Cách xử lý ngộ độc rượu bia, lựa chọn thực phẩm an toàn trong dịp tết

Nhằm tư vấn cho người dân cách lựa chọn, bảo quản thực phẩm an toàn, xử lý tình huống về sức khỏe trong những ngày tết, Báo Sài Gòn Giải Phóng tổ chức buổi Giao lưu trực tuyến với chủ đề “Sử dụng thực phẩm an toàn dịp tết”.  
Cách xử lý ngộ độc rượu bia, lựa chọn thực phẩm an toàn trong dịp tết ảnh 1 Giao lưu trực tuyến với chủ đề “Sử dụng thực phẩm an toàn dịp tết”, tại Báo SGGP, ngày 10-1-2020. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Từ nay đến Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, nhu cầu tiêu thụ thực phẩm tăng cao nên dễ xảy ra tình trạng thực phẩm "bẩn", kém chất lượng, không rõ nguồn gốc tuồn ra thị trường.

Nhằm tư vấn cho người dân cách lựa chọn, bảo quản thực phẩm an toàn, xử lý tình huống về sức khỏe trong những ngày tết, Báo Sài Gòn Giải Phóng tổ chức buổi Giao lưu trực tuyến với chủ đề “Sử dụng thực phẩm an toàn dịp tết”.

Cách xử lý ngộ độc rượu bia, lựa chọn thực phẩm an toàn trong dịp tết ảnh 2 Nhà báo Nguyễn Nhật, Phó Tổng Biên tập Báo SGGP tặng hoa cám ơn các khách mời tham gia buổi giao lưu trực tuyến chủ đề “Sử dụng thực phẩm an toàn dịp tết”. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Buổi giao lưu có sự tham gia của các chuyên gia, bác sĩ về an toàn thực phẩm, dinh dưỡng, tiêu hóa... gồm: Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam; Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý An toàn thực phẩm TPHCM; Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa, Bệnh viện 115.  

Thời gian giao lưu: từ 9 giờ đến 11 giờ ngày thứ sáu, 10-1-2020. 

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM đánh giá cao tiểu thương "sòng phẳng" trong việc ghi rõ nguồn gốc xuất xứ Trung Quốc, tại buổi kiểm tra công tác đảm bảo ATTP tại Chợ đầu mối nông sản Thủ Đức, ngày 7-1-2020. Ảnh minh họa: THÀNH SƠN

Khách mời

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115

Bảo Lân, 76 tuổi, Đức Trọng, Lâm Đồng

Người đái tháo đường thì cần chế độ dinh dưỡng như thế nào trong dịp tết để vừa vui vừa khỏe, thưa bà?

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Trong dịp tết người đái tháo đường vẫn cần duy trì chế độ dinh dưỡng như trước tết. 
Một số lưu ý về dinh dưỡng trong dịp tết đối với người đái tháo đường để tránh gây tăng đường huyết, tăng nguy cơ các biến chứng của đái tháo đường:
- Hạn chế tối đa sử dụng các thực phẩm và món ăn gây tăng đường huyết nhanh như bánh kẹo, mứt, trái cây khô, trái cây có nhiều đường như: sầu riêng, nho, dưa hấu, nhãn, nước ngọt,....
- Không ăn quá khẩu phần các món ăn chứa nhiều chất bột đường như bánh tét, bánh chưng, bánh ú, bánh ít, bánh nậm,...
- Hạn chế các món ăn chứa nhiều chất béo vì gây tăng mở máu như: Giò thủ, lạp xưởng, thịt quay, chả giò, phù tạng động vật,....
- Hạn chế các món ăn nhiều muối như: Dưa muối , kiệu hành muối, xúc xích, thịt ngâm nước mắm,...
- Hạn chế rượu bia, không nên sử dụng quá 1 lon bia hoặc 100ml rượu vang hoặc 30ml rượu mạnh.
Nên duy trì việc ăn điều độ đúng giờ 3 bữa chính, và 1 đến 2 bữa phụ.
Nên ăn nhiều rau xanh đảm bảo đạt đủ 400g 1 ngày. Chỉ sử dụng các loại trái cây phù hợp với người đái tháo đường như: Mận, bưởi, cam, táo, thanh long,.... Số lượng trái cây chỉ nên sử dụng từ 100g đến 200g mỗi ngày.
Duy trì việc kiểm tra đường huyết, uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Thu Minh, Hai Bà Trưng, quận 1, TPHCM

Tôi nghe nhiều đến phương pháp thực dưỡng chữa bệnh. Vậy thực hư phương pháp này ra sao, có đáng tin không thưa chuyên gia?

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Các phương pháp thực dưỡng có hiệu quả với sức khỏe hay không sẽ phụ thuộc vào thực đơn cụ thể và từng cá thể.
Nếu có bệnh cần phải đi khám và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ.
Khó có thể nói việc chỉ sử dụng duy nhất một chế độ ăn để chữa được bệnh. 
Hồng Ngọc, quận Thủ Đức, TPHCM

Các chuyên gia có thể tư vấn cho người tiêu dùng những cách đơn giản nhưng hiệu quả nhất để chọn lựa được thực phẩm tươi sống đạt chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, đảm bảo an toàn cho sức khỏe?

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Cách đơn vị để chọn lựa thực phẩm tươi sống đạt chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, trước tiên nên mua loại thực phẩm này tại các đơn vị cung cấp uy tín đã thực hiện tốt qui trình kiểm định, có phương tiện kiểm định thực phẩm đạt chuẩn, có phương tiện bảo quả thực phẩm đúng chuẩn. Các siêu thị là nơi ưu tiên đến mua thực phẩm cho gia đình. Thực phẩm tuân thủ qui trình VietGap, GlobalGap.... là ưu tiên lựa chọn.
Cần cảm quan thực phẩm khi mua. Rau củ quả chọn loại tươi, không úa héo. Thịt mua loại màu sắc tự nhiên, không có mùi lạ, sờ tay nhẹ không nhớt. Cá thịt chắc, mắt còn trong. Tôm thân chắc, đầu dính vào thân. Các thực phẩm chế biến sẵn không có màu mùi lạ...
Bùi Mỹ Loan, Phú Xuân, Nhà Bè

