Phát huy vai trò phản biện, huy động trí tuệ, sáng tạo
Phát biểu đề dẫn, Giám đốc Sở Thông tin - Truyền thông Dương Anh Đức, nhấn mạnh, công tác thông tin tuyên truyền của báo chí - xuất bản đã góp phần quan trọng vào việc tăng cường đoàn kết nhất trí tạo sự thống nhất cao về tư tưởng, hành động trong toàn Đảng bộ, nhân dân TPHCM. Các cơ quan báo chí đã, đang và sẽ là nhân tố quan trọng đối với quá trình triển khai thành công các Nghị quyết của Đảng, Nghị quyết 54 của Quốc hội. Tọa đàm này nhằm thảo luận tìm giải pháp để thông tin đầy đủ, sinh động về các thành tựu phát triển của TP, thông qua các nội dung tuyên truyền về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP cùng cả nước, vì cả nước. Do đó, các cơ quan báo chí - xuất bản cần phát huy hơn nữa vai trò trong tuyên truyền, cổ vũ, động viên và truyền cảm hứng để góp phần phát huy sức sáng tạo của mỗi người dân TP...
Tại hội thảo, đại diện Báo Sài Gòn Giải Phóng khẳng định, việc triển khai thành công Nghị quyết 54 có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của TP và cả nước. Tuy nhiên, để việc cụ thể hóa các cơ chế, chính sách đặc thù mang tính khả thi cao, đảm bảo được sự đồng thuận của xã hội thì rất cần sự chung tay, góp sức trong việc phản biện, hoàn thiện các giải pháp. Do đó, báo chí rất cần sự phối hợp của các cơ quan, đơn vị liên quan chia sẻ, cung cấp thông tin để phát huy vai trò phản biện, huy động trí tuệ, khả năng sáng tạo của các tầng lớp nhân dân trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết. Báo Sài Gòn Giải Phóng cũng đề xuất TP sớm thành lập trung tâm báo chí, thành lập bộ phận chuyên trách có đủ thẩm quyền để kịp thời cung cấp, giải đáp, xử lý thông tin phục vụ tốt hơn cho công tác tuyên truyền thực hiện Nghị quyết.
Phát biểu thảo luận, PGS.TS Phan Xuân Biên, nguyên Trưởng Ban Tư tưởng - Văn hóa Thành ủy TP (nay là Ban Tuyên giáo Thành ủy TP), nhấn mạnh báo chí phải là bà đỡ cho sự sáng tạo của người dân TP. Tuy vậy, để báo chí cùng đồng hành và kịp thời thông tin, tuyên truyền quá trình thực hiện các cơ chế chính, chính sách đặc thù thì báo chí phải được tham gia vào tất cả các công việc, được cung cấp đầy đủ thông tin. Có như thế mới đảm bảo tốt nhiệm vụ vừa định hướng, vừa phản biện.
Chú trọng giải pháp, phát huy tính sáng tạo
Tại hội thảo, nguyên Phó Bí thư Thành ủy TP, Chủ tịch HĐND TP Phạm Phương Thảo, nhận xét TP đang đứng trước các thách thức về kẹt xe, ngập nước; những vấn đề bức xúc của người dân liên quan đến Khu đô thị mới Thủ Thiêm cũng những vấn đề khác. Tuy nhiên, báo chí phê phán phản ánh cần được thay bằng báo chí giải pháp, bằng việc tập trung thông tin những mô hình tiên tiến, những điển hình tốt nhằm góp phần kích thích tinh thần sáng tạo, góp phần thúc đẩy TP phát triển, từ đó góp phần quan trọng trong việc thực hiện thành công Nghị quyết 54.
