Cô bạn chủ siêu thị ngồi ngẩn ra: “Từ giữa tháng 8, sức mua giảm đến 30%, tưởng do dân du lịch. Nhưng bây giờ, thứ bảy cũng vắng khách, mỗi tháng doanh thu giảm cả mấy chục ngàn EUR”. Dịch Covid-19 bùng phát lại thế này, ai cũng cần tính toán lại cái gì là thiết yếu - phải mua?
Báo chí ở châu Âu từng tổng kết thương mại điện tử, đặc biệt các trang bán hàng trên mạng doanh thu ngất ngưởng kể từ khi dịch Covid-19 xuất hiện. Ở thị trường Bỉ, Bol.com, Amazon.com... vẫn là địa chỉ được truy cập nhiều cho nhu cầu mua sắm online. Các mặt hàng từ đồ gia dụng như máy pha cà phê, ghế đọc sách đến hàng điện tử như laptop, điện thoại… được đưa lên từ rất sớm, với giá sau giảm đẹp như mơ.
Lại nhớ thời chưa Covid-19, có cô bạn gốc Việt hay nhờ tôi vào siêu thị mua giúp chocolate Bỉ, hoặc “nếu lái được đến siêu thị Makro thế nào cũng kiếm hộ mấy cái đùi heo hun khói Tây Ban Nha nhé”. Chocolate siêu thị nào chẳng có, nhưng bạn bảo “phải loại ấy biếu mới xịn xò. Ở siêu thị ấy có bao nhiêu lấy hết cho tớ nhé. Gom hàng gửi về quê biếu tết đấy”.
Giờ này năm nay, bạn ung dung ở nhà, tỉnh bơ: “Có đăng tin sắp Black Friday lên Facebook đâu nên khách không biết mà đặt. Năm nay tinh thần buôn bán hạ kịch sàn luôn. Mà cứ nghĩ cảnh đi vòng vòng cả khu phố săn hàng giảm giá, chụp hình đưa ảnh, cắm mặt đọc với trả lời tin nhắn của khách, mua xong lại đứng xếp hàng trả tiền, xung quanh đông người thiếu dưỡng khí, nản luôn”.
Bạn cứ lo xa thế chứ biết đâu Black Friday năm nay lại chợ trưa, người thưa hàng ế. Như ở Áo đấy, người chưa chịu tiêm vaccine đang bị hạn chế nhiều thứ. Ngay cả người tiêm rồi cũng ngại ra chốn đông đúc. Bạn ở Paris (Pháp) thì bảo: “Black Friday tại Paris vẫn sôi động lắm. Tối qua em đi ăn ở trung tâm mà nhà hàng nói hệ thống máy trả tiền của khu vực bị sự cố vì quá tải. Quanh cây thông Giáng sinh ở metro lớn nhất quận 1 cũng đông nghẹt người. Chẳng ai lo Covid-19 gì đâu”.
Ngắm nhìn và tìm lại không khí, có khi cũng là một mặt hàng tinh thần thiết yếu cần săn tìm mùa cuối năm này chăng? Tự nhủ sẽ không mua nhiều, nhưng chùm đèn trang trí cây thông từ 79,9 EUR giờ còn 29,95 EUR xinh xắn biết bao, bộ ba chảo bóng bẩy kia chỉ còn giá yêu thương 74 EUR..., cầm lòng không đặng.
Rồi trẻ con níu áo: “Mẹ ơi lâu rồi nhà mình không ăn buffet. Con thích được đi chọn món như chơi đồ hàng ý, ngắm thôi cũng thích rồi”. Dè dặt đặt chỗ một nhà hàng tại thị trấn nhỏ, đợi nhân viên quét Covid Pass (mã chứng nhận đã tiêm vaccine) xong và hướng dẫn: “Ngồi vào bàn sẽ được cởi khẩu trang. Khi đứng lên lấy thức ăn nên đeo vào”. Bàn ghế kê không còn sát nhau để đón được nhiều khách nữa. Đứng lên ngồi xuống đi lại thoải mái làm sao. Kín đáo đưa mắt ngắm phía xa, đại gia đình quây quần bên một bàn lớn, cháu đi lấy đồ ăn về cho bà, con trai rót ly rượu vang đỏ mời bố... Thoáng như Covid đã tạm dừng chân ngoài cửa. Giáng sinh an lành trong ký ức đã sớm tìm được đường trở về.