Nhà có trẻ nhỏ không may bị rối loạn tiêu hóa trong dịp tết cần phải làm như thế nào?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Rối loạn tiêu hóa rất đa dạng và diễn tiến phức tạp đặc biệt ở trẻ em, vì vậy chị nên đưa cháu đến khám BS nếu những triệu chứng kéo dài, nặng nề, hoặc có những dấu hiệu báo động như lừ đừ, nôn ói nhiều, ói máu, đau bụng nhiều, sốt cao, tiêu phân đàm máu,..
Trong vài trường hợp nếu bé tiêu lỏng nôn ói gây mất nước có thể bù nước bằng dung dịch Oresol
Nguyễn Huỳnh Nam, Tân Bình, TPHCM

Tết người dân thường uống nhiều rượu. Chuyên gia có biện pháp nào để người tiêu dùng có thể nhận biết được rượu có chứa hàm lượng Methanol vượt quá quy định?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Chỉ cần nồng độ rất rất nhỏ của Methanol đã có thể gây nguy hiểm tính mạng cho người sử dụng. Vì vậy nếu phải sử dụng rượu bia cần lưu ý:
- Chỉ dùng sản phẩm nguồn gốc rõ ràng, được các cơ quan chức năng kiểm định và cho phép sử dụng
- Không sử dụng những sản phẩm có dấu hiệu hư hỏng, có dấu hiệu can thiệp từ bên ngoài
- Đặc biệt không sử dụng những sản phẩm không rõ nguồn gốc, tự pha,...
Lê Thanh Hải, Biên Hòa, Đồng Nai

Tôi thường mua nhiều thịt, cá sống vào dịp Tết và để đông lạnh dùng dần trong nhiều ngày. Các loại thịt sống để tủ đông được tối đa trong bao lâu? Thịt sống nên xử lý thế nào mới có thể giữ được lâu?

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Cách xử lý ngộ độc rượu bia, lựa chọn thực phẩm an toàn trong dịp tết ảnh 13 Thịt tươi sống được bảo quản lạnh ở siêu thị. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Trước tiên chúng ta chỉ nên mua các loại thịt cá vừa đủ dùng cho gia đình. Nếu có phương tiện bảo quản tốt nhưng thực phẩm để lâu quá cũng không còn đảm bảo tươi ngon và hao hụt bớt các vi chất dinh dưỡng.
Thịt cá sau khi mua về phải rửa sạch, làm ráo nước nhất có thể, chia thành phần đủ dùng cho một lần, để vào bao gói dùng chưa thực phẩm; cấp đông ở ngăn đông tủ lạnh gia đình cũng cần ở mức nhiệt độ từ âm 18 độ.
Trong điều kiện nước nhiệt đới như chúng ta, thời gian sử dụng với thịt cá nếu đã cấp đông bằng tủ lạnh gia dụng nên trong thời gian không quá 2 tuần.
Vương Tiến Dũng, Cần Đước, Long An

Tết nhất, đàn ông thường nhậu nhẹt và dễ bị trúng gió. Xin cho biết phải xử trí đối với người say rượu bị trúng gió như thế nào cho đúng cách?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Trúng gió là từ ngữ trong dân gian bao gồm rất nhiều bệnh lý khác nhau như: ngộ độc rượu, ngộ độc hóa chất trong rượu, hạ đường huyết do uống không ăn, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ,..
Vì vậy khi có bất cứ triệu chứng bất thường gì Anh phải đưa người nhà đến cơ sở y tế để chẩn đoán và xử trí kịp thời.
Ngọc Mai, Hai Bà Trưng, Hà Nội

Ông xã tôi rất hay uống rượu cũng như đãi tiệc bạn bè vào dịp Tết. Xin bác sĩ cho biết cách xử lý nếu không may bị quá chén hay ngộ độc rượu?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Cách xử lý hay nhất là đừng để ông xã bạn quá chén.
Ngộ độc rượu có nhiều hình thức và cách xử lý khác nhau:
1/ Ngộ độc chất pha vào trong rượu đặc biệt Methanol gây tỷ lệ tử vong rất cao phải đưa đến bệnh viện càng sớm càng tốt
2/ Uống quá nhiều gây quá tải chức năng giải độc rượu của cơ thể, trường hợp này nên lưu ý:

+ Nếu phải uống, uống lượng rượu bia vừa phải an toàn cho hoạt động chuyển hóa rượu bia ở gan. Theo qui định lượng rượu bia có thể cho phép sử dụng ở người không có tổn thương gan là 1 lon bia hoặc 100 ml rượu vang hoặc 40 ml rượu mạnh mỗi ngày, một tuần tối đa 4- 5 ngày

+ Không nhịn đói khi uống rượu bia

+ Không uống chung với các loại nước có gaz

Minh Thư, quận 7, TPHCM

Xin chuyên gia cho biết những loại thực phẩm nào có nguy cơ gây ngộ độc trong ngày Tết và nếu không may bị ngộ độc thực phẩm, người dân nên làm gì?

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Tất cả các loại thực phẩm nếu mất an toàn, vệ sinh, chế biến bảo quản và sử dụng không đúng cách đều có thể gây ngộ độc thực phẩm, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Các nhóm thực phẩm có nguy cơ cao gây ngộ độc thực phẩm là nhóm thịt gia súc, thịt gia cầm, thủy hải sản, sữa và các sản phẩm từ sữa, đậu đỗ, thực phẩm chế biến sẵn không nguồn gốc xuất xứ...
Nếu không may bị ngộ độc thực phẩm, cần đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bùi Phụ, quận 8, TPHCM

  Tôi sắp mở một quán cà phê kèm cơm trưa văn phòng. Vậy để đủ đảm bảo tiêu chuẩn ATTP, tôi cần làm những thủ tục gì để chứng minh và giải quyết thủ tục đó ở đâu?

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Để mở quán cà phê kèm cơm trưa văn phòng, cần làm thủ tục cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm.
Hiện nay, hồ sơ nộp tại Ban QL ATTP TP, 18 Cách mạng Tháng Tám, quận 1.
Trong thời gian tới sẽ được phân cấp về Ủy ban nhân dân quận huyện cho mô hình hộ kinh doanh cá thể.
Ông có thể tham khảo trang thông tin điện tử của ban về thành phần hồ sơ: bqlattp.hochiminhcity.gov.vn
Hà Minh Thắng, quận Thủ Đức

Chào bác sĩ, tôi đi khám sức khỏe gần đây kết quả men gan cao, bác sĩ còn khuyên nên giảm uống bia rượu. Xin bác sĩ cho biết, men gan như thế nào thì được đánh giá là cao. Đối với tôi, công việc thường xuyên phải uống rươu, bia thì cần làm gì?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Men gan cao là một dấu hiệu cảnh báo có bất thường ở gan, tuy nhiên cần lưu ý không phải men gan tăng cao nhiều nguy hiểm hơn tăng cao ít, cũng không phải men gan tăng mới có bệnh gan mà nhiều bệnh lý gan rất nặng nhưng không tăng men gan. 
Do vây nếu thấy men gan cao anh phải khám BS chuyên khoa để chẩn đoán nguyên nhân và có kế hoạch điều trị phù hợp.
Rượu bia là một trong những nguyên nhân gây viêm gan, xơ gan, ung thư gan. Vì vậy, nếu đã có dấu hiệu cảnh báo men gan tăng anh nên bỏ rượu bia.

