Dù đã có chính sách nới lỏng cho lao động nước ngoài nhưng dư luận vẫn tiếp tục kêu gọi Chính phủ Nhật Bản cần xem xét chính sách này nghiêm túc hơn, đồng thời phải thiết lập một xã hội cởi mở hơn để người nước ngoài tới sinh sống và làm việc tại quốc gia này. Chủ tịch Hiệp hội các lãnh đạo tập đoàn Nhật Bản Yoshimitsu Kobayashi cho rằng Nhật Bản đang bước vào giai đoạn cần sự hỗ trợ của không chỉ từ các công nhân tay nghề cao mà cả nhóm công nhân tay nghề thấp từ nước ngoài.
Tình hình thị trường lao động ngày càng thu hẹp khiến Nhật Bản không thể trì hoãn hơn nữa kế hoạch tiếp nhận thêm lao động nước ngoài. Trong năm 2017, số việc làm cần người lao động đã tăng lên mức cao nhất trong vòng 44 năm khi trung bình có tới 150 việc làm cho 100 lao động. Tính tới tháng 10-2017, có 1,28 triệu lao động nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản, trong đó lao động Trung Quốc chiếm gần 30%, sau đó là lao động Việt Nam (19%), Philippines (12%) và Brazil (9%).
Hiện nay, Chính phủ Nhật Bản chỉ cấp quy chế cư trú cho những lao động người nước ngoài đến làm việc trong các lĩnh vực như giáo dục, quản lý kinh doanh, luật và chăm sóc sức khỏe. Số lao động nước ngoài tới Nhật Bản liên tục tăng trong những năm gần đây và xu hướng này sẽ tiếp diễn nếu kế hoạch tiếp nhận thêm lao động nước ngoài được thông qua. Thủ tướng Shinzo Abe mới đây đã chỉ thị cho nội các chuẩn bị để quốc gia này có thể đón nhận thêm nhiều lao động người nước ngoài thông qua hoạt động cấp quy chế công dân mới bắt đầu từ tháng 4-2019. Kế hoạch đang được Chính phủ Nhật Bản xem xét cho phép người nước ngoài có thể cư trú tại Nhật Bản trong vòng 5 năm.
Nhận định về kế hoạch mới tiếp nhận thêm lao động nước ngoài của Chính phủ Nhật Bản, luật sư làm việc trong lĩnh vực lao động nước ngoài Shoichi Ibusuki cho rằng Nhật Bản cần có một hệ thống tiếp nhận người lao động nhập cư một cách nghiêm ngặt ngay từ khi họ bắt đầu đặt chân đến đất Nhật. Ông Shoichi Ibusuki cũng đặt ra câu hỏi về kế hoạch áp dụng thời hạn 5 năm buộc phải sống xa gia đình của lao động nước ngoài lúc đến Nhật là việc khó có thể chấp nhận vì liên quan đến khía cạnh nhân văn. Bên cạnh đó, phía Bộ Lao động Nhật Bản cũng nêu ý kiến về tình trạng chi trả lương thấp cho người lao động nước ngoài. Về phía doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ đã có những phản hồi tích cực về khả năng Nhật Bản mở đường đón nhận thêm các lao động nước ngoài.
Theo Japan Times, trong thời gian qua, Chính phủ Nhật Bản đã thực hiện một số biện pháp giúp người lao động nước ngoài hòa nhập vào xã hội Nhật Bản. Một trong những nỗ lực thực tế là hồi tháng 4, 46% số chính quyền địa phương tại Nhật Bản đã xây dựng chương trình hướng dẫn và các kế hoạch áp dụng cho người nước ngoài trong khi chính phủ cũng để ngỏ một số đề xuất, trong đó có tái tổ chức Cơ quan nhập cư và thành lập cơ quan trực thuộc Bộ Tư pháp để phụ trách các vấn đề liên quan người lao động nước ngoài tay nghề thấp
