Ngày 5-12, Diễn đàn Cải cách và Phát triển Việt Nam (VRDF) với chủ đề "Tầm nhìn mới, động lực mới cho tăng trưởng kinh tế trong kỷ nguyên mới" lần đầu tiên được Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức tại Hà Nội. Đây là Diễn đàn thay thế Diễn đàn Phát triển Việt Nam (VDF) mà trước đó từng là Diễn đàn Đối tác phát triển Việt Nam (VDPF), Hội nghị Nhóm tư vấn các nhà tài trợ (CG) - được tổ chức thường niên trong suốt 25 năm qua, kể từ năm 1993 tổ chức ở Paris.
Từ vị trí thứ nhất trong các nước có thu nhập trung bình thấp...
Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, đây là bước đi ban đầu, tạo nền tảng phát triển để trở thành Diễn đàn cải cách và phát triển mang tầm quốc tế và khu vực, góp phần vào sự thịnh vượng và phát triển bền vững không chỉ của riêng Việt Nam mà cả khu vực, tạo điều kiện cho các quốc gia, trong đó có Việt Nam phát huy tốt hơn vai trò của mình trên trường quốc tế.
Nhấn mạnh thành quả quan trọng nhất của 30 năm “đổi mới” là đã làm thay đổi hẳn diện mạo kinh tế Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận định, tầm vóc, vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế từng bước cải thiện, được cộng đồng quốc tế ghi nhận và đánh giá cao. Đến hết năm 2017, quy mô dân số đạt khoảng 94 triệu người, đứng thứ 14 trên thế giới; quy mô nền kinh tế đạt khoảng 224 tỷ USD, xếp thứ 45; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 2.300 USD, xếp thứ 134; tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2017 đạt 6,81% và dự kiến năm 2018 có thể đạt cao hơn; chỉ số phát triển con người (HDI) đứng thứ 116/189 quốc gia; hệ số bất bình đẳng về phân phối thu nhập (GINI) ở mức tích cực, 0,43 điểm.
Đạt được kết quả tích cực nêu trên là nhờ sự nỗ lực không ngừng của cả hệ thống chính trị, của cả xã hội, cộng đồng doanh nghiệp và sự hợp tác, hỗ trợ hiệu quả của cộng đồng quốc tế, nhất là các đối tác phát triển. Nền kinh tế Việt Nam những năm tới hứa hẹn cả những thách thức và cơ hội đan xen. Một số kịch bản kinh tế đã được đưa ra với triển vọng tăng trưởng trung bình của Việt Nam ước đạt 6,85% trong các năm 2018-2020. Mặc dù vậy, Chính phủ vẫn luôn ý thức được những thách thức và khó khăn có thể ảnh hưởng tới sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam.
… đến trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao
“Câu hỏi lớn đặt ra hiện nay là làm thế nào để tận dụng triệt để được mọi cơ hội, nhất là cơ hội từ cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, vượt qua được khó khăn, thách thức, làm rõ các động lực tăng trưởng mới với tầm nhìn phát triển trong kỷ nguyên mới gắn liền với tư duy đổi mới, cải cách để tìm ra phương án tốt nhất cho bài toán tăng trưởng và phát triển của Việt Nam”, người đứng đầu ngành kế hoạch và đầu tư phát biểu. Ông cũng cho biết, năm 2016, Chính phủ Việt Nam và Ngân hàng Thế giới đã công bố Báo cáo Việt Nam 2035 và báo cáo đã trở thành một tài liệu tham khảo có giá trị đối với công tác hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, đóng góp tích cực vào việc cụ thể hóa các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước.
Báo cáo đã đưa ra khát vọng của Việt Nam đến năm 2035, đó là: “Thịnh vượng, sáng tạo, công bằng và dân chủ” với mục tiêu Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao, đạt 10.000 USD/người/năm tính theo giá hiện hành. Khát vọng này được thực hiện thông qua chương trình cải cách thể chế và các chính sách hỗ trợ dựa trên ba trụ cột chính: Thịnh vượng về kinh tế đi đôi với bền vững về môi trường; Công bằng và hòa nhập xã hội; Nâng cao năng lực và trách nhiệm giải trình của Nhà nước.