Rượu bia và các loại nước giải khát có cồn khi uống sẽ được hấp thu và chuyển hóa trực tiếp tại gan, vì vậy nếu uống quá nhiều quá nhanh sẽ gây quá tải hoạt động chuyển hóa rượu bia gây độc cho gan, đặc biệt những người đã có bệnh lý tại gan như viêm gan virus B, C, gan nhiễm mỡ, xơ hóa gan, xơ gan,..

Tùy từng trường hợp mức độ tổn thương gan khác nhau:

- Viêm gan cấp tính do rượu nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến suy gan tối cấp, tỷ lệ tử vong rất cao

- Gây tổn thương gan mạn tính đưa đến xơ hóa gan, xơ gan, ung thư gan sau này

Để hạn chế tác hại của rượu bia lưu ý những điều sau:

+ Không uống rượu bia nếu đã có bệnh lý gan

+ Nếu phải uống, uống lượng rượu bia vừa phải an toàn cho hoạt động chuyển hóa rượu bia ở gan. Theo qui định lượng rượu bia có thể cho phép sử dụng ở người không có tổn thương gan là 1 lon bia hoặc 100 ml rượu vang hoặc 40 ml rượu mạnh mỗi ngày, một tuần tối đa 4- 5 ngày

+ Không nhịn đói khi uống rượu bia

+ Không uống chung với các loại nước có gaz

Nguyễn Thị Hương Giang, Điện Biên Phủ, quận Bình Thạnh

Vào dịp Tết, người dân có thói quen tiêu dùng những thực phẩm chế biến sẵn như giò chả, lạp xưởng, xúc xích... trong khi đó những thực phẩm này chứa hàm lượng hàn the rất cao. Vậy xin hỏi bác sĩ nếu ăn phải những thực phẩm chứa hàm lượng hàn the cao thì sức khỏe người tiêu dùng bị ảnh hưởng như thế nào?  Dấu hiệu để nhận biết những loại thực phẩm chứa hàn the?

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam

Theo truyền thống vào dịp Tết, người dân có thói quen tiêu dùng những thực phẩm chế biến sẵn như giò chả, lạp xưởng, xúc xích. Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe nên mua các loại thực phẩm này ở các cơ sở chế biến uy tín, xem kỹ thông tin trên nhãn thực phẩm, sử dụng theo khuyến nghị về dinh dưỡng.

Bằng cảm quan thông thường không thể phát hiện được các thực phẩm này có hàn the hoặc các phụ gia khác.

Nếu thực phẩm có chứa các phụ gia không được phép dùng trong thực phẩm hoặc quá lượng qui định đều có thể gây nhiều nguy hại cho sức khỏe người sử dụng như gây ngộ độc thực phẩm cấp tính, mạn tính, rối loại chuyển hóa.

Lâm Ngọc Huệ, Bàu Bàng, Tây Ninh

Người tiêu dùng khi ăn phải thực phẩm bẩn, nhiễm kí sinh trùng có thể phải đối mặt với căn bệnh ung thư, điều này có đúng không thưa bác sĩ?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115

Thực tế vấn đề an toàn thực phẩm ảnh hưởng sức khỏe người dân rất đa dạng

- Ảnh hưởng cấp tính ngay tức thời dẫn đến nguy cơ từ nhẹ có thể tự ổn định đến nặng nề gây nhiễm trùng nhiễm độc toàn thân nguy hiểm tính mạng
- Ảnh hưởng lâu dài gây tổn thương các cơ quan nguy cơ suy gan, suy thận, suy tim, tổn thương thần kinh và ung thư hóa
- Đặc biệt ở phụ nữ có thai gây ảnh hưởng thai nhi, gây nguy cơ thai chậm phát triển, phát triển không hoàn chỉnh
Vài ví dụ điển hình như:
- Ăn thực phẩm sống, bẩn nhiễm sán lá gan gây abcess gan do sán lá gan nếu không điều trị gây nguy cơ ung thư gan 
- Ăn thực phẩm nhiễm vi trùng Helicobacter pylori trong dạ dày gây nguy cơ ung thư dạ dày
- Ăn thực phẩm nhiễm nấm mốc chứa Aflatoxin gây nguy cơ ung thư gan
Nông Văn Trà, quận Gò Vấp, TPHCM

Dịp tết, gia đình tôi thường chế biến đặc sản địa phương Hòa Bình để bán cho bạn bè và những người xa quê mua để ăn tết nhằm bớt nhớ quê hương. Do thực phẩm phải lên men, thời hạn sử dụng ngắn và gia đình chỉ làm theo mùa vụ. Vậy có phải đăng ký với cơ quan chức năng không thưa chuyên gia, và nếu có thì đến đâu để đăng ký? 

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Vì cơ sở sản xuất nhỏ lẻ nên theo điều 12 Nghị định 15/2018/NĐ-CP, không cần đăng ký đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm. Nhưng cơ sở vẫn phải tuân thủ tất cả các điều kiện bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm như nguồn gốc chất lượng nguyên liệu, quy trình sản xuất, người tham gia... và có thể được lực lượng chức năng thanh kiểm tra và xử lý nếu vi phạm.
Minh Tuyết, quận 5, TPHCM

Mẹ tôi thường ăn chay, và ngày tết cũng không ngoại lệ. Vậy ăn chay trong những ngày tết có ảnh hưởng gì nhiều đến sức khỏe không?. Mẹ tôi mắc tiểu đường tuýp 2 đã 2 năm nay.

