Theo rà soát, thời gian qua, có 5 cặp cho – nhận thận không cùng huyết thống được ghép thận tại BV Việt Đức. Tuy nhiên, qua rà soát theo hồ sơ pháp lý, cả 5 cặp hồ sơ đều đủ yêu cầu.
GS-TS Trần Bình Giang cũng cho biết, yêu cầu nghiêm ngặt nhất với người hiến thận, đó là phải có ít nhất 2 người thân trong gia đình (bố, mẹ hoặc chồng, vợ) đến bệnh viện cùng ký cam kết đồng ý hiến thận. Mối quan hệ gia đình cũng được chứng thực bằng các giấy tờ liên quan, chứng nhận của địa phương, qua phòng công chứng xác định.
Một ca ghép thận được các y, bác sĩ BV Việt Đức thực hiện Đại diện BV Việt Đức cũng cho biết rõ hơn về 5 cặp hồ sơ cho - nhận thận không cùng huyết thống này.
Cụ thể: Cặp thứ nhất, người nhận thận ở Phú Thọ (bị suy thận mãn, đã lọc máu chu kỳ 5 năm) và người hiến thận là một phụ nữ 30 tuổi ở An Giang đã có gia đình. Để hoàn thành thủ tục hiến thận đã có bố và chồng đến BV Việt Đức, nghe các bác sĩ giải thích và ký cam kết.
Cặp thứ 2, người nhận thận ở Hải Dương (bị suy thận mãn, đã lọc máu chu kỳ 10 năm), người cho thận là nam thanh niên ở Quảng Trị, cũng có vợ và mẹ đẻ đến bệnh viện để nghe bác sĩ giải thích, ký cam kết.
Cặp thứ 3, người nhận ở Đông Anh, Hà Nội (bị suy thận mãn, đã lọc máu chu kỳ 10 năm) và người hiến thận là thanh niên 25 tuổi ở Lạng Sơn, có mẹ đẻ và vợ đến viện ký cam kết.
Cặp thứ 4, người nhận là công nhân ở Bắc Ninh (bị suy thận mãn, đã lọc máu chu kỳ 3 tháng), người hiến thận là nam thanh niên ở Lạng Sơn, có vợ và mẹ đẻ đến nghe và ký cam kết.
Cặp thứ 5, người nhận thận là nam giới 40 tuổi ở Chương Mỹ, Hà Nội (bị suy thận mãn/thận đa nang, đã cắt cả 2 thận, đã lọc máu chu kỳ 4 năm). Người hiến thận ở Lạng Sơn có vợ và mẹ đẻ đến nghe và ký cam kết.
GS-TS Trần Bình Giang cũng cho biết, khi có một người đến hiến thận thường chỉ định luôn người nhận thận và để hoàn thành một bộ hồ sơ chuyên môn cần khoảng 1 tuần.
Đối với một bộ hồ sơ pháp lý, BV sẽ chỉ rõ những giấy tờ cần có của bên hiến thận và một bộ hồ sơ hoàn chỉnh luôn phải có sự chứng nhận, ký tên, điểm chỉ của 2 người thân nhân với người hiến. Quy định hồ sơ cũng chặt chẽ, giấy tờ chứng minh thân nhân đi theo người hiến không chỉ bản gốc mà cần công chứng.
Trong khi đó, PGS-TS Nguyễn Quang Nghĩa, Giám đốc Trung tâm ghép tạng, BV Việt Đức cho biết, bản thân ông đã từng phải từ chối nhiều ca ghép ngay trước giờ phẫu thuật vì nhận thấy có vấn đề giữa người cho - người nhận.
Trên thực tế, có những trường hợp, ví dụ cần 10 giấy tờ thì họ xin "nợ" 1 - 2 giấy tờ còn thiếu đến sát ngày mới nộp, hoặc có trường hợp thiếu người thân đến bệnh viện.
PGS-TS Nguyễn Quang Nghĩa cũng cho biết, trung bình mỗi tuần, BV Việt Đức thực hiện từ 4 - 6 ca ghép thận. Nhu cầu ghép thận rất nhiều nhưng với một người khi đến hiến thận, đầu tiên chỉ tiến hành xét nghiệm sàng lọc viêm gan B, C, HIV. Sau đó, bác sĩ tiến hành tư vấn, khi nào đầy đủ hồ sơ pháp lý hợp lệ mới tiến hành làm xét nghiệm chuyên sâu vì chi phí này khá cao, trong khi BHYT chưa chi trả.
Để tránh kẽ hở có thể dẫn đến mua - bán thận, quy trình hiến thận tại BV Việt Đức được làm rất chặt chẽ. Một người trưởng thành, có đủ điều kiện hiến thận khi đi hiến, ngoài chính bản thân người hiến đồng ý thì cần có yêu cầu xác nhận địa phương về nhân thân.
Đặc biệt, người hiến thận cần dẫn theo ít nhất 2 người thân ruột thịt (bố mẹ, vợ, hoặc chồng) đến bệnh viện để nghe bác sĩ giải thích, ký, điểm chỉ vào hồ sơ.
Do đó, GS-TS Trần Bình Giang khẳng định, về phía nhân viên y tế của BV tuyệt đối không có chuyện móc nối để làm hồ sơ ghép thận.
“Trong BV Việt Đức tôi khẳng định không có bất cứ sự khuất tất nào. Chỉ cần phát hiện nếu cán bộ y tế có liên quan, chắc chắn sẽ bị đuổi việc", GS-TS Trần Bình Giang nhấn mạnh.
Đối tượng Trần Văn Phương cầm đầu đường dây môi giới mua bán thận vừa bị Công an Hà Nội triệt phá Mới đây, Phòng Cảnh sát Hình sự Công an Hà Nội đã điều tra và triệt phá một đường dây mua bán thận. Cơ quan điều tra đã khởi tố bị can và bắt tạm giam đối tượng Trần Văn Phương (29 tuổi, ở xã Dương Đức, Lạng Giang, Bắc Giang) về hành vi “Mua bán mô và bộ phận cơ thể người”.
Đồng thời, cơ quan công an cũng đang tiếp tục điều tra làm rõ hành vi của Lê Thùy Linh (22 tuổi, Bình Dương), Hoàng Ngọc Tiến (30 tuổi, Quảng Trị) và Phan Văn Hùng (27 tuổi, Nghệ An) có liên quan tới việc môi giới, mua bán thận của đối tượng Trần Văn Phương.
Qua điều tra, cơ quan công an làm rõ, nắm bắt được nhu cầu ghép thận của người bệnh, Phương đăng tin trên mạng xã hội về việc tìm người mua - bán thận. Khi có người liên lạc, Phương thu xếp để người bán và mua gặp nhau, đồng thời làm giả hồ sơ dưới dạng tự nguyện hiến tặng cho nhau.
Phương làm môi giới, giao dịch giá mua từ 250 triệu đồng đến 320 triệu/quả thận nhưng lại "báo giá" với người cần ghép thận là 340-360 triệu đồng để hưởng chênh lệch.
Từ tháng 1 đến tháng 9-2018, Phương cùng các đối tượng đã thực hiện trót lọt 3 giao dịch mua -bán thận với giá từ 250- 360 triệu đồng/quả, mỗi trường hợp thu lời từ 40- 100 triệu đồng/quả.