Đồng tình với ý kiến này, Bí thư Thành ủy TP Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, báo chí đã đề cập nhưng thật sự chưa đề xuất nhiều giải pháp, nên cần phát huy hơn nữa. Tuy nhiên cũng cần lưu ý “báo chí giải pháp” không có nghĩa là không phê phán, mà cần thực hiện thêm một bước, thay vì chỉ phê phán. Đầu tiên cũng xuất phát từ việc phê phán nhưng qua đó cần đề xuất các giải pháp khắc phục các hạn chế, yếu kém. Để làm được việc này đòi hỏi sự phối kết hợp từ người quan sát, phân tích đến việc khuyến khích thực hiện giải pháp thông qua ý kiến của người dân, của chuyên gia, nhà khoa học.
Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân cũng nhận xét, trong thực tế, bên cạnh các thế mạnh thì TP cũng còn chậm đáp ứng mong mỏi, yêu cầu của đồng bào. Nhiều vấn đề lớn chưa được đề cập đúng mức, thỏa đáng. Từ đó, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân gợi ý nhiều giải pháp khắc phục. Trước tiên, các cơ quan chính quyền phải công khai hóa các chính sách để người dân nắm rõ. Về phát hiện vấn đề, lâu nay TP thực hiện khá tốt nhưng cần tiếp tục thực hiện, phát hiện nhanh hơn, từ đó kịp thời đề xuất, kiến nghị các giải pháp và triển khai nhanh, hiệu quả các giải pháp này... Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân cho rằng báo chí tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, các tiêu cực và tệ nạn xã hội với tinh thần xây dựng và trách nhiệm cao. Song song đó, báo chí cũng phải phát hiện, nhân rộng các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt, góp phần tăng thêm niềm tin của nhân dân vào sự nghiệp đổi mới và tương lai của đất nước.
Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân đánh giá, trong thời gian qua, lực lượng báo chí và xuất bản TP đã tuyên truyền hiệu quả việc thực hiện Nghị quyết 54; đã đồng hành, cùng làm rõ vấn đề cơ chế này tạo điều kiện để TP phát triển mạnh hơn, đóng góp nhiều hơn cho cả nước. “Báo chí sáng tạo sẽ góp phần quan trọng cho TP sáng tạo”, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh và nêu lại kinh nghiệm được đúc kết sau các chuyến thăm, học tập kinh nghiệm ở Hoa Kỳ, Nhật Bản, Israel… Đặc biệt ở đất nước Israel có số dân chưa đến 9 triệu dân nhưng có những thành công nổi bậc vì biết cách phát hiện, nuôi dưỡng nguồn tài nguyên quan trọng là “con người”. Đề cập đến TPHCM hiện với hơn 10 triệu dân, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân lưu ý đến việc xây dựng, thực hiện các giải pháp để TP tận dụng, phát huy tốt hơn nguồn lực quan trọng nhất này. “Trong nhiều trường hợp, khi những khó khăn tưởng chừng như không vượt qua được. Nhưng chúng ta sẽ vượt qua được, nếu biết cách phát huy tốt nhất tài sản con người, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh.
Tại buổi tọa đàm, đồng chí Thân Thị Thư, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TP, đánh giá việc tuyên truyền một cách rộng rãi, toàn diện những nội dung và các vấn đề liên quan đến Nghị quyết 54 là một việc quan trọng. Cùng với đó, việc phát hiện, khơi gợi và phát huy sức sáng tạo của mỗi người dân TP chính là vấn đề mấu chốt thực hiện Nghị quyết 54 được thành công. Do đó, sự góp sức của các cơ quan báo chí - xuất bản phải được tính đến bởi đây là cầu nối giữa lãnh đạo với nhân dân, với chính sách với thực tiễn và cũng là phương tiện để nhân dân phản ánh đời sống, tâm tư, nguyện vọng của mình.
Do đó, các cấp ủy Đảng, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội của TP cần thay đổi nhận thức nhìn nhận về vai trò của báo chí, không né tránh báo chí thực hiện nghiêm quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí. Đồng thời cần hợp tác tốt với báo chí để kịp thời thông tin, tuyên truyền các cơ chế, chính sách; các nội dung triển khai của ngành, địa phương nhằm tạo sự đồng thuận và ủng hộ tích cực của người dân.