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Nếu chế độ ăn của mẹ chị trước Tết là ăn chay và tình trạng sức khỏe, đường huyết đã ổn định thì việc tiếp tục ăn chay như vậy trong những ngày Tết vẫn phù hợp.
Chỉ cần lưu ý kiểm soát số lượng và loại thực phẩm giàu đường chuyển hóa nhanh. Nên hạn chế bánh mứt kẹo, trái cây khô, trái cây có chỉ số đường huyết cao như xoài, dưa hấu, sầu riêng, nhãn, chôm chôm...
Ngọc Dân, Phạm Văn Đồng, Thủ Đức

Tôi muốn hỏi số điện thoại nóng của các cơ quan chức năng trên địa bàn TPHCM để phản ánh tình trạng mất vệ sinh an toàn thực phẩm khi cần thiết?

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Số điện thoại đường dây nóng của Ban QL ATTP: (028) 39301714
Phương Quyên, đường Vườn Lài, quận 12

Nhiều loại thực phẩm, bánh kẹo được bán trên thị trường dịp sát Tết thường rất nhiều màu sắc, bắt mắt. Xin chuyên gia cho biết, liệu các thực phẩm này có bị nhuộm phẩm màu không và nên mua sản phẩm nào để dùng vừa an toàn, vừa đẹp mắt?

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Thường các thực phẩm có màu sắc bắt mắt là nhờ phụ gia phẩm màu. Các phẩm màu thực phẩm vẫn được phép sử dụng với nồng độ hàm lượng xác định, không gây nguy hiểm cho sức khỏe người dùng. Trên nhãn mác của sản phẩm sẽ ghi rõ tên phẩm màu sử dụng.
Chúng tôi thường xuyên lấy mẫu đánh giá nguy cơ để phát hiện các trường hợp sử dụng phẩm màu công nghiệp thay cho phẩm màu thực phẩm, sẽ xử phạt nặng và tiêu hủy sản phẩm, cảnh báo người dân.
Nếu có nghi ngờ, người tiêu dùng có thể gửi mẫu hoặc phản ánh đế cơ quan chức năng: Ban ATTP, đường dây nóng (028) 39301714
Cách xử lý ngộ độc rượu bia, lựa chọn thực phẩm an toàn trong dịp tết ảnh 25 Bánh mứt phục vụ tết được bày bán ở chợ Bình Tây. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Đỗ Thị Thúy, quận Gò Vấp

Bác sĩ có thể cho biết, cần trang bị những thuốc nào trong dịp tết để phòng chống các bệnh về tiêu hóa? 

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Các bệnh lý tiêu hóa có thể gặp trong những ngày lễ tết:
- Rối loạn tiêu hóa
- Ngộ độc thức ăn
- Viêm tụy cấp
- Viêm loét dạ dày
- Xuất huyết tiêu hóa
- Viêm gan cấp do bia rượu
Để hạn chế và xử lý những triệu chứng khó chịu về tiêu hóa đặc biệt trong những ngày lễ tết chúng ta có thể dự trữ một số sản phẩm sau:
- Oresol để bù nước trong trường hợp ói nhiều tiêu chảy nhiều gây mất nước
- Chất bảo vệ niêm mạc ruột trong trường hợp ngộ độc thức ăn có thể sử dụng như: Smecta, Grafort, Actapulgite,..
- Chất hấp phụ như than hoạt tính
- Một vài loại thuốc có thể sử dụng khi viêm dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản như Gaviscon, Phosphalugel, Malox,..
Tuy nhiên nếu triệu chứng kéo dài, nặng dần lên nên đi khám BS chuyên khoa
Lê Ngọc Phượng, Cái Nước, Cà Mau

Tôi muốn hỏi trong ngày Tết nên cất giữ, bảo quản các loại thức ăn sống như thế nào cho an toàn? Thức ăn đã nấu chín để ngoài trời trong thời gian bao lâu thì không thể sử dụng tiếp được? Tôi xin cám ơn.

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Tất cả các loại thức ăn sống cần được bảo quản trong tủ lạnh sau khi sơ chế nếu chưa chế biến chín để ăn ngay. Tùy theo từng loại thực phẩm mà cách thức bảo quản cụ thể khác nhau nhưng nguyên tắc chung là phải sơ chế sạch sẽ; chia thành các phần sử dụng phù hợp với nhu cầu của gia đình; chứa trong các hộp, túi dùng cho thực phẩm; bảo quản trong ngăn đông nếu chưa sử dụng ngay. Nếu là thực phẩm đã bao gói sẵn thì bảo quản theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Thức ăn đã nấu chín để ngoài tủ lạnh trong điều kiện nhiệt độ môi trường không nắng nóng chỉ nên sử dụng trong vòng 2 giờ. Nếu quá thời gian này cần giữ nóng liên tục với nhiệt độ trên 65 độ và đun sôi trước khi sử dụng. Các thực phẩm đã chế biến chín chỉ sử dụng trong ngày để đảm bảo còn đày đủ chất dinh dưỡng và an toàn cho sức khỏe.  
Ngô Thị Sợi, phường Tăng Nhơn Phú A, quận 9, TPHCM

Tôi được biết có dụng cụ thử hàn the trong thực phẩm, vậy dụng cụ đó mua ở đâu? Nếu lỡ đi chợ mua nhằm thịt tiểu thương đã ướp hàn the hoặc cá, mực, tôm... đã ướp phân urê… khi về nhà, người tiêu dùng có thể sử dụng biện pháp gì để loại bỏ các chất độc hại ra khỏi thức ăn đó?

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Hiện nay các dụng cụ test nhanh hàn the có thể dễ dàng mua ở các cửa hàng, công ty phân phối trang thiết bị y tế.
Hàn the (Natri borat) thường được lén lút cho vào thực phẩm để tạo độ dai, giòn. Thực phẩm khi đã ướp hàn the sẽ gây hại cho sức khỏe người dùng. Bỏ vào thì dễ chứ loại ra thì khó. Khi phát hiện có hàn the trong thực phẩm, tốt nhất là loại bỏ không sử dụng
Lương Văn Mười, Lạng Sơn

Bác sĩ cho biết, rượu ngâm quả hoặc các vị thuốc bổ (táo mèo, sâm, mơ, trứng gà, sâu chít…) có tác dụng bồi bổ cho cơ thể, như vậy sẽ không hại gan, dạ dày... Điều này có đúng không?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Quan niệm rượu ngâm quả hoặc các vị thuốc bổ (táo mèo, sâm, mơ, trứng gà, sâu chít…) có tác dụng bồi bổ cho cơ thể, như vậy sẽ không hại gan, dạ dày... là sai hoàn toàn.
Tác hại của rượu bia đối với cơ thể là do cồn, khi ngâm với các sản phẩm khác chất cồn trong rượu ngâm vẫn gây hại cho cơ thể, đồng thời khi ngâm với các sản phẩm khác có thể gây những phản ứng hóa học có thể gây hại cho các cơ quan trong cơ thể.
 
