Phiên chất vấn và trả lời chất vấn được kết nối trực tuyến với 62 đoàn đại biểu Quốc hội tại các tỉnh, thành.
Phát biểu khai mạc phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, đây lần đầu tiên trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, UBTVQH triển khai hoạt động “giám sát lại”, thể hiện trách nhiệm của UBTVQH trong việc giám sát đến cùng việc thực hiện các yêu cầu, kiến nghị của Quốc hội, UBTVQH. Qua đó, sẽ đánh giá một cách toàn diện, làm rõ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện, từ đó có những giải pháp để tháo gỡ kịp thời, nâng cao hơn nữa trách nhiệm của các cơ quan chịu sự giám sát; thể hiện sự đồng hành của Quốc hội, UBTVQH với Chính phủ trong việc thực hiện, triển khai các yêu cầu đã được UBTVQH đề ra trong các nghị quyết về giám sát chuyên đề, chất vấn.
Các vấn đề, lĩnh vực UBTVQH giám sát chuyên đề, chất vấn đều là những nội dung quan trọng, được cử tri và nhân dân quan tâm nhiều. Qua các báo cáo và kết quả thực tế cho thấy, việc thực hiện các nghị quyết của UBTVQH đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, tạo sự chuyển biến tích cực, thể hiện sự quyết tâm, tinh thần trách nhiệm cao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các thành viên Chính phủ và các vị trưởng ngành, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh và công tác đối ngoại. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, một số nội dung triển khai còn chậm, có nội dung, kết quả thực hiện chưa đạt yêu cầu.
Theo chương trình phiên chất vấn, các đại biểu Quốc hội sẽ tiến hành chất vấn 2 nhóm vấn đề: nhóm vấn đề thứ nhất liên quan đến lĩnh vực NN-PTNT, công thương, VH-TT-DL; nhóm vấn đề thứ 2 liên quan đến lĩnh vực tư pháp, nội vụ, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thanh tra, tòa án, kiểm sát.
Tổng Thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường trình bày báo cáo tổng hợp nội dung thẩm tra của Hội đồng Dân tộc, các ủy ban của Quốc hội, báo cáo ý kiến của Ban Dân nguyện về việc thực hiện các nghị quyết của UBTVQH về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết năm 2023 cho thấy, các báo cáo của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã cơ bản bám sát các nội dung trong nghị quyết của UBTVQH; đã khái quát được những kết quả, thành tựu, chỉ ra một số hạn chế, bất cập và nguyên nhân; đồng thời, xác định rõ các giải pháp tiếp tục thực hiện trong thời gian tới.
Tuy nhiên, ở một số lĩnh vực, nội dung trong báo cáo chủ yếu liệt kê các công việc đã triển khai, chưa có đánh giá, phân tích, so sánh về hiệu quả, cũng như chưa thực sự chuyển biến rõ nét trong triển khai các yêu cầu, giải pháp đã được nêu trong nghị quyết; chưa nêu rõ được những nhiệm vụ đã hoàn thành, những nhiệm vụ chưa hoàn thành, những nhiệm vụ đang trong quá trình triển khai thực hiện…
Về kết quả đạt được, đáng chú ý, đối với lĩnh vực công thương, nhiều đề án về bảo đảm an toàn, an ninh năng lượng được phê duyệt. Giá xăng dầu trong nước đã cơ bản bám sát giá thế giới; nguồn cung xăng, dầu cơ bản được bảo đảm…
Đối với lĩnh vực NN-PTNT, việc tổng rà soát tàu cá và cập nhật cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia được thực hiện. Kế hoạch sản xuất lúa được điều chỉnh hợp lý, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và đáp ứng nhu cầu xuất khẩu tăng cao…
Đối với lĩnh vực VH-TT-DL, giai đoạn 2022 - 2024, ngành du lịch tăng trưởng liên tục; cơ bản phục hồi so với trước khi xảy ra dịch Covid-19. Việc thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng về phát triển văn hóa tiếp tục được quan tâm. Công tác bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa đạt kết quả tích cực…
Đối với lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội, công tác phòng, chống tội phạm về trật tự xã hội được tăng cường. Công tác phòng, chống tội phạm về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu, ma túy, môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, sử dụng mạng viễn thông, công nghệ cao tiếp tục được chú trọng và đạt nhiều kết quả. Công tác phòng cháy, chữa cháy tiếp tục được chú trọng; một số khó khăn, vướng mắc trong phòng cháy, chữa cháy và xuất cảnh, nhập cảnh được rà soát, tháo gỡ; đã hoàn thành việc cập nhật Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư…
Bên cạnh những kết quả đạt được, Tổng Thư ký Quốc hội chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện các nghị quyết của UBTVQH về giám sát chuyên đề và chất vấn theo từng lĩnh vực.
Trong đó, đối với lĩnh vực công thương là vấn đề chưa có kho dự trữ quốc gia riêng về xăng dầu; kim ngạch xuất khẩu chưa bền vững, còn phụ thuộc nhiều vào một số thị trường lớn…
Liên quan đến lĩnh vực NN-PTNT, việc xây dựng nghị định về quản lý thương hiệu nông sản Việt Nam còn khó khăn, vướng mắc. Việc xây dựng đề án phát triển hệ thống logistics nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của nông sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2050 còn chậm. Một số tỉnh, thành phố chưa thành lập tổ chức kiểm ngư để bảo vệ nguồn lợi thủy sản của địa phương.
Đối với lĩnh vực VH-TT-DL, nguồn lực dành cho hoạt động quảng bá, xúc tiến du lịch còn hạn chế. Tình trạng thiếu nhân lực du lịch, đặc biệt là nhân lực chất lượng cao vẫn chưa được khắc phục. Việc kết nối, khai thác các thị trường du lịch mới, tiềm năng còn chậm.
Về lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật trong lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông có chiều hướng gia tăng. Các loại tội phạm về tham nhũng, kinh tế, “tín dụng đen”, cho vay lãi nặng, rửa tiền, đòi nợ thuê, tội phạm ma túy, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại vẫn diễn biến phức tạp; còn xảy ra một số vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng; nguy cơ mất an toàn về cháy, nổ vẫn còn lớn, một số vụ cháy gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng…