Khẳng định trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra nhanh chóng, Việt Nam đang ở thời điểm “vàng” để thực hiện những cải cách căn bản, ông Nguyễn Chí Dũng phân tích: “Chúng ta đang đứng trước những cơ hội quý về tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động cao, tỷ lệ qua đào tạo ngày càng tăng; cơ hội về hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng; cơ hội tiếp cận và tận dụng cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0; cơ hội về dòng vốn đầu tư từ các nền kinh tế phát triển, từ các tập đoàn đa quốc gia, xuyên quốc gia... Đồng thời, chúng ta cũng phải giải quyết mối quan hệ giữa cải cách và phát triển, trong cả nhận thức và hành động; dự báo và ứng phó được với những tác động bất lợi của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0; cải thiện cho được những chỉ số cấu thành năng lực đổi mới sáng tạo của Việt Nam, nhất là về môi trường pháp lý, môi trường kinh doanh, hạ tầng, tiếp cận với công nghệ thông tin và truyền thông; huy động tối đa mọi nguồn lực cho phát triển, nhất là nguồn lực của khu vực tư nhân, nguồn nhân lực chất lượng cao…”.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng kỳ vọng các bài trình bày, các ý kiến bình luận, đóng góp sâu sắc là cơ sở để Bộ tiếp tục nghiên cứu, đưa ra các đề xuất với Đảng và Chính phủ, nhất là trong bối cảnh khẩn trương chuẩn bị các nội dung quan trọng phục vụ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, trong đó có việc nghiên cứu xây dựng Chiến lược phát triển đất nước thời kỳ 10 năm (2021-2030) và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2021-2025).
Với VRDF, thay vì là hoạt động đối thoại giữa các đối tác phát triển với Chính phủ Việt Nam như trước đây, các đối tác phát triển sẽ giúp Chính phủ mời các chuyên gia quốc tế về các lĩnh vực mà chúng ta đang ưu tiên quan tâm, tới Diễn đàn để chia sẻ kinh nghiệm, trình bày các nghiên cứu và những ý kiến gợi mở với Chính phủ. Tại VRDF, không chỉ có các đối tác phát triển mà còn có các đại diện khu vực tư nhân, giới học giả, nghiên cứu, truyền thông… cùng học hỏi lẫn nhau và chia sẻ kinh nghiệm phát triển. Diễn đàn được kỳ vọng sẽ đưa ra những đề xuất cụ thể cho sự điều chỉnh (cải cách) chính sách của Chính phủ và cung cấp được thông tin đến với các chủ thể phát triển của đất nước. Với chủ đề "Tầm nhìn mới, động lực mới cho tăng trưởng kinh tế trong kỷ nguyên mới”, VRDF lần thứ nhất sẽ có nhiều phiên. Tại phiên 1, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng và Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam Ousmane Dione sẽ có bài phát biểu, đồng thời công bố Khung chính sách kinh tế Việt Nam... Khung chính sách kinh tế Việt Nam - điểm nhấn quan trọng của Diễn đàn Cải cách và Phát triển lần này là tài liệu tổng hợp các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, cập nhật các xu thế diễn biến mới của thế giới và tham khảo Báo cáo 2035 nhằm để giới thiệu chính sách phát triển của Việt Nam trong trung và dài hạn, đồng thời trả lời câu hỏi “Việt Nam đang ở đâu, cần làm gì và như thế nào”. Việc xây dựng tài liệu Khung chính sách kinh tế Việt Nam đã được triển khai từ cuối năm 2017. Tiếp nối kết quả nghiên cứu của Báo cáo Việt Nam 2035 được Chính phủ Việt Nam và Ngân hàng Thế giới công bố vào tháng 2- 2016; nhóm nghiên cứu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với các cơ quan liên quan, các chuyên gia trong nước và quốc tế đã tổ chức nghiên cứu, cập nhật những quan điểm, đường lối, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước và trình bày trong ấn phẩm này. Phiên 2 chủ đề “Tầm nhìn Việt Nam trong thế giới thay đổi nhanh” sẽ thảo luận những cơ hội và thách thức với Việt Nam trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang thay đổi mạnh mẽ. Phiên này cũng sẽ khuyến nghị những hành động mạnh mẽ Việt Nam cần làm để vượt qua thách thức, vươn tới khát vọng bền vững và thịnh vượng. Phiên 3 chủ đề “Động lực tăng trưởng mới: Đổi mới sáng tạo trên nền tảng công nghiệp 4.0” sẽ đưa ra những rào cản, chỉ ra khoảng cách công nghệ của nền sản xuất Việt Nam so với trình độ công nghệ 4.0. Theo đó, cần những chính sách gì để thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Phát triển kinh tế tư nhân cũng là một điểm nhấn trong phiên 3. Các diễn giả sẽ phân tích tiềm năng phát triển của khu vực kinh tế tư nhân, chỉ ra các rào cản và khuyến nghị các chính sách thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tư nhân trong thời kỳ mới. |