Thanh Hải, Gò Quao, Kiên Giang

Chào bác sĩ, khi say rượu, nếu dùng nước chanh, nước bột sắn uống thì có thể giải rượu, giải độc cho cơ thể không? Có nhiều địa phương người ta bôi vôi vào lòng bàn chân cho người say để giải rượu. Điều này có an toàn không, thưa bác sĩ?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115

Chưa có bằng chứng khoa học nào khi say rượu dùng nước chanh, nước bột sắn uống thì có thể giải rượu, cũng như bôi vôi vào lòng bàn chân cho người say để giải rượu.

Điều này còn có thể gây mất an toàn cho người say rượu vì:

- Người say thường không tỉnh táo khi cho uống bất kỳ nước gì nếu không cẩn thận có nguy cơ sặc vào đường thở gây ngưng thở, suy hô hấp
- Tạo tâm lý chủ quan đã giải rượu cho người say nên không theo dõi, không phát hiện kịp thời những dấu hiệu nguy hiểm có thể xảy ra ở người say như ngộ độc hôn mê, tụt huyết áp, có thể ảnh hưởng tính mạng nếu không được xử trí kịp thời.
Ngọc Bạch, quận 9, TPHCM
Cháu nhà tôi cứ mỗi lần tết đến là ăn bánh kẹo và không ăn cơm. Điều này có ảnh hưởng gì về dinh dưỡng cho bé không? 
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Trẻ em cần tăng trưởng về thể chất và trí tuệ mỗi ngày nên cần cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng hàng ngày. Nếu người lớn không chú ý để các cháu chỉ ăn bánh mứt kẹo, uống nước ngọt trong dịp Tết mà không ăn các món ăn theo chế độ dinh dưỡng phù hợp lứa tuổi sẽ khiến trẻ bị các rối loạn dinh dưỡng như thừa cân béo phì, suy dinh dưỡng, thiếu vi chất dinh dưỡng...
Tình trạng biếng ăn, hình thành thói quen ăn uống xấu, rối loạn tiêu hóa, mất cân bằng vi sinh đường ruột... rất phổ biến ở trẻ em sau Tết cũng vì các cháu chỉ ăn bánh mứt kẹo, uống nước ngọt trong dịp Tết.
Dù Tết chúng ta không nên quá chiều con cháu mà cần duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh cho các cháu. Nên cho trẻ thưởng thức các món này sau các bữa ăn chính. Nước ngọt không nên để trẻ uống quá 1 lo /ngày
Huyền Hương, Xô Viết Nghệ Tỉnh, quận Bình Thạnh, TPHCM

Vào dịp cuối năm, các loại nấm thường được sử dụng nhiều trong các bữa ăn. Nhưng thời gian qua nhiều vụ ngộ độc nấm đã xảy ra. Xin chuyên gia cho biết cách phân biệt nấm độc và nấm thường và cách xử khi bị ngộ độc nấm?

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Với đặc thù thị trường thành phố với hệ thống phân phối rộng khắp và ngày càng phát triển, nguy cơ dùng phải nấm độc là rất thấp (không như một số tỉnh đồng bào tự đi hái nấm và mua bán không kiểm soát). Người tiêu dùng nên mua nấm có nguồn gốc rõ ràng, bảo quản đúng cách và nấu chín kỹ khi sử dụng. Các loại nấm ngoại nhập không thông thông dụng được bao gói với nhãn mác rõ ràng.
Khi có sự cố nghi ngộ độc nấm, cần nhanh chóng gây nôn ói cho nạn nhân và khẩn trương đưa đến bệnh viện.
Lê Tường Vân, quận 3, TPHCM

Tôi nghe nói pha rượu với cao atiso sẽ làm giảm nồng độ cồn và có lợi cho gan. Vậy điều đó đúng không thưa bác sĩ?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Chưa có một cơ sở khoa học nào về cách pha rượu với cao actiso này
Nên tốt nhất Anh vẫn nên tuân thủ những nguyên tắc tương đối an toàn cho sức khỏe BS đã trả lời những câu trên
Bùi Minh Đức, Tân Uyên, Bình Dương

Tết đến nhà nào cũng phải có chén rượu, cốc bia mới có khí thế ngày Xuân. Vậy xin bác sĩ "bật mí" cách uống rượu, bia để hạn chế nồng độ cồn trong người nếu không may bị cảnh sát giao thông kiểm tra?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Cách xử lý ngộ độc rượu bia, lựa chọn thực phẩm an toàn trong dịp tết ảnh 35 Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa, Bệnh viện 115. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Theo qui định hiện nay đã uống rượu bia thì không lái xe bất kể nồng độ là bao nhiêu vì nồng độ nào cũng có thể gây nguy hiểm cho bản thân và người xung quanh.
Về mặt sức khỏe bác sĩ có một số lời khuyên:

Rượu bia và các loại nước giải khát có cồn khi uống sẽ được hấp thu và chuyển hóa trực tiếp tại gan, vì vậy nếu uống quá nhiều quá nhanh sẽ gây quá tải hoạt động chuyển hóa rượu bia gây độc cho gan, đặc biệt những người đã có bệnh lý tại gan như viêm gan virus B, C, gan nhiễm mỡ, xơ hóa gan, xơ gan,..

Tùy từng trường hợp mức độ tổn thương gan khác nhau:

- Viêm gan cấp tính do rượu nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến suy gan tối cấp, tỷ lệ tử vong rất cao

- Gây tổn thương gan mạn tính đưa đến xơ hóa gan, xơ gan, ung thư gan sau này

Để hạn chế tác hại của rượu bia lưu ý những điều sau:

+ Không uống rượu bia nếu đã có bệnh lý gan

+ Nếu phải uống, uống lượng rượu bia vừa phải an toàn cho hoạt động chuyển hóa rượu bia ở gan. Theo qui định lượng rượu bia có thể cho phép sử dụng ở người không có tổn thương gan là 1 lon bia hoặc 100 ml rượu vang hoặc 40 ml rượu mạnh mỗi ngày, một tuần tối đa 4- 5 ngày

+ Không nhịn đói khi uống rượu bia

+ Không uống chung với các loại nước có gaz

+ Không nghe lời chỉ dẫn sử dụng các loại thuốc giải rượu không rõ nguồn gốc có nguy cơ gây tổn thương gan, thận, thần kinh không hồi phục
Nguyễn Văn Minh, Bình Chánh, TPHCM

Tết đang đến gần, nhu cầu tiêu thụ thực phẩm rất lớn song điều kiện về an toàn thực phẩm ở nước ta còn gặp nhiều khó khăn, bất cập. Vậy người tiêu dùng cần phải làm gì để hạn chế tối đa rủi ro về mất an toàn vệ sinh thực phẩm? 

