Buổi lễ có sự tham dự của các đồng chí lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Định và các đại diện sở, ban ngành, địa phương, nhà đầu tư và hàng trăm người dân ven biển Lộ Diêu…
5 nguyên tắc dự án thép “qua cửa” Bình Định
Tại lễ công bố, ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định cho biết, hiện tỉnh này mới chỉ bước đầu tham vấn, nghiên cứu xây dựng đề án thực hiện dự án để trình các bộ, ban ngành Trung ương và Chính phủ phê duyệt dự án.
Hàng trăm người dân ở Lộ Diêu quan tâm, tham dự lễ công bố dự án |
Quan điểm nhất quán của tỉnh là không đánh đổi môi trường để phát triển kinh tế, vì thế dự án muốn “qua cửa” tỉnh này thì phải đáp ứng 5 nguyên tắc, gồm: công nghệ tiên tiến, hiện đại; đảm bảo môi trường theo tiêu chuẩn của Việt Nam; người dân bị ảnh hưởng của dự án khi tái định cư phải có được cuộc sống tốt hơn nơi ở cũ, tạo sinh kế ổn định, lâu dài hơn; dự án không vi phạm phạm vi bảo vệ các di tích lịch sử, danh thắng thiên nhiên đã được công nhận trên địa bàn; địa danh thôn Lộ Diêu và các tổ chức chính trị xã hội của thôn Lộ Diêu được giữ lại như hiện nay.
Tới đây, Bình Định sẽ tổ chức đưa người dân bị ảnh hưởng dự án (dự kiến có 566 hộ dân phải dời đi) đến tham quan tại 1 số khu vực dự án gang thép trong nước, trong đó có dự án gang thép Fomosa (Hà Tĩnh) để có thêm góc nhìn và đóng góp ý kiến cùng tỉnh nghiên cứu về dự án...
Phối cảnh dự án |
Theo Sở KH-ĐT tỉnh Bình Định, dự án trên do Công ty CP Gang thép Long Sơn đăng ký đầu tư. Trong đó, diện tích Khu liên hợp gang thép Long Sơn 468ha (quy mô 5,4 triệu tấn thép/năm) còn cảng chuyên dùng khoảng 496,9ha (23ha đất liền; gần 474ha mặt nước); dự kiến dự án chiếm 39,06% tổng diện tích đất ở thôn Lộ Diêu (491ha/1.257ha).
Các di tích lịch sử, như: Nơi cập bến Tàu không số, Lăng vạn Lộ Diêu, khuôn viên tưởng niệm Liệt sĩ Lộ Diêu, các bãi đá, gành tự nhiên, rừng nguyên sinh không thuộc phạm vi dự án nên sẽ được giữ gìn và bảo vệ môi trường, cảnh quan... Dự án khi hoàn thành, giải quyết việc làm cho 7.500 lao động; thúc đẩy các ngành công nghiệp, công nghiệp phụ trợ, dịch vụ, cảng biển; đóng góp vào GRDP khoảng 20.524 tỷ đồng...
Toàn cảnh khu vực biển Lộ Diêu - vị trí tham vấn cộng đồng làm tổ hợp gang thép Long Sơn |
Người dân vẫn chưa đồng thuận cao
Tại buổi lễ nhiều ý kiến bày tỏ lo ngại và chưa đồng thuận về dự án. Ý kiến của cựu chiến binh Trần Văn Nghĩa (68 tuổi, thôn Lộ Diêu), Đinh Thanh Tiến (68 tuổi) và bà Võ Thị Hương (71 tuổi) nêu lại bối cảnh lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước của làng Lộ Diêu. Kháng chiến đã để lại cho Lộ Diêu nhiều bề dày văn hóa, lịch sử cách mạng, hiện vẫn còn nhiều chứng tích để các thế hệ người dân cùng tự hào.
Cựu chiến binh Trần Văn Nghĩa nêu ý kiến |
Bà Võ Thị Hương nêu ý kiến |
“Sau giải phóng, Lộ Diêu từ vùng biệt lập khó khăn với 120 hộ dân đã bền gan bám đất, bám làng, xây dựng và phát triển với trên 500 hộ dân. Cuộc sống hiện tại chúng tôi từ nghề biển, làm ruộng, trồng rừng cũng có thu nhập ổn định, già trẻ đều làm việc và có thu nhập tốt. Vì vậy, khi nghe về dự án, hầu hết bà con rất lo lắng, không chấp nhận việc dời”, ông Đinh Thanh Tiến nói.
Ông Đinh Thanh Tiến (68 tuổi) nêu ý kiến |
Tương tự, nhiều ý kiến lo lắng về câu chuyện sinh kế, ô nhiễm môi trường biển và đề cập đến việc tại sao tỉnh không lựa chọn phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng mà lại chọn dự án thép.
Tự hào về vùng đất cách mạng quê mình, ông Hồ Đức Minh (58 tuổi, thôn Lộ Diêu) cho rằng, cần phát triển du lịch cộng đồng, du lịch giáo dục để phát huy truyền thống cách mạng ở vùng đất Lộ Diêu cho thế hệ sau biết đến, noi gương...
