Hội nghị nhìn nhận, thể chế đã được cải cách, hoàn thiện thêm một bước quan trọng, nhất là thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Số văn bản nợ đọng ngày càng giảm (năm 2018, chỉ còn 4 văn bản “nợ ban hành”). Cải cách thủ tục hành chính ngày càng hiệu quả hơn, tạo điều kiện tối đa cho người dân, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh. Trong năm 2018, đã cắt giảm, đơn giản hóa 3.345/6.191 điều kiện kinh doanh, đạt 54,5%. Ước tính, tiết kiệm cho người dân và doanh nghiệp gần 900 tỷ đồng/năm; cắt giảm, đơn giản hóa 30 thủ tục và 6.776/9.926 dòng hàng phải kiểm tra chuyên ngành (68,2%), tiết kiệm cho doanh nghiệp và xã hội trên 5.400 tỷ đồng/năm.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao việc phát hiện, xử lý hiện tượng “gói ghém, ẩn náu” lợi ích cục bộ của một bộ phận cán bộ, đơn vị mình vào trong thủ tục hành chính, dẫn tới tình trạng xin - cho, vì thế có nghị định phải trả đi, trả lại nhiều lần. Thủ tướng cũng cho rằng, năm 2018 đã giảm đầu mối trung gian, khắc phục chồng chéo, trùng lặp chức năng, nhiệm vụ, bảo đảm một số việc chỉ do một cơ quan chủ trì chịu trách nhiệm, giảm tình trạng đi lại nhiều đầu mối phức tạp.
Tuy nhiên, còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục, như nhiều cơ quan, bộ, ngành, địa phương để xảy ra tình trạng “trên bảo dưới không nghe”. Còn tình trạng văn bản mới ban hành đã sửa đổi, thậm chí văn bản được ban hành có dấu hiệu trái nội dung, trái thẩm quyền, có nội dung sai nghiêm trọng. Một số cơ quan thực hiện chế độ tiếp công dân chưa thường xuyên, chưa đối thoại, tháo gỡ cho người dân và doanh nghiệp. Tình trạng công dân, doanh nghiệp hỏi cơ quan nhà nước không trả lời, im lặng kéo dài vẫn còn. Đâu đó, lợi ích cục bộ của ngành, địa phương còn dai dẳng, chưa thể giải quyết triệt để vì lợi ích chung của người dân và doanh nghiệp.
“Tình trạng tham nhũng vặt, gây phiền hà cho người dân ở cơ quan hành chính và một số đơn vị công lập vẫn còn. Kiểu làm việc như thế là không thể chấp nhận, phải lên án, phải công khai minh bạch”, Thủ tướng nêu rõ và lưu ý, thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực còn nhiều, rườm rà, đi liền với các chi phí không chính thức.
Trong năm 2019, Thủ tướng yêu cầu tập trung hoàn thiện thể chế pháp luật, sửa các văn bản lạc hậu, sai sót, nâng cao chất lượng, hiệu quả thực thi pháp luật. Muốn thế phải có sự chuyển biến mạnh mẽ về yếu tố con người, về tinh thần hành chính phục vụ người dân.
“Khi một công dân qua đời, chính quyền địa phương mang giấy báo tử đến cho gia đình họ, đồng thời có chính sách hỗ trợ về mai táng phí và các hỗ trợ liên quan. Một em bé sinh ra thì địa phương tặng một bó hoa và chúc mừng. Làm được những việc như vậy người dân rất hoan nghênh. Còn nếu như người đã mất mà người thân đi xác nhận báo tử mấy lần cũng khó khăn thì làm sao tin chính quyền. Những việc cụ thể nhỏ của chính quyền cơ sở đối với công dân rất quan trọng. Cải cách là phải làm tốt hơn, không được có thái độ cửa quyền, hách dịch, ban ơn”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng yêu cầu tất cả các bộ, ngành, địa phương đều phải có phương án đơn giản, cắt giảm điều kiện kinh doanh và các hoạt động kiểm tra chuyên ngành, khắc phục tình trạng “cắt giấy phép mẹ, đẻ giấy phép con”. Khẩn trương công bố các thủ tục hành chính liên thông thuộc thẩm quyền, trách nhiệm được giao. Thủ tục phải thuận lợi nhất cho người dân. Các bộ, ngành, địa phương cần tổ chức tốt việc tiếp nhận, giải quyết các hồ sơ thủ tục hành chính thuộc phạm vi, lĩnh vực quản lý và đặc biệt là chú trọng, nâng cao chất lượng một cửa, một cửa liên thông. Nghiên cứu cách thức để tiến tới giao kết quả cải cách hành chính như là một chỉ tiêu hoàn thành nhiệm vụ hàng năm trong thi đua.