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Khó khăn bất cập lớn nhất đế từ các nông sản tươi sống từ các nông hộ nhỏ lẻ, hệ thống phân phối manh mún, hàng kém chất lượng có thể trà trộn. Người tiêu dùng cần ủng hộ thực phẩm sạch với các chuẩn như chuỗi thực phẩm an toàn, VietGAP, GlobalGAP, HACCP... hoặc chí ít là các thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ, nhãn mác rõ ràng, hạn dùng bảo đảm, được phân phối tại các cơ sở hợp pháp (siêu thị, cửa hàng tiện ích, chợ truyền thống, các cửa hàng...).
Tuyệt đối không mua hàng trôi nổi, kém phẩm chất, không nhãn mác hạn dùng. Bảo quản, chế biến và sử dụng thực phẩm đúng cách để bảo đảm an toàn và dinh dưỡng.
Cách xử lý ngộ độc rượu bia, lựa chọn thực phẩm an toàn trong dịp tết ảnh 37 Rau sạch bán tại siêu thị ở TPHCM. Ảnh: HOÀNG HÙNG 
 
Nguyễn Công Dẫn, phường Phước Bình, Quận 9, TPHCM

Tôi nghe nói có nhiều thuốc giải rượu bày bán ở các hiệu thuốc và trên mạng xã hội. Sử dụng thuốc này có hiệu quả không thưa bác sĩ?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Hiện nay trên mạng xã hội có rất nhiều quảng cáo không có cơ sở khoa học nên BS khuyên không nên tự ý sử dụng các sản phẩm không rõ nguồn gốc, vì tác dụng thì không có mà tiềm ẩn nhiều nguy hại cho cơ thể như ngộ độc, suy gan, suy thận,...
Ngô Kỳ Lân, Ba Vì

Nhiều người thường thích ăn tiết canh heo vào dịp Tết để lấy may. Tuy nhiên thời gian qua đã có nhiều người nhập viện vì mắc bệnh do ăn tiết canh. Vậy bác sĩ có khuyến cáo gì để ăn tiết canh mà không nguy hiểm sức khỏe?

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Tiết canh được chế biến từ máu còn tươi của các loại gia súc, gia cầm. Máu của các loại gia súc, gia cầm là mối nguy cao về mất an toàn thực phẩm. Tiết canh có thể sẽ là nguồn lây truyền các bệnh lý nhiễm vi trùng, siêu vi trùng, ký sinh trùng....cho người sử dụng. Trong thực tế đã có rất nhiều trường hợp mắc bệnh lý do ăn tiết canh phải điều trị tại nhiều bệnh viện.
Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe cá nhân và cộng đồng chúng ta nên loại bỏ món tiết canh trong "danh mục ẩm thực"
Uyên Phương, TP Cần Thơ

Ngày tết nếu uống bia hoặc rượu vang nhiều thì có gây tác dụng xấu cho gan không? Xin cảm ơn bác sĩ!

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Rượu bia và các loại nước giải khát có cồn khi uống sẽ được hấp thu và chuyển hóa trực tiếp tại gan, vì vậy nếu uống quá nhiều quá nhanh sẽ gây quá tải hoạt động chuyển hóa rượu bia gây độc cho gan, đặc biệt những người đã có bệnh lý tại gan như viêm gan virus B, C, gan nhiễm mỡ, xơ hóa gan, xơ gan,..
Tùy từng trường hợp mức độ tổn thương gan khác nhau:
- Viêm gan cấp tính do rượu nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến suy gan tối cấp, tỷ lệ tử vong rất cao
- Gây tổn thương gan mạn tính đưa đến xơ hóa gan, xơ gan, ung thư gan sau này
Để hạn chế tác hại của rượu bia lưu ý những điều sau:
+ Không uống rượu bia nếu đã có bệnh lý gan
+ Nếu phải uống, uống lượng rượu bia vừa phải an toàn cho hoạt động chuyển hóa rượu bia ở gan. Theo qui định lượng rượu bia có thể cho phép sử dụng ở người không có tổn thương gan là 1 lon bia hoặc 100 ml rượu vang hoặc 40 ml rượu mạnh mỗi ngày, một tuần tối đa 4- 5 ngày
+ Không nhịn đói khi uống rượu bia
+ Không uống chung với các loại nước có gaz
Trương Văn Thành, phường Tân Phong, Quận 7, TPHCM

Đối với những cơ sở sản xuất thực phẩm không đảm bảo ATTP sau khi được công bố rộng rãi trên phương tiện thông tin đại chúng, ngành chức năng có tiến hành công tác hậu kiểm để xem xét việc khắc phục sai phạm không?

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Cách xử lý ngộ độc rượu bia, lựa chọn thực phẩm an toàn trong dịp tết ảnh 42
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý An toàn thực phẩm TPHCM. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Với lực lượng các đội QL ATTP được bố trí ngay trên địa bàn, chúng tôi nỗ lực không những phát hiện vi phạm mà còn theo dõi và hậu kiểm. Nếu cơ sở tái phạm sẽ bị xử lý nặng hơn theo Nghị định 115/2018/NĐ-CP.
Hoàng Thị Thơ, giáo viên, quận 12, TPHCM

Tết là giai đoạn bùng nổ các cơ sở sản xuất thực phẩm thời vụ, nhỏ lẻ, tự phát. Làm thế nào để giám sát an toàn thực phẩm tại các cơ sở kiểu này thưa bà? 

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Lực lượng thanh tra của Ban (các đội quản lý an toàn thực phẩm) và các đoàn kiểm tra liên ngành tăng cường hoạt động để kịp thời phát hiện và xử lý. Chúng tôi cũng tăng cường kiểm soát nguồn gốc, chất lượng thực phẩm tại các điểm phân phối, nếu vi phạm sẽ tiêu hủy và phạt nặng.
Điều quan trọng nhất là nâng cao ý thức người tiêu dùng: phải lựa chọn sản phẩm có nhãn mác rõ ràng, còn hạn sử dụng, bán tại cơ sở hợp pháp, uy tín. Tuyệt đối không mua hàng trôi nổi, không nhãn mác hạn dùng.
Lê Hoàng Diệp Thảo, quận Thủ Đức, TPHCM

Tôi đọc báo thấy nhiều chuyên gia y tế khuyến cáo ngày Tết không nên ăn thực phẩm là đồ hộp, nhất là được chế biến từ thịt. Dựa trên cơ sở nào để nói như vậy?

