Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, vừa qua, thị trường BĐS có biến động, nổi lên một số vấn đề, về nguồn cung có chiều hướng giảm; hoạt động giao dịch BĐS trầm lắng, tính thanh khoản giảm. Tình hình các doanh nghiệp (DN) hoạt động trong lĩnh vực BĐS có những khó khăn nổi lên, trong đó một số DN phải dừng hoạt động đầu tư các dự án nhà ở, dừng hoạt động liên quan đến đầu tư, một số DN phải cho người lao động nghỉ việc…
Vì vậy, Thủ tướng, Chính phủ đã quyết định đã thành lập Tổ công tác về thị trường BĐS do Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị làm tổ trưởng để làm việc với các địa phương nhằm hướng dẫn, tháo gỡ những khó khăn hiện nay, giúp thị trường BĐS phát triển lành mạnh.
Ngay sau khi thành lập, các bộ ngành là thành viên trong tổ công tác dã họp, triển khai kế hoạch làm việc với các địa phương, DN, tổ công tác đã tiến hành làm việc với UBND TPHCM, Hà Nội và một số DN BĐS lớn để lắng nghe các khó khăn, vướng mắc. Qua đó thấy nổi lên một số vấn đề khó khăn vướng mắc như: khó khăn liên quan đến thể chế, liên quan đến Luật Đất đai (giao đất, đấu giá đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất, chuyển đổi quyền sử dụng đất..).
Một số khó khăn vướng mắc liên quan đến trình tự, thủ tục đầu tư các dự án nhà ở, dự án khu đô thị làm ảnh hưởng đến tiến độ. Nguồn lực của một số DN khó khăn, liên quan đến tài chính của DN, trong đó có vấn đề về nguồn vay tín dụng, vay trái phiếu đến hạn phải trả. Khó khăn trong triển khai, giải quyết các thủ tục hành chính đối với dự án phát triển nhà ở của các địa phương; khó khăn trong thúc đẩy dự án nhà ở xã hội…
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi Qua lắng nghe, nhận diện các khó khăn, tổ công tác đã hướng dẫn các DN phân loại các nhóm khó khăn. Vướng mắc thuộc thẩm quyền bộ ngành, địa phương thì tổ công tác đôn đốc bộ ngành, địa phương giải quyết; trước kiến nghị của doanh nghiệp, tổ công tác phân loại, sàng lọc nội dung, gửi trực tiếp cho các địa phương, đôn đốc địa phương giải quyết, không chỉ tại Hà Nội, TPHCM mà cả các địa phương khác. Vấn đề gì thuộc DN thì tổ công tác đề nghị DN cân đối nguồn lực, tái cơ cấu đầu tư để bảo đảm hiệu quả đầu tư...
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn nói thêm, hiện thị trường BĐS có 2 khó khăn lớn nhất là thủ tục về đất đai và nguồn tín dụng. Tới đây, cần tập trung rà soát các phân khúc thị trường, tập trung vào nhà ở thương mại và nhà ở xã hội. Như vậy, bằng những giải pháp đó, thị trường BĐS dần được khắc phục. Tuy nhiên, một số chủ đầu tư các dự án BĐS hiện đang có mức giá cao, cần giảm giá hợp lý để người dân tiếp tục đầu tư, giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn.
Liên quan đến vấn đề TPDN, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, hiện nay, thị trường TPDN có nhiều khó khăn. Khối lượng phát hành trong thời gian qua có xu hướng giảm, tính đến 25-11-2022 có xu hướng giảm, đọng 331.800 tỷ đồng, và giảm 31,6% so với cùng kỳ 2021, đặc biệt là giảm dần qua các quý.
Trong khi đó, có hiện tượng mua lại trước hạn, tức là trái phiếu chưa hết hạn thì doanh nghiệp phát hành mua lại hoặc là nhà đầu tư đề nghị mua lại. Tình hình này phản ánh sự khó khăn, cũng như niềm tin trên thị trường bị giảm sút. Đến 25-11-2022, khối lượng mua lại trái phiếu trước hạn của các doanh nghiệp là 161.000 tỷ đồng, bằng 114% của khối lượng mua lại năm 2021.
Nguyên nhân của tình trạng này là vừa qua có một vụ việc vi phạm từ doanh nghiệp phát hành, ngân hàng thương mại vi phạm phải xem xét, xử lý, ảnh hưởng đến niềm tin của các nhà đầu tư; do các tin đồn không chính xác cũng gây ảnh hưởng lớn. Các DN phát hành đang gặp khó khăn về tín dụng, dòng tiền, thanh khoản, thị trường vì thế có gam màu trầm, không tươi sáng.
Giải pháp mà Chính phủ chỉ đạo là phải bảo đảm quyền lợi các nhà đầu tư. Vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định 165 liên quan đến TPDN. Tuy nhiên, thị trường thay đổi, diễn biến nhanh chóng trong những tháng vừa qua. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất rõ là phải rà soát ngay, kể cả Nghị định 165 vừa mới ban hành, để nếu có vấn đề gì, tình hình biến đổi như thế nào và cần bổ sung hoặc thay đổi thì phải thực hiện ngay để thị trường quay trở lại bình thường. Bộ Tài chính đang khẩn trương để trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ những vấn đề pháp lý liên quan đến Nghị định 165 và các quy định liên quan ngay trong tháng 12.
“Với những giải pháp đó, chúng tôi tin rằng sẽ góp phần ổn định và đưa các doanh nghiệp phát hành, các nhà đầu tư sớm quay lại thị trường và để thị trường TPDN phát triển, vận hành một cách bình thường trở lại’, Thứ trưởng Bộ Tài chính nói.
Vừa qua, Bộ Tài chính cũng đã làm việc với các DN có phát hành TPDN, với các công ty chứng khoán liên quan đến việc phát hành TPDN. Các kiến nghị đều cho rằng phải khôi phục sớm niềm tin của thị trường, khôi phục tính thanh khoản liên quan đến tín dụng; hoàn thiện thể chế. Sau đó, Bộ Tài chính đã có công văn chỉ đạo các DN chủ động giải quyết các vấn đề liên quan đến TPDN. DN phải giải quyết với trách nhiệm cao nhất để bảo đảm quyền lợi cho nhà đầu tư; DN phải công khai rõ thông tin cho nhà đầu tư. DN vi phạm pháp luật sẽ bị xử lý nghiêm.
