Giải ngân đầu tư công là nơi thể hiện rõ kỷ cương
Sáng 13-1, UBND TPHCM tổ chức hội nghị tổng kết thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2023, triển khai kế hoạch đầu tư công năm 2024. Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM cảm ơn và biểu dương các đơn vị có thành tích xuất sắc, chia sẻ với các đơn vị đạt kết quả thấp do khách quan. Đồng thời, đồng chí cũng nghiêm khắc phê bình những đơn vị đạt thấp do chủ quan.
“Nên thống kê cho sát để khen ra khen, nhắc nhở ra nhắc nhở, chê ra chê rõ ràng”, đồng chí Nguyễn Văn Nên chỉ đạo. Bí thư Thành ủy cũng chia sẻ bản thân phụ trách dự án chống ngập (Dự án giải quyết ngập do triều khu vực TPHCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu), nhưng dự án đến hết năm không giải ngân được đồng nào trong 5.771 tỷ đồng. Dù đã rất quyết tâm nhận dự án này, nỗ lực để đẩy lên nhưng không thể vì những vướng mắc vượt tầm, vượt thẩm quyền cá nhân.
Trong bài phát biểu của mình, Bí thư Thành ủy TPHCM nhấn mạnh đến tinh thần kỷ cương. Đồng chí hoan nghênh UBND TPHCM đã kịp thời tổ chức hội nghị này, thể hiện tinh thần chủ động, trách nhiệm, quyết tâm ngay từ đầu năm, tránh tình trạng “hồi hộp, đau tim” như năm 2023 vì công tác giải ngân chỉ tập trung vào những tháng cuối năm.
“Chỉ có một cách tốt nhất là áp dụng tinh thần 100 ngày nước rút của quý 4-2023, kéo sang cho quý 1-2024”, đồng chí Nguyễn Văn Nên gợi mở.
Trong các bài học rút ra về đầu tư công, người đứng đầu Đảng bộ TPHCM đặc biệt nhắc về công tác phối hợp. Đồng chí phân tích, công tác phối hợp nếu đã phân công giao việc rạch ròi cụ thể, có thời gian, tiến độ đeo bám kiểm tra giám sát, nhìn thấy rõ việc nào của ai thì việc phối hợp mới có giá trị, mang lại kết quả. Còn phối hợp chung chung, như phát biểu của Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ trước đó là có việc đề nghị 5-6 tháng mới có kết quả trả lời thì việc phối hợp đó “rất nguy hiểm và không thể chấp nhận”.
Bởi một dự án mà 5-6 tháng mới có kết quả trả lời thì không còn thời gian mà hoàn thành. “Phải rút kinh nghiệm ngay, thật nghiêm túc”, đồng chí Nguyễn Văn Nên nhấn mạnh và cho rằng, năm 2024 này phải thống nhất nhận thức rằng công tác đầu tư công là nhiệm vụ có ý nghĩa chính trị quan trọng bậc nhất không chỉ của năm 2024.
Theo đồng chí, trong ba động lực tăng trưởng thì đầu tư công gần như trở thành yếu tố quyết định cho thành công hay thất bại của Thành phố. Muốn tạo ra được chỉ số tăng trưởng 7,5-8% như mục tiêu đề ra thì đây là nhân tố có ý nghĩa quan trọng nhất. Đồng chí Nguyễn Văn Nên khẳng định, với tinh thần tăng cường kỷ luật kỷ cương trong điều hành, đây là một trong những nơi cần thể hiện cho được kỷ luật kỷ cương (trong thực hiện đầu tư công).
Đồng chí cho biết, cơ quan Đảng sẽ tăng cường kiểm tra giám sát theo hướng khoa học hơn, thực tế và không làm ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan thực thi. Đồng chí đề nghị UBND TPHCM ban hành sớm nhất có thể kế hoạch hành động để thúc đẩy, giao nhiệm vụ cụ thể, thời gian, tiến độ cụ thể với từng đơn vị địa phương.
Bí thư Thành ủy TPHCM nhấn mạnh, cần xác định rõ trách nhiệm của tổ chức nhưng quan trọng là trách nhiệm cá nhân, người đứng đầu trong vai trò lãnh đạo, chỉ đạo điều hành, tổ chức thực hiện. Quy chế phối hợp, đương nhiên phải phối hợp, nhưng phải cá thể hóa, cụ thể hóa chứ không phối hợp chung chung, phải có tổng tư lệnh trong phối hợp và tư lệnh trong thực hiện. Trong đó trách nhiệm cuối cùng là tổng tư lệnh.
Từ những đơn vị làm tốt, đồng chí Nguyễn Văn Nên đề nghị mẫu hóa thành mô hình mẫu để thực hiện. Bởi đầu tư công biết rằng là khó, nhưng có đơn vị làm tốt mà mình lại không làm được, biết rằng khối lượng công việc lớn, áp lực nhiều, nhưng cũng vì thế mới cần năng lực và bản lĩnh…
Cuối phần phát biểu, đồng chí Nguyễn Văn Nên dẫn câu chuyện rất thời sự những ngày qua, là việc cựu Giám đốc CDC Bình Dương được tòa tuyên miễn trách nhiệm hình sự trong vụ án Việt Á. Tuy có sai, nhưng động cơ làm việc là cứu người trong bối cảnh chống dịch cấp thiết và tuyệt đối không nhận hoa hồng từ Việt Á.
