Bệnh cơ xương khớp có thể điều trị bằng siêu âm không?

BS-CKII Võ Văn Mẫn - Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn:

Chào anh Trung,

Từ mô tả của anh, có thể anh đang gặp phải vấn đề liên quan đến khớp cổ tay và cục u nhỏ anh sờ thấy có thể liên quan đến tình trạng nang dịch hoặc u nang khớp. Dưới đây là một số thông tin và lời khuyên về tình trạng của anh:

Nguyên nhân có thể xảy ra:

Viêm bao gân cổ tay: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau cổ tay, đặc biệt là ở những người làm việc văn phòng, thường xuyên sử dụng máy tính. Viêm bao gân có thể gây sưng, đau và hạn chế vận động cổ tay.

Cục u nhỏ mà anh Trung sờ thấy ở cổ tay có thể là một nang hạch hoặc nang hoạt dịch (ganglion cyst) – một loại u lành tính chứa đầy dịch nhầy, không màu hoặc có màu vàng nhạt, giống như thạch, thường gặp ở khớp và dây chằng. Nang hoạt dịch thường xuất hiện như một khối u mềm, di động, có thể gây đau khi ấn vào và gây hạn chế vận động. Chúng thường gặp ở cổ tay, bàn tay, mắt cá chân và đầu gối.

Ngoài ra, đau khi chống tay và cơn đau tăng lên vào buổi sáng có thể liên quan đến viêm khớp, viêm gân, hoặc tổn thương dây chằng.

Tuy nhiên để xác định chính xác tổn thương anh Trung đang gặp thì anh cần đến thăm khám tại các cơ sở y tế có khoa chấn thương chỉnh hình uy tín.

Bệnh xương khớp có thể điều trị bằng siêu âm không?

Siêu âm (ultrasound) có thể là một công cụ hữu ích trong việc chẩn đoán và hỗ trợ điều trị tình trạng của khớp cổ tay. Siêu âm có hai dạng là siêu âm chẩn đoán và siêu âm điều trị, với mỗi loại siêu âm sẽ có những chỉ định khác nhau.

• Siêu âm chẩn đoán: đây là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh giúp xác định tình trạng của các mô mềm xung quanh khớp, bao gồm gân, dây chằng và các nang hoạt dịch (ganglion cyst) nêu trên.
• Siêu âm trị liệu: được hiểu là một tác nhân vật lý được ứng dụng trong vật lý trị liệu, sóng siêu âm giúp người bệnh thư giãn, cải thiện tình trạng đau nhức. Dưới tác dụng của sóng siêu âm, các tế bào hoạt động linh hoạt hơn, tuần hoàn máu được ổn định, giảm tình trạng viêm. Siêu âm trị liệu là dùng sóng siêu âm để điều trị được chỉ định trong bệnh lý viêm cơ, viêm khớp dạng thấp, viêm khớp thoái hóa, viêm bao hoạt dịch, chấn thương phần mềm.

Các phương pháp điều trị phù hợp:

Đầu tiên, người bệnh nên đến thăm khám tại chuyên khoa chấn thương chỉnh hình hoặc bác sĩ xương khớp để được chẩn đoán chính xác. Siêu âm có thể được sử dụng để đánh giá tình trạng của người bệnh và giúp xác định phương pháp điều trị phù hợp. Ngoài ra, bác sĩ còn có thể chỉ định X-quang hoặc MRI giúp phân biệt được tính chất của các khối u một cách rõ ràng nhất.

Điều trị bảo tồn: Nếu cục u nhỏ là nang hoạt dịch và không gây ảnh hưởng nhiều đến chức năng của tay, bác sĩ có thể khuyên người bệnh theo dõi mà không cần can thiệp ngay lập tức. Đôi khi loại nang hoạt dịch này có thể tự biến mất.

Điều trị nội khoa: Nếu tình trạng viêm hoặc đau không giảm, bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp điều trị nội khoa như thuốc giảm đau, thuốc chống viêm hoặc các biện pháp vật lý trị liệu.

Hút dịch: Thực hiện bằng cách dùng kim tiêm đâm vào khối nang và rút dịch ra ngoài. Sau đó tiêm thuốc kháng viêm corticoid vào nhằm hạn chế dịch nang tái lập trở lại. Đây là thủ thuật rất đơn giản, không đau, có thể xuất viện ngay sau đó. Tuy nhiên, có khoảng 50% số ca hút dịch tái phát trở lại.

Phẫu thuật cắt bỏ nang: Trong trường hợp nang hoạt dịch gây đau hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng tay, phẫu thuật có thể là lựa chọn cần thiết để loại bỏ cục u. Có thể bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật mổ mở hoặc nội soi tùy vào tình trạng của người bệnh.

Nang hoạt dịch vẫn có thể tái phát sau khi thực hiện hút dịch và phẫu thuật cắt u. Tuy nhiên, phẫu thuật cho thấy tỷ lệ tái phát thấp hơn thủ thuật hút dịch nang.

Tóm lại, việc sử dụng siêu âm là hữu ích trong việc chẩn đoán và hỗ trợ điều trị một số bệnh lý cơ xương khớp. Để có phương pháp điều trị hiệu quả, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để có kế hoạch điều trị cá nhân hóa dựa trên tình trạng cụ thể. Không tự ý điều trị tại nhà bằng các phương pháp sai lầm như tự chọc thủng nang, nặn dịch. Điều này rất dễ xảy ra nhiễm trùng và làm nặng thêm tình trạng bệnh.