân loại BMNN; rà soát, điều chỉnh một số lĩnh vực có thông tin “Tuyệt mật”, “Tối mật”.
“Tuyệt mật” và “tối mật” là quy định có liên quan đến quyền con người và quyền công dân. Tuyệt mật và tối mật là được quy định trong pháp lệnh. Nhưng tuyệt mật và tối mật lại giao Chính phủ. Như vậy có đúng với Hiến pháp hay không?” - ông Bình bày tỏ băn khoăn. Vẫn theo Chủ nhiệm Phan Thanh Bình, phạm vi BMNN quy định như trong dự thảo là quá rộng, không cụ thể.
Có cùng quan điểm, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Đức Hải phát biểu: “Chủ trương đường lối thì phải đến dân, thông tin về thân thế sự nghiệp lãnh đạo Đảng Nhà nước cũng cần phải tuyên truyền, nếu để mật rất dễ bị xuyên tạc, hiểu lầm”.
Đáng lưu ý, theo ông Hải, dự thảo nên có điều khoản liên quan đến trách nhiệm của các nhân vật nắm giữ BMNN. “Về hưu viết hồi ký lại rất phức tạp. Trung ương Đảng có kỷ luật về phát ngôn, về viết hồi ký”, ông Hải nói.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu thì nhấn mạnh yêu cầu minh định rạch ròi để vừa phải đảm bảo tinh thần bảo vệ an ninh quốc gia, vừa đảm bảo được việc xây dựng nhà nước dân chủ, công khai, minh bạch.
Về việc lập danh mục BMNN, các đại biểu đề nghị rà soát, quy định đầy đủ các chủ thể lập danh mục này. Đối với danh mục BMNN thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh đề nghị giao Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an lập và trình Thủ tướng Chính phủ quyết định. Có ý kiến cũng đề nghị làm rõ các dạng tồn tại của BMNN, các lĩnh vực có BMNN; bổ sung quy định đầy đủ các lĩnh vực có BMNN; quy định rõ tiêu chí xác định mức độ nguy hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga nhận xét, tiêu chí “nếu bị hại có thể gây nguy hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc” là không rõ ràng. “Thế nào là gây nguy hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc? Nguy hại rất lớn, nhưng đơn vị đo lường như nào? Tôi lấy ví dụ vụ MobiFone mua 95% cổ phần của AVG, bây giờ hồ sơ đóng dấu mật, thế nếu bị lộ có thể gây nguy hại đến lợi ích quốc gia, lợi ích dân tộc không”?.
Liên quan đến thời hạn bảo vệ BMNN, các ý kiến đề nghị làm rõ cơ sở khoa học, cơ sở thực tiễn, căn cứ xác định thời hạn bảo vệ BMNN.
Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho rằng không nên quy định cứng nhắc. “Tôi lấy ví dụ Lịch đi công tác của Chủ tịch Quốc hội là tuyệt mật, nhưng hạ cánh rồi thì hết mật chứ sao lại 30 năm. Lịch họp Bộ Chính trị cũng vậy, họp xong rồi thì giải mật chứ không thể phải chờ đến 20, 30 năm mới hết mật”, người đứng đầu Uỷ ban Pháp luật dẫn chứng cụ thể.
Về tiêu huỷ thông tin bí mật nhà nước, sau khi nêu câu hỏi “người nắm giữ thông tin trong đầu thì tiêu huỷ thế nào”, ông Định đề nghị chỉ quy định “tiêu huỷ thông tin trong vật chứa” để đảm bảo tính chặt chẽ, chính xác.
Thay mặt Ban soạn thảo giải trình về dự luật, Thứ trưởng Bộ Công an Bùi Văn Nam cho biết sẽ tiếp thu, bổ sung để thể hiện được nhiều nhất các ý kiến góp ý trong văn bản tới đây.