Theo đồng chí, việc này theo đúng tinh thần Kết luận 14, là khuyến khích bảo vệ cán bộ dám nghĩ dám làm, không có động cơ vụ lợi, từ đó cán bộ có thể yên tâm. “Trong những tình huống khó khăn vượt thẩm quyền, pháp luật chưa quy định hay quy định không còn phù hợp, chúng ta mạnh dạn báo cáo nhanh cấp thẩm quyền cho ý kiến, hoặc nếu chúng ta buộc phải hành động ngay, như bác sĩ đang cứu người thì phải cứu người trước rồi sau đó tính. Đây là một sự động viên khuyến khích cán bộ dám nghĩ dám làm, không phải sợ, pháp luật xem xét rất kỹ”, Bí thư Nguyễn Văn Nên khẳng định.
TPHCM bước vào năm 2024 có nhiều việc cần làm, song thực hiện tốt công tác đầu tư công là một trong những việc quan trọng bậc nhất của năm 2024, cần tạo chuyển biến ngay từ quý 1 năm 2024, không để tình trạng như quý 1 năm 2023.
Phê bình nhiều đơn vị giải ngân thấp
Phát biểu bế mạc hội nghị, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi nhắc lại, năm 2023, công tác giải ngân đầu tư công của TPHCM đã có nhiều cố gắng nhưng kết quả chưa đạt. Đến ngày 12-1, TPHCM giải ngân 45.866 tỷ đồng, đạt 68% và phấn đấu đến hết tháng 1 đạt 72%.
Trong đó, có một bài học lớn được rút ra, là tinh thần thi đua trong cao điểm 60 ngày đêm, cần giữ tinh thần này để quý 1 năm 2024 đạt kết quả tốt. Thực hiện 60 ngày đêm thi đua giải ngân vốn đầu tư công, từ con số giải ngân 25.108 tỷ đồng (36,6%) ở thời điểm cuối tháng 10, đến ngày 31-12 số vốn giải ngân đã đạt 43.490 tỷ đồng (63%). Trong tháng 11, UBND TPHCM đã chỉ đạo hoàn tất xử lý 132 nội dung khó khăn vướng mắc của 92 dự án. Chỉ riêng việc này đã giúp TPHCM giải ngân thêm được 7.997 tỷ đồng.
Tiếp thu chỉ đạo của đồng chí Bí thư Thành ủy TPHCM về tinh thần “khen chê phải cụ thể”, đồng chí Phan Văn Mãi nêu một số đơn vị giải ngân tốt, tiêu biểu là quận Gò Vấp, huyện Bình Chánh, quận Bình Tân, quận 8, Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn, Ban Quản lý Đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn.
Chủ tịch UBND TPHCM phê bình Ban Quản lý dự án Bệnh viện An Bình, Công ty cổ phần Đầu tư kinh doanh Điện lực TPHCM, Ban Quản lý Khu Nông nghiệp công nghệ cao, Công ty Công viên Phần mềm Quang Trung, Nhà hát nghệ thuật Phương Nam, Trung tâm Nghiên cứu triển khai công nghệ cao. Đây là những đơn vị thiếu sự chủ động, có sự chủ quan và có kết quả giải ngân thấp.
“Danh sách chính thức sẽ có và chuyển cho Sở Nội vụ xem xét trong đánh giá xếp loại tổ chức, cán bộ năm 2023”, đồng chí Phan Văn Mãi cho biết.
Về công việc quý 1 năm 2024, đồng chí Phan Văn Mãi đề nghị thống nhất mục tiêu phấn đấu giải ngân là 10-12% trong tổng số gần 80.000 tỷ đồng. Đây là tỷ lệ cao nhất trong nhiều năm qua, khi quý 1 năm 2021 TPHCM giải ngân 10,7%, năm 2022 hơn 4% và năm 2023 thấp hơn nữa.
Để đạt mục tiêu này, đồng chí yêu cầu các cơ quan đơn vị triển khai ngay các nhiệm vụ ngay từ đầu năm. Trong giải phóng mặt bằng, tập trung cho khâu chi tiền cho người dân. Đến nay, tiền bồi thường giải phóng mặt bằng đã ra khỏi Kho bạc Nhà nước hơn 97%, nhưng tiền đến tay người dân chưa đạt con số này.
Người đứng đầu chính quyền TPHCM cũng yêu cầu xác định và tăng cường trách nhiệm, sự chủ động của chủ đầu tư, sở ngành liên quan, quận huyện, TP Thủ Đức, cơ quan thường trực là Sở KH-ĐT, của các tổ công tác, trong đó xác định trách nhiệm chính là của chủ đầu tư. Trong tháng 1 rà soát toàn bộ dự án được phân công, rà soát hồ sơ của các dự án, lên kế hoạch giải ngân cho toàn năm, có kế hoạch phối hợp với các địa bàn để giải phóng mặt bằng, tiến hành quản lý nhà thầu.
Chủ tịch UBND TPHCM cũng nhận làm “tổng tư lệnh” trong thực hiện đầu tư công.
Tại hội nghị, các sở ban ngành đã thực hiện ký cam kết giải ngân trên 95% kế hoạch vốn giao năm 2024.
Có 21 tập thể, 46 cá nhân, 16 hộ gia đình nhận bằng khen của Chủ tịch UBND TPHCM do có thành tích xuất sắc trong thực hiện giải ngân vốn đầu tư công.
