Hoang mang
BS CKII Nguyễn Thanh Sang, Giám đốc Trung tâm Phục hồi chức năng vật lý trị liệu hậu Covid-19, Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP Thủ Đức), cho biết, hiện có nhiều người dân, nhất là những người từng mắc Covid-19 đang rất hoang mang, lo lắng khi biết tin một số bệnh viện tại TPHCM ghi nhận hàng chục ca mắc bệnh HTXHT với bệnh lý phức tạp, chưa có phác đồ điều trị. Theo BS CKII Nguyễn Thanh Sang, từ đầu tháng 7 đến nay, mỗi ngày, trung tâm tiếp nhận gần 50 lượt người tới khám, trong đó khoảng 2% người bệnh có các triệu chứng: sưng đau vùng má, đau buốt răng…, được chỉ định qua chuyên khoa tai mũi họng để chụp CT.
Khu khám sàng lọc bệnh nhân có triệu chứng hậu Covid-19 của các Bệnh viện Đa khoa khu vực Hóc Môn (TPHCM), Bệnh viện Quận 12; Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Bệnh viện Chỉnh hình và phục hồi chức năng TPHCM, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM, Bệnh viện Nhân dân 115… cho biết, tuần qua, số lượt người tới khám chữa bệnh hậu Covid-19 tăng 20%-50% so với trước. Nhiều người bệnh bày tỏ vẻ lo lắng, sợ bản thân mắc bệnh lý HTXHT.
Mới chỉ là giả thuyết
Thượng tá-BS CKII Vũ Đình Ân, Phó trưởng khoa Hồi sức tích cực, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm điều trị Covid-19, Bệnh viện Quân y 175, Bộ Quốc phòng, cho hay, trong số trên 6.000 bệnh nhân Covid-19 nặng được trung tâm cứu chữa, đến nay chưa ghi nhận trường hợp nào mắc bệnh HTXHT, chủ yếu bị mệt mỏi kéo dài, rối loạn tập trung; khó thở, ho; mất ngủ, trầm cảm; đau ngực, đau cơ…
Việc thành phố ghi nhận bệnh nhân mắc bệnh HTXHT tăng đột biến gần đây thực sự đáng lo ngại. Sở Y tế TPHCM đã nhìn nhận căn bệnh này là một vấn đề mới, sẽ họp bàn với các chuyên gia để tìm rõ nguyên nhân trong thời gian tới. Bên cạnh đó, Bộ Y tế cần sớm vào cuộc, trước mắt bộ đề nghị các bệnh viện liên quan khẩn trương báo cáo nhanh tình hình người bệnh đến khám, điều trị, kết quả điều trị; lập hội đồng chuyên môn để xem xét, xác định nguyên nhân gây bệnh và các yếu tố liên quan đến bệnh lý HTXHT. Đồng thời chỉ đạo, thông tin phải chính xác dựa trên cơ sở khoa học và đề xuất có các biện pháp để người dân chủ động đề phòng, tránh gây hoang mang bất ổn trong xã hội.
“Nếu chỉ dựa trên kết quả lâm sàng để cho rằng, bệnh HTXHT có yếu tố liên quan đến Covid-19 là chưa thuyết phục”, BS CKII Vũ Đình Ân nói.
Đồng quan điểm, PGS-TS-BS Phùng Nguyễn Thế Nguyên, Trưởng Bộ môn Nhi, Trường Đại học Y Dược TPHCM, Trưởng khoa Điều trị Covid-19, Bệnh viện Nhi đồng 1 TPHCM, cũng cho rằng, thế giới mới ghi nhận 80 trường hợp mắc bệnh lý HTXHT và chưa có một nghiên cứu đầy đủ, bằng chứng cụ thể, chính xác nào khẳng định bệnh này có liên quan tới Covid-19. Tất cả chỉ là giả thuyết ban đầu dựa trên bằng chứng lâm sàng.
Cụ thể, có 4 yếu tố nguy cơ được nghi ngờ dẫn đến HTXHT ở bệnh nhân mắc Covid-19. Giả thuyết thứ nhất, có thể do virus SARS-CoV-2 bám vào thụ thể ACE-2, tập trung nhiều ở niêm mạc mũi, miệng; làm tắc vi mạch máu nuôi xương hàm trên. Người mắc Covid-19 gặp tình trạng đông máu, gây tắc mạch máu không nuôi dưỡng tốt xương. Thứ hai, do việc sử dụng thuốc kháng viêm (corticoid). Thứ ba, do tình trạng nhiễm khuẩn, nhiễm nấm. Cuối cùng là người bệnh bị tiểu đường gây biến chứng mạch máu, giảm sức đề kháng nên cơ thể dễ bội nhiễm.
Theo PGS-TS-BS Phùng Nguyễn Thế Nguyên, người sau mắc Covid-19 cần chú ý tới hiện tượng HTXHT khi thấy các dấu hiệu đau dai dẳng ở các xương lớn, đột ngột không thể ngồi bắt chéo chân, thay đổi dáng đi, khập khiễng. Đặc biệt, những người mắc Covid-19 nặng và sử dụng thuốc có thành phần corticoid trong thời gian dài điều trị thì nên đi thăm khám ngay. Bên cạnh đó, để khỏi lo lắng bệnh HTXHT, người lớn tuổi cần kiểm soát tốt bệnh nền (uống thuốc tiểu đường, kháng đông, ung thư đầy đủ); vệ sinh răng miệng kỹ, đúng cách; hạn chế các loại thuốc không cần thiết, dùng kéo dài và cuối cùng là điều trị tốt các bệnh nhiễm khuẩn vùng răng miệng.
