Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, sau đại dịch, lĩnh vực y tế đã bộc lộ những khó khăn, tồn tại cần được tháo gỡ, giải quyết và ngành y đang quyết tâm giải quyết.
Về việc thiếu vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng năm 2023 mà ĐBQH lo lắng, Bộ trưởng cho biết, trong nhiều năm qua, Bộ Y tế đã triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng với 10 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho trẻ em và phụ nữ trên cả nước. Giai đoạn 2016-2020, Bộ Y tế được bố trí kinh phí để thực hiện mua sắm tập trung vaccine cho chương trình tiêm chủng mở rộng, thuốc kháng lao, thuốc kháng HIV…
Giai đoạn 2021-2022, Bộ Y tế được giao nguồn dự toán từ ngân sách trung ương, thực hiện mua sắm để cung ứng vaccine cho chương trình tiêm chủng mở rộng, đảm bảo cho 2 năm 2021, 2022.
Năm 2022, dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến việc triển khai một số nội dung của chương trình ở nhiều địa phương. Hiện Bộ Y tế đã chỉ đạo các tỉnh thành triển khai tiêm thường xuyên trong các tháng cuối năm, và rà soát các đối tượng tiêm vét, tiêm bổ sung, tiêm bù cho đối tượng trẻ em và phụ nữ trên toàn quốc.
Thực hiện nội dung của năm 2023 với mong muốn được tiếp tục thực hiện việc mua vaccine Chương trình tiêm chủng mở rộng, thuốc chống lao, thuốc kháng HIV ARV và vitamin A để phục vụ cho các địa phương như các năm trước, nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho địa phương, Bộ Y tế đã có đề nghị Bộ Tài chính xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2023.
Trong đó, đề nghị bố trí kinh phí để thực hiện các nhiệm vụ chuyển từ Chương trình mục tiêu y tế, dân số về nhiệm vụ thường xuyên để mua vaccine Chương trình tiêm chủng mở rộng, thuốc chống lao cho đối tượng không có thẻ bảo hiểm y tế, thuốc ARV và vitamin A cho trẻ em. Tuy nhiên, theo quy định của Luật Đầu tư công, phân cấp ngân sách Nhà nước, Bộ Y tế không được phân kinh phí để triển khai thực hiện nhiệm vụ này.
Bộ trưởng cho biết, vừa qua, Bộ Y tế cũng đã rà soát nguồn vaccine gối đầu từ năm 2022 chuyển sang đến nay. Đối với các vaccine sản xuất trong nước, Chương trình tiêm chủng mở rộng đã cung ứng đủ số lượng vaccine của năm 2022 và gối đầu đến tháng 7-2023.
Riêng vaccine viêm gan B, vaccine phòng lao sử dụng đến tháng 8-2023, các vaccine viêm não Nhật Bản, vaccine sởi, rubela, bOPV dùng đến quý 3, quý 4-2023, vaccine uốn ván và bại liệt tiêm thực hiện ở các tuyến đủ đáp ứng đến hết năm 2023. Hiện nay, Chương trình tiêm chủng mở rộng vẫn tiếp tục triển khai tiêm các vaccine sẵn có tại các điểm tiêm chủng của xã, phường.
Đối với các thuốc lao, ARV, Vitamin A liều cao, Bộ Y tế tích cực làm việc với các nhà tài trợ và sử dụng nguồn thuốc sẵn có để đảm bảo cung ứng cho các địa phương.
Đến nay, Bộ Y tế cũng đang triển khai chiến dịch bổ sung vitamin A cho trẻ em trên toàn quốc, bắt đầu từ ngày Quốc tế thiếu nhi 1-6.
Đối với vaccine nhập khẩu 5 trong 1, đây là vaccine nhập khẩu do năm 2022 tiến hành các thủ tục đấu thầu, mua sắm theo quy định, tuy nhiên không có nhà thầu tham gia nên thiếu trên thị trường. Để đảm bảo vaccine năm 2023, Bộ Y tế đã trình Chính phủ dự thảo nghị quyết về nội dung này, Thủ tướng đã chỉ đạo quyết liệt Bộ Y tế phối hợp cùng với Bộ Tài chính để bố trí kinh phí, ngân sách trung ương năm 2023 để Bộ Y tế triển khai mua sắm theo quy định như những năm trước đây.
Hiện Bộ Y tế tổng hợp đủ nhu cầu của 63 tỉnh liên quan đến đề nghị mua vaccine và chỉ đạo các đơn vị cung ứng vaccine sẵn sàng cung cấp. Mặt khác, Chính phủ và đoàn giám sát của Quốc hội đã đồng thuận đề nghị Quốc hội cho bố trí nguồn ngân sách trung ương để tiếp tục thực hiện chương trình, trong bối cảnh chương trình mục tiêu y tế dân số đã kết thúc.
Bộ trưởng cũng cho biết, đến nay, tình trạng thiếu thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế vẫn đang được giải quyết để tháo gỡ khó khăn. Tuy nhiên, trong thực tiễn, vẫn còn một số nơi còn e ngại, né tránh trong việc thực hiện quá trình mua sắm, các địa phương cần tập trung chỉ đạo.
Về vấn đề thuốc hiếm, Bộ Y tế đang xây dựng quy chế liên quan đến việc dự trữ và đảm bảo thuốc đặc biệt hiếm để áp dụng trên toàn quốc và dự kiến là trong quý 3 này sẽ báo cáo với Chính phủ.