Ông Lê Quốc Toản (ngụ thôn Đoàn), chủ vườn điều gần 2ha nằm sát bên mỏ đá tại dự án ĐMT của Tập đoàn Xuân Thiện, cho biết, vườn điều của gia đình ông đã trồng được năm thứ 4 và đang cho thu bói vụ đầu tiên, nhưng có nguy cơ bị mất trắng do khói, bụi từ mỏ đá mù mịt, bám vào hoa và trái non khiến vườn điều hư gần hết. Không chỉ khai thác đá gây ô nhiễm, phía đơn vị mỏ đá còn liên tục nổ mìn khiến người dân bất an.
Cách vườn cây của ông Toản không xa, là vườn điều của gia đình ông Bùi Văn Trước (54 tuổi, trú thôn Đoàn), ông Trước nói: “Vụ mùa năm ngoái, vợ chồng tôi thu hơn 1 tấn điều. Năm nay, thấy điều ra hoa nhiều, sai quả, vợ chồng tôi ước tính cũng được hơn 3 tấn. Không ngờ từ ngày mỏ đá hoạt động, hoa và trái non trong vườn dần héo khô rồi rụng hết”. Theo ông Trước, mỏ đá bắt đầu hoạt động khoảng hơn 5 tháng nay, ban đầu thời tiết dịu mát, trời thường xuyên mưa nên lượng bụi đá phát tán ra ngoài không đáng kể. Tuy nhiên, đến cuối năm 2020, khi trời chuyển sang mùa khô, khói bụi từ mỏ đá theo gió bay tứ tung, bám dày đặc vào lá, hoa, khiến các vườn điều khô hoa, hỏng trái non, mất năng suất.
Trao đổi với chúng tôi, ông Đoàn Minh Thuận, Chủ tịch UBND xã Ia Lốp, khẳng định địa phương đã nhận được đơn phản ánh của bà con thôn Đoàn về việc mỏ đá của Tập đoàn Xuân Thiện gây hư hỏng vườn cây và đã báo cáo huyện để xin ý kiến. “Chúng tôi đã kiểm tra và có phát hiện vườn cây của người dân bị hư hỏng, nhưng do chưa xác định được mức độ thiệt hại nên chúng tôi phải chờ UBND huyện chỉ đạo cơ quan chuyên môn về hiện trường để đánh giá thiệt hại, tác động môi trường mới đưa ra giải pháp cụ thể”, ông Thuận nói. Hiện UBND huyện Ea Súp cũng đã thành lập đoàn kiểm tra về nội dung phản ánh của bà con thôn Đoàn.
Ông Nguyễn Xuân Thiện, Chủ tịch Tập đoàn Xuân Thiện, cho biết, đơn vị đã tạm dừng hoạt động để chờ cơ quan chức năng giải quyết. “Hiện chúng tôi cũng chưa biết thiệt hại của người dân như thế nào nên chưa thể đưa ra mức hỗ trợ cho bà con. Để cho khách quan thì nên chờ các phòng chuyên môn của huyện xác minh, làm rõ, đánh giá thiệt hại thì chúng tôi sẽ phối hợp hỗ trợ, xử lý”, ông Thiện nói.
