Theo cáo buộc của viện kiểm sát, Phan Quốc Việt (Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty Việt Á) đã thông đồng, cấu kết với các bị cáo là những người có chức vụ, quyền hạn tại Bộ KH-CN, Bộ Y tế, Văn phòng Chính phủ để Công ty Việt Á được tham gia phối hợp thực hiện đề tài nghiên cứu cấp quốc gia về kit test.
Bằng nhiều thủ đoạn, Việt và các bị cáo khác đã thực hiện chuỗi hành vi sai phạm, biến kit test từ sản phẩm nghiên cứu của đề tài thuộc sở hữu Nhà nước thành sản phẩm sở hữu của Công ty Việt Á, sau đó, sản xuất, bán thương mại trên cả nước với giá nâng khống, thu lời bất chính đặc biệt lớn.
Ở vị trí Bộ trưởng Bộ KH-CN, ông Chu Ngọc Anh đã không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ dẫn đến hành vi của Phan Quốc Việt xảy ra trót lọt.
Viện kiểm sát xác định, ông Chu Ngọc Anh biết rõ quyền sở hữu kết quả nghiên cứu đề tài thuộc về Nhà nước do Bộ trưởng Bộ KH-CN làm đại diện theo quy định của Luật KH-CN, Luật Quản lý tài sản công… Tuy nhiên, khi được Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó Vụ trưởng Vụ KH-CN các ngành kinh tế - kỹ thuật báo cáo), ông Chu Ngọc Anh đã thực hiện các hành vi trái pháp luật để giúp Công ty Việt Á sử dụng kết quả nghiên cứu đề tài.
Ngoài ra, ông Chu Ngọc Anh còn đồng ý việc tổ chức họp báo, ra thông cáo báo chí thể hiện Bộ Y tế đã cấp phép sử dụng kit test cho Công ty Việt Á, năng lực sản xuất của Công ty Việt Á. Bản thân ông cũng trực tiếp ký quyết định khen thưởng, ký tờ trình đề nghị Thủ tướng khen thưởng cho Công ty Việt Á. Hành vi sai phạm của Chu Ngọc Anh đã gây thất thoát số tiền 19 tỷ đồng ngân sách nhà nước.
Sau khi thực hiện những hành vi trái pháp luật, có lợi cho Công ty Việt Á nêu trên, ông Chu Ngọc Anh đã được Phan Quốc Việt đưa tiền cảm ơn 200.000USD, tương đương 4,6 tỷ đồng.
Khai báo trước tòa, ông Chu Ngọc Anh cho biết, quá trình ký giao nhiệm vụ đề tài, ký duyệt kinh phí thực hiện đề tài, bản thân ông vì “nhiệm vụ chính trị” nên đã làm sai về trình tự, thời gian.
Trước đề nghị của chủ tọa về việc làm rõ vì sao sau này đề tài của Nhà nước lại vào tay Công ty Việt Á, ông Chu Ngọc Anh cho rằng, về nguyên tắc, khi giao nhiệm vụ đề tài cho Học viện Quân y, bị cáo vẫn nghĩ đối tượng quản lý là Học viện Quân y nên có buông lỏng, thiếu kiểm tra giám sát.
“Bị cáo rất ý thức trách nhiệm của mình trước Đảng, Nhà nước và nhân dân. Việc cáo trạng quy kết 3 hành vi sai phạm của bị cáo là xác đáng”, ông Chu Ngọc Anh thừa nhận và cho biết, bản thân đã nhận 200.000USD của Phan Quốc Việt.
Tuy nhiên, theo ông Chu Ngọc Anh, việc nhận tiền của Phan Quốc Việt do ông không biết trong túi quà có tiền.
Theo cựu Bộ trưởng KH-CN, ngày 27-8-2020, Phan Quốc Việt thông qua Chánh Văn phòng Bộ KH-CN có đề xuất được gặp Bộ trưởng để thông tin về tình hình của đề tài. Sau thời gian gặp ngắn ngủi, ông Chu Ngọc Anh có việc phải đi, Việt để lại túi quà trên sàn trong phòng làm việc. Ông Chu Ngọc Anh khẳng định, không biết trong túi có tiền, nếu biết có tiền sẽ bảo cấp dưới cất đi. Chính vì thế, gần 1 tháng sau, khi dọn đồ sang UBND TP Hà Nội nhận nhiệm vụ mới, ông mới biết trong túi mà Việt tặng có tiền.
“Sau 21 tháng công tác ở TP Hà Nội, đúng vào thời điểm dịch bệnh cao điểm nên bị cáo không có thời gian để nhớ tìm cách trả lại số tiền. Đó là điều đau đớn nhất đối với bị cáo, nên phải ngồi đây”, ông Chu Ngọc Anh cho biết.