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Cách xử lý ngộ độc rượu bia, lựa chọn thực phẩm an toàn trong dịp tết ảnh 45 Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Sử dụng nhiều thực phẩm là đồ hộp được chế biến từ thịt có nguy cơ mất cân đối về dinh dưỡng do đồ hộp được chế biến từ thịt hầu hết có chứa nhiều năng lượng, nhiều natri, nhiều chất béo bảo hòa. Nếu chọn lựa phải đồ hộp không an toàn còn gây ngộ độc thực phẩm cấp hoặc mạn tính nguy hiểm tới sức khỏe.
Nếu cần phải sử dụng đồ hộp trong dịp Tết bạn nên mua các loại đồ hộp của nhà sản xuất uy tín, nơi bán có điều kiện bảo quản tốt, còn hạn sử dụng, không có biểu hiện mất an toàn như hộp móp méo, bao nhãn rách, có biểu hiện tẩy xóa, nắp hộp bị phồng.
Nên cân đối dinh dưỡng khi chế biến món ăn với đồ hộp bằng cách làm các món với rau xanh, các rau có thể ăn sống như xà lách, rau thơm, dưa leo, cà rốt... để có các món salad.
Các món ăn khác trong bữa ăn có sử dụng đồ hộp nên chế biến kiểu luộc, hấp. Dù coi đồ hộp là 1 cách đa dạng món ăn và tiện dụng trong chế biến cũng không nên ăn nhiều đồ hộp.
Bùi Minh Chiến, quận 2, TPHCM

Xin bác sĩ cho biết những dấu hiệu nào để biết bị ngộ độc thực phẩm? Trong trường hợp nào thì xử trí tại nhà và trong trường hợp đưa đi cấp cứu?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
I/ Dấu hiệu nghi ngờ ngộ độc thực phẩm:
- Xảy ra sau khi sử dụng thực phẩm, tùy tác nhân gây bệnh có thể xảy ra ngay sau ăn, một vài giờ sau hoặc thậm chí có thể một vài giây sau
- Biểu hiện thường gặp nhất là ở đường tiêu hóa với ba nhóm triệu chứng chính: đau bụng, nôn ói, tiêu chảy
- Ngoài ra còn có thể biểu hiện các cơ quan khác:
+ Thần kinh: nhức đầu, chóng mặt, lơ mơ, rối loạn tri giác những trường hợp nặng có thể hôn mê
+ Hô hấp: khó thở, tím tái
+ Tim mạch: tụt huyết áp, rối loạn nhịp tim
+ Tiết niệu: tiểu ít, bí tiểu,..
II/ Nguyên tắc xử trí ngộ độc thực phẩm:
- Ngưng ngay thực phẩm đang sử dụng
- Không dùng các loại thuốc cầm ói, cầm tiêu chảy nếu không có chỉ định của bác sĩ
- Bù nước mất do ói và tiêu chảy: thường dùng dung dịch oresol, nếu không có oresol có thể thay bằng dung dịch muối đường, nước dừa,...
- Theo dõi nếu có các dấu hiệu báo động phải đưa đến cơ sở y tế điều trị như: rối loạn tri giác, hôn mê, mệt lả người, tụt huyết áp, ói máu, tiêu phân đàm máu, sốt, không uống được, không tiểu được, khó thở, ....
Trần Minh Khuê, quận Gò Vấp

Tại sao danh sách những cơ sở sản xuất thực phẩm không đảm bảo VSATTP không được công bố rộng rãi trên phương tiện thông tin đại chúng để người tiêu dùng được biết?  

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Ban QL ATTP thường xuyên cập nhật danh sách các cơ sở sản xuất kinh doanh vi phạm về an toàn thực phẩm (bị xử phạt vi phạm hành chính) trên trang thông tin điện tử bqlattp.hochiminhcity.gov.vn
Việc công bố rộng rãi trên phương tiện thông tin đại chúng, báo đài là tùy quyết định của các Tòa soạn, tuân thủ quy định pháp luật
Lưu Thị Đào, TP Cam Ranh, Khánh Hòa

Trong ngày Tết, nhiều nhà hay dùng măng hầm với giò heo để ăn cả tuần. Vậy bác sĩ cho biết ăn măng nhiều có tốt không? Để thịt và măng một tuần có nhiễm khuẩn, ôi, thiu không?

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Món măng hầm giò heo hoặc sườn heo có quá trình chế biến rất cầu kỳ nên hầu như tất cả các gia đình đều sử dụng trong suốt dịp tết. Măng có nhiều chất xơ, giò heo hoặc sườn heo cung cấp chất đạm, chất béo nếu ăn cùng miến hoặc bún sẽ thành một khẩu phần ăn dinh dưỡng cho chúng ta.
Để đảm bảo an toàn thực phẩm cho gia đình và thưởng tết món ăn ngon và phù hợp về dinh dưỡng trong ngày tết này chúng ta nên thực hành như sau: Sau khi chế biến xong chúng ta chia thành từng phần ăn đủ dùng cho gai đình trong 1 ngày và bảo quản trong ngăn đông tủ lạnh. Phần ăn trong ngày đầu sẽ bảo quản trong ngăn lạnh. Mỗi ngày ăn chúng ta rã đông và đun sôi kỹ trước khi dùng.
Nhứt Minh, quận 8, TPHCM

