Nhiều khu đô thị vắng vẻ
Tỉnh Cà Mau hiện có khoảng 38 dự án khu đô thị mới, khu dân cư tập trung (chủ yếu ở TP Cà Mau). Tuy nhiên, qua ghi nhận thực tế, chúng tôi thấy phần lớn các khu đô thị vắng vẻ, đất nền bỏ trống, cây cỏ mọc um tùm… Mặc dù vậy, những người có thu nhập thấp như công nhân, cán bộ làm việc tại các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập… khó có đủ tiền mua nền hoặc nhà tại các khu đô thị, do đồng lương chưa đáp ứng được.
Trước thực tế trên, không ít người có thu nhập thấp chọn phương án mua đất tại các hẻm tự phát do dân tự lập để an cư. Vì vậy, thời gian qua, những người có đất rộng đã san lấp mặt bằng trên đất nông nghiệp, tách thửa hoặc tự phân lô bán cho dân thu nhập thấp xây nhà. Tất nhiên, tại các hẻm tự phát như vậy thì điều kiện hạ tầng không đảm bảo.
Tại TP Cà Mau, có thời gian trở thành “điểm nóng” về tình trạng này. Qua rà soát (năm 2018) số hẻm tự phát có tổng chiều dài trên 13.470m; số nền đã mua bán là 1.451 nền, trong đó số nhà đã xây dựng là 1.003 căn. Trước thực trạng này, UBND tỉnh Cà Mau chỉ đạo siết chặt, không để phát sinh, không cấp điện và nước tại các hẻm tự phát, kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm.
Sau khi UBND tỉnh Cà Mau siết chặt tình trạng lộ, hẻm tự phát trên địa bàn, nhiều người có thu nhập thấp đã khó về nhà ở thì nay càng thêm khó. Còn với những người đã lỡ mua đất tại các hẻm tự phát, nay không thể xây được nhà.
Một cán bộ công tác tại một đơn vị sự nghiệp trên địa bàn tỉnh Cà Mau chia sẻ: “Hai vợ chồng làm lương không cao, lại phải nuôi 2 con ăn học nên không đủ tiền mua nhà tại các dự án đô thị. Vì muốn thoát cảnh ở nhà trọ nên mượn cha mẹ hai bên mua một nền nhà ở phường 1, TP Cà Mau để xây nhà ở. Tuy nhiên, làm chưa xong thì bị lập biên bản và yêu cầu tháo dỡ. Tôi cũng nhận thức được việc mua đất, làm nhà tại các hẻm tự phát là sai, nhưng do điều kiện khó khăn về nhà ở nên xin được tồn tại. Tuy nhiên, yêu cầu này không được xem xét”.
Nhà đầu tư chưa mặn mà…
Vấn đề nhà ở xã hội rất được người dân quan tâm và cũng từng “nóng” tại các cuộc chất vấn tại HĐND tỉnh Cà Mau. Tuy nhiên, dù “đã hứa tiếp thu” nhiều lần nhưng báo cáo về vấn đề trên gửi HĐND vào kỳ họp cuối năm 2019 vẫn chưa có chuyển biến nhiều.
Theo Nghị định số 100/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội tại điều 5 quy định: Chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở thương mại, dự án đầu tư phát triển đô thị không phân biệt quy mô diện tích đất tại các đô thị từ loại 3 trở lên và khu vực quy hoạch là đô thị từ loại 3 trở lên phải dành 20% tổng diện tích đất để xây dựng nhà ở xã hội… Mặc dù quy định đã có nhưng hầu hết các nhà đầu tư không thực hiện.
Ông Dư Minh Hùng, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Cà Mau, cho biết đang rà soát các chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở thương mại (xây dựng nhà ở xã hội hay bàn giao quỹ đất 20% cho Nhà nước bằng tiền) và tổng hợp báo cáo về UBND tỉnh xem xét. Nhu cầu nhà ở xã hội trên địa bàn là rất lớn, nhưng nguồn vốn ngân sách khó khăn nên chưa triển khai xây dựng được. Ngoài ra, trình tự thủ tục để lựa chọn nhà đầu tư phức tạp, lợi nhuận từ nguồn thu của nhà ở xã hội không cao (quy định giá bán, giá cho thuê phải thông qua UBND tỉnh xem xét, quyết định) nên chưa thu hút được doanh nghiệp tham gia đầu tư.
Dù vậy, gần đây cũng có một số tín hiệu khả quan. Theo đó, UBND tỉnh đã có chủ trương cho Công ty cổ phần Đầu tư phát triển nhà Cà Mau thực hiện dự án Khu nhà ở thu nhập thấp tại phường Tân Xuyên (TP Cà Mau). Đến thời điểm này, chủ đầu tư đã cơ bản hoàn thành các thủ tục chuẩn bị đầu tư và đang xin giao đất xây dựng để triển khai thi công theo quy định.
Bên cạnh đó, ông Dư Minh Hùng cũng thông tin thêm: “UBND tỉnh cũng đồng ý về mặt chủ trương cho 2 công ty khác thực hiện 2 dự án nhà ở xã hội cũng tại phường Tân Xuyên. Hiện UBND tỉnh giao các ngành chức năng mời thầu, thực hiện 2 dự án nhà ở xã hội này theo quy định…”.
