Theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về "Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả", đến thời điểm này, Bộ Xây dựng đã giải thể 22 đơn vị hành chính trực thuộc, hiện chỉ còn 15 đơn vị.
Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng cũng đã giảm số lượng đầu mối cấp phòng thuộc Bộ từ 57 đơn vị xuống còn 41 đơn vị. Bộ cũng đã bàn giao nguyên trạng 18 đơn vị về Bộ LĐTB-XH, Đại học Quốc gia Hà Nội và địa phương quản lý; hoàn thành việc sáp nhập Viện Quy hoạch xây dựng miền Nam vào Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia.
Hiện Bộ Xây dựng đã thành lập ban chỉ đạo và tổ giúp việc ban chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 18; thành lập ban chỉ đạo xây dựng đề án hợp nhất Bộ GTVT và Bộ Xây dựng. Trong thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng Đề án hợp nhất Bộ GTVT và Bộ Xây dựng theo đúng tiến độ Chính phủ yêu cầu.
Trong đề án sẽ có phương án sắp xếp, cơ cấu lại và giảm mạnh tổ chức bên trong để thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn sau khi hợp nhất, cùng với dự thảo nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức sau khi hợp nhất 2 bộ.
Theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo của Chính phủ, dự kiến Bộ GTVT và Bộ Xây dựng sẽ hợp nhất và mang tên Bộ Phát triển hạ tầng hoặc Bộ Giao thông và Xây dựng đô thị, nông thôn.