Vào dịp tết, nếu ăn uống nhiều thức ăn quá và bị đau bụng, sình hơi, có cần đi khám bác sĩ hay chỉ nên mua thuốc về uống?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Trong dịp tết thường các bữa tiệc vui chúng ta có khuynh hướng:
- Ăn nhiều hơn bình thường
- Thực phẩm nhiều chất béo, chất đạm
- Đặc biệt thường đi kèm rượu, bia, các loại nước có gaz,..
- Thực phẩm đôi khi bị nhiễm độc, không an toàn vệ sinh
Như vậy sẽ có một số nguy cơ gây ảnh hưởng sức khỏe. Tùy mức độ ảnh hưởng sẽ có những hướng xư lý khác nhau
1/ Có thể theo dõi tại nhà trong những trường hợp sau:
- Cảm giác nặng bụng, khó tiêu,, đau âm ĩ
- Không sốt, Không tiêu lỏng nhiều
- Không mệt, vã mồ hôi,...
2/ Tuy nhiên phải lưu ý một số dấu hiệu báo động cần phải được bác sĩ khám hoặc nhập viện:
- Viêm loét dạ dày cấp thậm chí có nguy cơ có biến chứng như thủng dạ dày, xuất huyết tiêu hóa,...bệnh nhân sẽ đau bụng nhiều, mệt, vã mồ hôi, ói máu, đi tiêu phân đen
- Viêm tụy cấp: đau bụng nôn ói nhiều
- Ngộ độc thức ăn biểu hiện dưới nhiều hình thức: đau bụng, nôn ói, tiêu chảy, sốt, vã mồ hôi, tụt huyết áp,..
Đức Hạnh, quận 3

TPHCM đang thực hiện các biện pháp gì để bảo đảm ATTP, phòng chống ngộ độc trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới? 

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Công tác bảo đảm an toàn thực phẩm phải được tiến hành thường xuyên quanh năm, nhưng đặc biệt tập trung dịp Tết. Ngoài việc tiếp tục phát triển các chuỗi thực phẩm an toàn, kết nối thực phẩm sạch đến người tiêu dùng, Ban ATTP và các quận huyện tăng cường công tác thanh tra kiểm tra các cơ sở sản xuất và kinh doanh thực phẩm (30 đoàn thanh tra của Ban và các đoàn kiểm tra liên ngành của 24 quận huyện, ngoài ra còn các đoàn của Bộ ngành, cảnh sát môi trường, công an kinh tế, quản lý thị trường...), tăng cường tuyên truyền cho cộng đồng về ăn tết an toàn, tăng cường kiểm soát an toàn thực phẩm các lễ hội, sự kiện để phòng chống ngộ độc.
Trần Thị Thu Thảo, quận 10, TPHCM

Tôi nghe nhiều vụ mất ATTP tại các chợ, trong khi gia đình tôi lại có thói quen mua thực phẩm tại chợ. Vậy có nên thay đổi thói quen thay vì mua thực phẩm ngoài chợ mà chỉ mua thực phẩm ở siêu thị không thưa chuyên gia? 

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Cách xử lý ngộ độc rượu bia, lựa chọn thực phẩm an toàn trong dịp tết ảnh 52 Thịt heo sạch được kiểm soát nguồn gốc bằng mã code tại chợ đầu mối Bình Điền. Ảnh: HOÀNG HÙNG
Thực tế là các chợ truyền thống hiện nay có khó khăn hơn các siêu thị về điều kiện cơ sở vật chất, phương tiện theo dõi truy xuất nguồn gốc, quản lý chất lượng. ... Nhưng các chợ cũng đang nỗ lực cải thiện để trở thành các chợ an toàn thực phẩm. Chúng tôi đã và đang triển khai các chương trình bảo đảm an toàn thực phẩm từ nguồn, truy xuất nguồn gốc, kiểm soát đánh giá nguy cơ, tập huấn tuyên truyền cho tiểu thương.

Việc mua sắm ở đâu là tùy theo sở thích và điều kiện của khách hàng, ở chợ truyền thống thường có mối quan hệ gắn bó và tin tưởng nhiều năm giữa tiểu thương và người mua. Nên lưu ý là không mua hàng trôi nổi bên ngoài chợ, vừa mất an toàn thực phẩm, vừa thiệt hại cho tiểu thương buôn bán hợp pháp

Nguyễn Hữu Vi, quận 3, TPHCM

Dịp Tết nhà nào cũng có mâm ngũ quả chưng trên bàn thờ ông bà. Thời gian chưng thường kéo dài 3-5 ngày. Khi hạ mâm ngũ quả xuống thì nhiều trái cây đã héo. Có nên ăn các loại trái cây này không?

Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Bà Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam
Chào bạn, 
Trái cây trong mâm ngũ quả chưng trên bàn thờ ông bà là truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc! Việc " hưởng lộc" là rất cần thiết cũng đồng thời với việc thực hành tiết kiệm. Tuy nhiên trong điều kiện nhiệt độ môi trường cao trái cây sẽ càng nhanh hư hỏng. Nếu trái cây đã héo, có biểu hiện hư hỏng  chúng ta nên bỏ đi ngay chứ  không tính theo số ngày chưng trái cây, vì nếu cố gắng sử dụng không những chất dinh dưỡng trong trái cây đã giảm rất nhiều mà nguy cơ ngộ độc thực phẩm từ các trái cây đã hư hỏng này rất cao! Chúng ta nên bỏ đi trái cây có biểu hiện héo, có vết thâm đen, nhũn, nát, hư hỏng...
Ngô Ngọc Diễm, Phú Nhuận, TPHCM

Bác sĩ có thể hướng dẫn cho người dân được biết cách sơ cứu ban đầu khi người uống rượu bị nhiễm độc Methanol trước khi chuyển đến bệnh viện?

Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng, Trưởng Khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện 115
Khi nghi ngờ ngộ độc Methanol đặc biệt khi xảy ra ở nhiều người cùng ụống cần:
- Đưa đến cơ sở y tế gần nhất càng sớm càng tốt
- Không cố gắng nặn chanh, uống nước,... sẽ gây nguy hiểm cho người bệnh
- Trong thời gian vận chuyển đặt người bệnh nằm đầu thấp nghiêng một bên
- Giữ lại rượu đang uống để kiểm nghiệm
Đoàn Văn Tài, quận 2, TPHCM

Tại sao thời điểm cận Tết, cơ quan chức năng đã tăng cường thanh kiểm tra mà vẫn có nhiều cơ sở vi phạm?

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý ATTP TPHCM
Vì nhu cầu tiêu thụ thực phẩm Tết tăng rất cao (Ăn Tết mà) nên nguy cơ trà trộn thực phẩm bẩn, không rõ nguồn gốc, hết hạn dùng cũng tăng cao. Quá trình thanh kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm phải làm thường xuyên liên tục cả năm, nhưng phải đặc biệt tăng cường vào dịp cận Tết, trước là tập trung vào các cơ sở sản xuất, kế đến là hệ thống phân phối kinh doanh, những sản phẩm thực phẩm tiêu thụ nhiều trong tết.

Tin cùng chuyên mục