Cần cơ chế phù hợp cho các đơn vị hành chính sau sắp xếp

Việc nhiều, người ít

Tại quận 5, phường 12 mới được thành lập từ việc nhập phường 12 cũ và phường 15. Chủ tịch UBND phường 12 (mới) Trần Phương Nam cho biết, sau sắp xếp, các hoạt động của phường diễn ra trơn tru, ổn định. Phường cũng linh động giải quyết hồ sơ của người dân theo địa chỉ cũ và địa chỉ mới, hỗ trợ tối đa người dân trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính. Đối với những giấy tờ cần xác nhận của địa phương khác mà nơi đó không nắm, hoặc còn thắc mắc trong việc ghi địa chỉ phường cũ với phường mới, cán bộ phường sẽ trực tiếp liên hệ để không phiền hà đến người dân.

Tại quận 3, có 3 phường 6, 7, 8 được sáp nhập thành phường Võ Thị Sáu. Khi sáp nhập 3 phường, tổng số nhân sự bố trí, sắp xếp là 55 người, còn lại 33 người nghỉ việc hưởng chế độ hoặc dôi dư. Chủ tịch UBND quận 3 Võ Văn Đức cho biết thêm, dân số 3 phường nhập lại của phường Võ Thị Sáu hơn 36.000 người. Nơi này có đặc thù là hàng ngày, người dân các nơi đổ về các cao ốc, văn phòng, trường đại học, bệnh viện thuộc địa bàn phường để làm việc, học tập, nâng dân số ban ngày của phường lên đến 100.000 người. Điều này dẫn đến công tác quản lý, phục vụ người dân gặp nhiều khó khăn. Chẳng hạn, nhân sự y tế của phường Võ Thị Sáu hiện chỉ có 10 bác sĩ, nhân viên y tế và đang chịu gánh nặng lớn, nhất là trong đợt dịch Covid-19.

“Địa bàn rộng, dân số đông nên trong đợt dịch vừa qua, Trạm Y tế phường Võ Thị Sáu liên tục bị phản ánh vì không có người để làm”, ông Đức chia sẻ.

Đối với TP Thủ Đức (thành phố trong TPHCM, được thành lập trên cơ sở sáp nhập từ quận 2, 9, Thủ Đức), cũng sáp nhập phường Bình An và Bình Khánh thành phường An Khánh mới; phường Thủ Thiêm và phường An Khánh cũ thành phường Thủ Thiêm mới. Sau khi sắp sếp, TP Thủ Đức có 34 phường, giảm 2 đơn vị hành chính cấp huyện và 2 phường. Vấn đề khó khăn lớn của TP Thủ Đức cũng là biên chế.

Theo Chủ tịch UBND TP Thủ Đức Hoàng Tùng, hiện bộ máy thành phố chỉ có 585 nhân sự, theo lộ trình đến cuối năm 2022 còn lại là 459 người. Với số lượng này, không thể đáp ứng nhiệm vụ trong điều kiện địa bàn rộng, đông dân như hiện nay. Một vấn đề khác là tâm lý của cán bộ, công chức chưa thực sự an tâm để làm việc. Nhất là khi TP Thủ Đức làm các bước rà soát để tinh giản, luân chuyển vị trí làm việc, nhiều cán bộ trăn trở, xin nghỉ việc.

Kiến nghị lập đơn vị hành chính mới ở xã, phường đông dân

Từ thực tế trên, UBND TP Thủ Đức đề xuất biên chế công chức, viên chức được sử dụng đến năm 2026 là 3/4 số lượng biên chế tại thời điểm sáp nhập 3 quận. Trong đó, năm 2022 là 660 biên chế (giảm 26 biên chế so với năm 2021), năm 2026 là 500 biên chế (giảm 186 biên chế so với năm 2021).

Đối với cấp phường, theo Nghị định 34, số lượng cán bộ, công chức của mỗi đơn vị không quá 23 người và số người hoạt động không chuyên trách tối đa là 14 người. Tuy vậy, theo UBND TP Thủ Đức, các phường có những đặc thù khác nhau, khối lượng công việc phải giải quyết thường xuyên ở các phường đông dân là rất lớn. Việc giảm số lượng cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách theo tính chất cào bằng đã ảnh hưởng rất lớn đến công tác quản lý. Vì thế, TP Thủ Đức đề nghị điều chỉnh quy định về số lượng cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách ở cấp phường, xã theo hướng xem xét đến quy mô dân số để bố trí biên chế phù hợp thực tiễn.

Không chỉ một số đơn vị hành chính sau sắp xếp đối diện với áp lực dân số đông, địa bàn rộng, mà trên toàn thành phố, nhiều xã, phường cũng đang đối diện với áp lực này. Theo UBND TPHCM, nhiều xã, phường có số dân vượt từ 4-12 lần so với tiêu chuẩn dân số theo quy định chung. Trong đó, 6 xã, phường có trên 100.000 dân; 21 xã, phường có từ 60.000-100.000 dân, gây quá tải, phát sinh nhiều vấn đề xã hội, khó khăn cho công tác quản lý. Do đó, UBND TPHCM kiến nghị cho phép điều chỉnh, thành lập mới các đơn vị hành chính cấp phường, xã có tốc độ đô thị hóa nhanh, nhiều dự án trọng điểm và quy mô dân số đông.

Chủ trì công tác giám sát việc sắp xếp các đơn vị hành chính tại thành phố thời gian qua, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH TPHCM Văn Thị Bạch Tuyết chia sẻ với tình trạng các phường, xã đông dân cư nhưng có biên chế như các phường, xã khác, khiến việc quản lý, điều hành gặp rất nhiều khó khăn. Đoàn ĐBQH TPHCM sẽ kiến nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về vấn đề này; đồng thời, kiến nghị các vấn đề liên quan đến việc phân cấp, ủy quyền cho TP Thủ Đức, giúp thành phố này có điều kiện thực hiện các mục tiêu đặt ra.