Đôn đáo tìm mua máu AB Rh -
Anh L.T.H. (ngụ quận 10, TPHCM) kể: “Người nhà của tôi phải làm phẫu thuật tim, nhưng vì thuộc nhóm máu hiếm AB Rh -, sức khỏe lại yếu nên bệnh viện yêu cầu phải có 3 - 4 người cùng nhóm máu có mặt tại bệnh viện để tiếp máu cho bệnh nhân trong quá trình phẫu thuật. Vì người thân không có ai đáp ứng đủ điều kiện để cho máu, nên gia đình tôi đã lên mạng nhờ người hỗ trợ. Sau hơn 1 ngày tìm kiếm, gia đình tôi kết nối được với 3 người có cùng nhóm máu AB Rh - thông qua một đầu mối. Dù không đưa ra mức giá cụ thể nhưng những người này gợi ý về chi phí đi lại, thời gian và bồi dưỡng sức khỏe. Cuối cùng gia đình tôi đồng ý bồi dưỡng 25 triệu đồng/người (75 triệu đồng/3 người) để được hỗ trợ máu. Vì tình thế cấp bách, sức khỏe của người thân yếu nên ai chỉ sao chúng tôi làm vậy. Hơn nữa khoản bồi dưỡng ấy trong khả năng của gia đình lo được nên chúng tôi chấp nhận. Cũng may ca phẫu thuật thành công, người hỗ trợ máu cũng cam kết nếu sau này cần thì họ sẵn sàng có mặt để hiến tặng máu. Tôi chỉ băn khoăn: Nếu nhằm gia đình không có điều kiện thì họ sẽ phải làm gì khi gặp tình cảnh ấy”.
Trước đó, vào giữa tháng 4, trên mạng xã hội cũng lan truyền tấm ảnh một người đàn ông đứng cầm biển xin máu AB Rh - để phẫu thuật tim cho người thân. Được biết, bệnh nhân là một cô gái trẻ ngụ ở tỉnh Tây Ninh bị bệnh tim bẩm sinh và khi chuẩn bị phẫu thuật thì bệnh viện không đủ máu. Người thân trong gia đình cũng không ai có nhóm máu tương thích, nên người nhà phải ra ngoài kêu gọi sự giúp đỡ của cộng đồng. Cũng may sau một thời gian kêu gọi, cộng đồng đã hỗ trợ đủ máu để cô gái trẻ kịp thời làm phẫu thuật.
Hiện nay trên mạng xã hội có một vài câu lạc bộ (CLB) máu hiếm tự phát. Họ đứng ra kêu gọi người có nhóm máu hiếm tham gia, rồi bắt mối với một số đối tượng chuyên săn bệnh nhân cần máu hiếm để môi giới bán máu. Dù máu do các tình nguyện viên hiến tặng, nhưng nhóm “cò” lợi dụng việc này để nhận tiền từ người nhà bệnh nhân.
Luôn đồng hành cùng người bệnh
Người bệnh thuộc nhóm máu hiếm có thể tiếp cận được với nguồn máu hiến nhân đạo không? Chúng tôi đã liên hệ với Trung tâm Hiến máu nhân đạo TPHCM để tìm câu trả lời. Bà Nguyễn Thị Ngọc Bích, Phòng Nghiệp vụ Trung tâm Hiến máu nhân đạo TPHCM, thành viên Ban Chủ nhiệm CLB máu hiếm TPHCM, cho biết: TPHCM hiện có một số CLB máu hiếm. CLB Máu hiếm Bệnh viện Chợ Rẫy quy tụ nhiều tình nguyện viên ở các tỉnh miền Đông Nam bộ. CLB Máu hiếm TPHCM của Trung tâm Hiến máu nhân đạo TPHCM hiện có 180 người và một số tình nguyện viên nhưng chưa tham gia CLB. Trước đây, nhu cầu máu hiếm ít, nên trung tâm thường điều tình nguyện viên đi hiến máu khi bệnh viện có nhu cầu. Từ năm 2015, khi CLB Máu hiếm TPHCM ra đời và tiếp cận nhiều bệnh viện, mới thấy số lượng cần máu hiếm là rất lớn, nên trung tâm cũng phổ biến, động viên tình nguyện viên đi hiến máu định kỳ 3 tháng/lần để lúc nào trong ngân hàng máu cũng có máu, nhằm hỗ trợ kịp thời cho bệnh nhân máu hiếm. Ngoài hỗ trợ người dân TPHCM, các tình nguyện viên CLB Máu hiếm TPHCM còn đi hiến máu ở các tỉnh, thành khác nếu bệnh nhân cần giúp đỡ.
CLB Máu hiếm chủ yếu kết nối các ngân hàng máu. Người bệnh cần máu thì bệnh viện sẽ liên hệ với ngân hàng máu. Nếu đã hết nhóm máu đó thì ngân hàng máu liên hệ với trung tâm để trung tâm cử người đi hiến máu. Tuy nhiên, với trường hợp bệnh nhân phẫu thuật tim, thường bệnh viện yêu cầu phải có sự hiện diện của người cùng nhóm máu, trải qua các khâu xét nghiệm nghiêm ngặt, nếu đạt thì mới lấy máu để thực hiện ca phẫu thuật. Do đó, nếu quá cấp thiết, gia đình người bệnh có thể liên hệ với CLB Máu hiếm TPHCM. Tuy nhiên, hiến máu thông thường chỉ mất một vài tiếng lấy máu, nhưng hiến máu cho bệnh nhân mổ tim thì phải đi lại nhiều lần và mất ít nhất 2 ngày để làm thủ tục kiểm tra, xét nghiệm.
Trong khi đó, CLB có 180 thành viên nhưng không phải ai cũng đủ điều kiện hiến máu, bởi người thì mang thai, người thì đang điều trị bệnh hoặc đi công tác, do vậy việc điều động tình nguyện viên cũng không đơn giản. Trước thực trạng nguồn máu hiếm luôn khan hiếm, bà Bích khuyên nếu phát hiện mình thuộc nhóm máu hiếm, hãy tham gia CLB Máu hiếm để giúp đỡ nhau trong lúc đau bệnh. Khi tham gia CLB Máu hiếm, tình nguyện viên sẽ được thanh toán tiền khám bệnh định kỳ 2,4 triệu đồng/năm; thanh toán tiền mua bảo hiểm y tế và chích ngừa viêm gan B. Mọi chi tiết liên hệ tại địa chỉ 106 Thiên Phước (phường 9, quận Tân Bình) để được hướng dẫn.
Anh Nguyễn Anh Minh, Phó Chủ nhiệm CLB Máu hiếm TPHCM, có nhóm máu AB Rh - đã đồng hành CLB Máu hiếm hơn 10 năm nay. Anh Minh cho biết: “Tôi không nhớ đã hiến máu bao nhiêu lần, bởi không chỉ hiến ở TPHCM mà còn đi các tỉnh miền Tây, miền Trung để hiến máu khẩn cấp cho các ca cấp cứu. Mỗi lần nhận được điện thoại kêu gọi hiến máu khẩn cấp, tôi cố gắng lên đường sớm nhất có thể, bất kể ngày hay đêm, không ngại xa hay ngại vất vả, chỉ cần giúp được người bệnh là thấy vui rồi”.