Tiêu chí để đưa vào trường hợp đặc biệt này là các nghệ sĩ cao tuổi có nhiều cống hiến, đóng góp trong lĩnh vực nghệ thuật; nghệ sĩ tích cực tham gia nhiều hoạt động phục vụ nhiệm vụ chính trị lớn của địa phương và đất nước; nghệ sĩ là giảng viên các trường đào tạo văn hóa, nghệ thuật chuyên nghiệp, đào tạo nhiều thế hệ sinh viên tham gia đạt giải thưởng cao tại các cuộc thi nghệ thuật chuyên nghiệp quốc tế.
Các trường hợp xét tặng danh hiệu NSƯT phải có thời gian hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp liên tục hoặc cộng dồn từ 15 năm trở lên; riêng với loại hình xiếc, múa có thời gian hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp liên tục hoặc cộng dồn từ 10 năm trở lên. Các tiêu chí về huy chương vàng, giải vàng, các huy chương quy đổi cũng được quy định chặt chẽ hơn trước. Tiêu chí để xét tặng danh hiệu NSND cũng chặt chẽ hơn với thời gian hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp ít nhất là 20 năm…