Bên hành lang Quốc hội sáng 6-6, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng đã trao đổi nhanh với phóng viên về dự án Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc (gọi tắt: luật đặc khu), Bộ trưởng nhấn mạnh, “quyền quyết định cuối cùng là Quốc hội” và cho rằng cần nhìn nhận dự luật với thái độ thận trọng một cách trí tuệ.
* PHÓNG VIÊN: Thưa ông, dư luận có nhiều ý kiến lo ngại về “yếu tố Trung Quốc” trong dự thảo?
- Bộ trưởng NGUYỄN CHÍ DŨNG: Dự thảo không có một từ, một chữ nào liên quan tới Trung Quốc. Tôi cho rằng một số người cố tình hiểu theo hướng đó, đẩy vấn đề lên, sợ Trung Quốc sẽ thế này, thế kia… Không nên suy nghĩ tiêu cực theo cách này mà phải bình tĩnh xem xét.
Ở đây các nhà đầu tư thuộc mọi quốc tịch hoàn toàn bình đẳng trong môi trường hội nhập quốc tế. Còn có yếu tố nào cần cân nhắc thêm thì chúng ta sẽ có những rào cản kỹ thuật. Tôi tin không ai có thể vào đây làm việc gì trong chủ quyền đất nước ta cả.
Tất nhiên Ban soạn thảo đã lắng nghe và tiếp thu, chỉnh sửa rất nhiều. Trình bày quan điểm của Ban soạn thảo thì chúng tôi đã nói quá nhiều. Tôi chỉ xin nhắc lại là một số người đang cố tình đẩy câu chuyện đi xa.
Chúng ta phải hết sức khách quan, cái gì cũng sợ thì sẽ không làm được.
Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng trao đổi với phóng viên sáng 6-6-2018 Tôi nghĩ cái gì hay chúng ta phải học, Trung Quốc hay thì mình cũng phải học, không phải câu nệ. Việt Nam là nước độc lập, có chủ quyền, có tư duy, trí tuệ; không nên cái gì cũng sợ.
Thật sự chúng tôi rất tâm huyết với dự luật, đã trân trọng lắng nghe ý kiến khác nhau và tiếp thu những ý kiến có tính xây dựng. Ví dụ làm sao thiết kế luật để chặt chẽ, không tạo kẽ hở lách luật. Còn đẩy theo chiều hướng thế này, thế kia, thì e là lại mắc mưu của những người không muốn mình phát triển, cải cách, đổi mới. Thận trọng là đúng, nhưng không có nghĩa vì vậy mà không làm gì cả. Còn cái gì cần thiết kế chặt chẽ hơn thì xem xét thiết kế lại.
* Như thế thời hạn cho thuê đất tới 99 năm có cần xem xét lại để quản lý chặt chẽ hơn?
- Phương án cụ thể như thế nào thì UBTVQH tiếp thu, quyết định. Theo tôi phải thiết kế chặt chẽ hơn, theo hướng quy định rõ thế nào là đặc biệt, thế nào mới được phép thuê với thời hạn như thế. Thứ 2 quy trình phải chặt chẽ, thẩm quyền quyết định phải cao hơn, chẳng hạn có thể đưa lên Quốc hội quyết.
* Lại cũng có ý kiến cho rằng thiết kế thể chế, môi trường kinh doanh trong dự luật chưa đủ hấp dẫn để thành công trong khi Luật chỉ thiết kế thiên về ưu đãi?
- Ở đây luật thiết kế thể chế, môi trường là quan trọng nhất. Trong 85 điều thì 25 điều là điều chỉnh thể chế, môi trường kinh doanh. Ưu đãi phải có, nhưng ở mức hợp lý và so với dự thảo trước thì đã điều chỉnh giảm rất nhiều. Hiện theo hướng tạo môi trường minh bạch, thuận lợi, bình đẳng.
* Có nên thí điểm ở 1 đặc khu, thành công thì sau đó mới nhân rộng không, thưa ông?
- Việc này do Quốc hội, UBTVQH quyết định.
* Liệu thời hạn 99 năm có được điều chỉnh giảm xuống?
- Theo tôi biết là chưa có quyết định cuối cùng.
* Đại biểu cũng cảnh báo giữa phát triển kinh tế và quốc phòng an ninh thì nên ưu tiên không đánh đổi quốc phòng an ninh với phát triển kinh tế?
- Trong thiết kế luật có điều khoản nào nói đánh đổi hay không? Đấy là nguyên tắc số 1 khi thiết kế luật này: không ảnh hưởng tới quốc phòng an ninh, chủ quyền quốc gia, môi trường, người dân.
4 nguyên tắc đầu tiên cơ bản và quan trọng bậc nhất khi thiết kế luật này là không được cao hơn Hiến pháp, không ảnh hưởng tới Hiến pháp… và không ảnh hưởng 4 yếu tố trên.
Các dự án phải nằm trong quy hoạch, các quy hoạch đó không được xâm phạm tới an ninh quốc gia, môi trường, người dân, chủ quyền.
Chúng ta quản lý là quản theo dự án, quy hoạch, mục tiêu; không cho phép bất kỳ nhà đầu tư nào làm sai quy hoạch, mục tiêu đã xác định. Họ không làm mà giữ đất thì ta thu hồi, tất cả đều đã có luật pháp điều chỉnh.
* Còn cảnh báo về nguy cơ trở thành khu vực di dân, thưa ông?
- Luật Nhà ở quy định người nước ngoài không thể mua đất được nên không thể di dân, mà cũng không phải dễ gì họ di dân sang.
* Cảm ơn Bộ trưởng!