Cam kết không xả thải ra biển
Tại buổi lễ, ông Hồ Quốc Dũng, Bí thư Tỉnh ủy Bình Định chia sẻ thấu hiểu trước những lo ngại của người dân ở Lộ Diêu. Bởi, theo ông Dũng, thôn Lộ Diêu dù chỉ có hơn 500 hộ dân nhưng có đến 141 liệt sĩ và hàng trăm gia đình chính sách…
Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Hồ Quốc Dũng phát biểu tại buổi lễ |
“Tôi sinh ra, lớn lên và trưởng thành từ nông thôn. Cả cuộc đời tôi gắn bó với quê hương, làng quê Bình Định nên rất thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng của bà con. Mỗi khi có cái gì khác đi sẽ tạo ra phản ứng, điều này tất nhiên. Nhưng tôi mong muốn bà con thấu hiểu việc làm của tỉnh là đều xuất phát từ ý nghĩ làm sao cho quê hương Bình Định phát triển, sánh vai với các địa phương trong cả nước”, ông Hồ Quốc Dũng cho biết.
Theo Bí thư Tỉnh ủy Bình Định, thời gian qua tỉnh này chắt chiu từng cơ hội phát triển để nhân dân Bình Định và con em trong tỉnh có cuộc sống mới tốt hơn. Tuy vậy, hiện quy mô kinh tế tỉnh rất nhỏ, cân đối thu chi không bền vững và chủ yếu dựa vào nguồn thu từ bán đất để phát triển hạ tầng, giáo dục, y tế, dân sinh… Vì vậy, tỉnh này cần tìm giải pháp phát triển tốt hơn và dự án gang thép Long Sơn sẽ giúp tỉnh có đột phá mới.
Đề cập đến việc phát triển du lịch, nông nghiệp, ông Hồ Quốc Dũng cũng cho biết tỉnh này sẽ song song thu hút đầu tư vào các lĩnh vực này. Tuy nhiên, du lịch và nông nghiệp hiện chưa tạo được cú hích cho tỉnh trong đột phá về ngân sách và nguồn lực phát triển. Ngược lại, hàng hóa và sản phẩm nông nghiệp tỉnh cần có con đường mới xuất khẩu thay vì theo đường bộ qua Trung Quốc phát sinh nhiều kinh phí, rủi ro…
Ông Hồ Quốc Dũng gặp gỡ người dân vùng dự án |
Ông Hồ Quốc Dũng thông tin thêm, hiện tỉnh này có cảng Quy Nhơn nhưng đã quá tải, cần phát triển thêm 1 cảng mới để xuất khẩu hàng hóa qua đường biển. Qua khảo sát thì vùng mặt nước ở Lộ Diêu có độ sâu -20m, đạt yêu cầu đón tàu biển 250.000 tấn, phù hợp để phát triển thành cảng biển thứ 2 của tỉnh.
Lãnh đạo Tỉnh ủy Bình Định đưa ra cam kết về môi trường biển, không khí đối với dự án gang thép Long Sơn. “Sau này nếu nhà máy thép Long Sơn có 1 mét nước thải nào ra biển thì Đảng bộ, chính quyền tỉnh sẽ chịu trách nhiệm...”, ông Dũng nhấn mạnh.
Về công tác di dời dân, ông Dũng khẳng định: “Không có lãnh đạo nào suy nghĩ đẩy dân mình đi đến một nơi khó khăn, bế tắc hơn nơi ở cũ hết”. Đối với dự án gang thép Long Sơn Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Định đã tính toán rất kỹ lưỡng đến sinh kế, nơi ở mới cho người dân vùng ảnh hưởng. Địa phương sẽ bố trí khu tái định cư ngay sát thôn Lộ Diêu để người dân muốn giữ sinh kế theo nguyện vọng. “Nếu làm dự án thì đất này, trời này và biển vẫn là của người dân Lộ Diêu”, ông Hồ Quốc Dũng cho biết.
Theo UBND thị xã Hoài Nhơn, dự án sẽ bố trí 4 khu tái định cư (TĐC) tại thôn Xuân Vinh (xã Hoài Mỹ), thôn Diêu Quang (xã Hoài Hải), phía Tây Bàu Hồ (phường Hoài Hương) và đặc biệt khu TĐC tại chỗ với 700 lô đất ở ngay khu vực Bang Bang phía Đông thôn Lộ Diêu…
Tại lễ công bố, lãnh đạo thị xã Hoài Nhơn thông tin về công tác bồi thường, di dời, TĐC dự án và các chính sách hỗ trợ đặc thù của nhà đầu tư cho người dân. Nhiều chính sách hỗ trợ trong đền bù từ 50% đến 100%. Dự án cũng giữ lại vị trí neo đậu tàu, thuyền của người dân tại khu vực ven biển ở Lăng Ông và khu vực Bang Bang thông Lộ Diêu.