Mới đây, gần 200 học viên cai nghiện ma túy tại Trung tâm Chữa bệnh - giáo dục lao động - xã hội Tiền Giang (tại xã Tam Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang) đã cùng trốn trại tràn ra quốc lộ 1, gây mất an ninh trật tự, ách tắc giao thông và gây hoang mang, lo lắng trong xã hội. Địa phương đã tốn khá nhiều công sức, vất vả truy bắt, đưa các học viên này về lại cơ sở cai nghiện.
Đây không phải là vụ việc cá biệt, trước đó đã liên tiếp xảy ra tình trạng học viên các trung tâm cai nghiện ma túy ở Bến Tre, Long An, Đồng Nai, Vũng Tàu, Tây Ninh, Hải Phòng... cùng đập phá cơ sở, trốn trại ra ngoài. Các cơ quan chức năng quản lý còn quá bị động, chưa có biện pháp căn cơ, hiệu quả để giải quyết triệt để, dứt điểm tình trạng này.
Nguyên nhân chủ yếu của các vụ đồng loạt trốn trại cai nghiện là do một số học viên chủ mưu gây gổ với cán bộ quản lý, rồi kích động các học viên khác phá trại, trốn trại. Ngoài ra, cũng có nguyên nhân do cán bộ quản lý quá nghiêm khắc, cư xử chưa đúng mực, hoặc cơ sở cai nghiện quá tải, bí bách, dẫn đến học viên bức xúc đập phá, trốn trại.
Để giải quyết triệt để, dứt điểm tình trạng này, cơ quan chức năng cần vào cuộc quyết liệt, có biện pháp căn cơ để xử lý. Trước hết phải sàng lọc phân loại học viên để chia theo từng đối tượng, khu vực, nhóm nhỏ khác nhau.
Theo đó, những học viên cai nghiện bắt buộc, có tiền án tiền sự, ở khu vực riêng. Các học viên cai nghiện tự nguyện, có quyết tâm cai nghiện, chấp hành tốt nội quy của cơ sở, ở khu vực riêng. Không nên để các học viên cai nghiện với các thành phần khác nhau ở chung với nhau vì sẽ giảm hiệu quả cai nghiện và quản lý, giáo dục từng đối tượng.
Ngoài ra, đối với những học viên đã có hành vi cầm đầu, kích động bạo lực, phá hoại tài sản, phải xử lý nghiêm tùy theo mức độ vi phạm. Thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phá hoại tài sản, hoặc tội gây rối trật tự công cộng... Không nên vì mục đích trước mắt là ổn định tình hình mà bỏ qua hoặc xử lý qua loa, hình thức. Bởi vì như vậy sẽ không có tính răn đe, phòng ngừa, tạo tiền lệ xấu cho vi phạm về sau.
Bên cạnh đó, cần quan tâm chấn chỉnh việc tổ chức quản lý các trung tâm cai nghiện, không để xảy ra tình trạng hành xử bạo lực, khắc nghiệt, gây ức chế cho các học viên. Cần có sự phối hợp hỗ trợ thật kịp thời của các đơn vị công an, quân đội để đảm bảo an ninh, an toàn cho các trung tâm cai nghiện trong trường hợp cần thiết, cấp bách.
Vấn đề quan trọng là quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị cần thiết, tối thiểu để cải thiện điều kiện sinh hoạt, ăn ở, chữa bệnh cho học viên, tránh tình trạng vì quá tải, bức xúc mà học viên trốn trại.