Tại Hội thảo “Tăng cường thực thi môi trường không khói thuốc” do Trung tâm Tư vấn sức khỏe và phát triển cộng đồng tổ chức sáng 25-12, nhiều đại biểu đánh giá cao dự án “Bến xe không khói thuốc” mà thành phố thực hiện thí điểm từ tháng 5-2019 đến nay, với mục tiêu đến năm 2020, thành phố sẽ giảm được 50% số người hút thuốc lá tại khu vực bến xe công cộng.
Dự án thí điểm tại 2 khu vực Bến xe Miền Tây (quận Bình Tân) và Bến xe buýt 23-9 (quận 1) đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ của người dân. Tuy nhiên, qua kết quả khảo sát thực tế tại bến xe, tình trạng hút thuốc lá tại các địa điểm cấm hút vẫn diễn ra công khai, trong khi công tác xử phạt nhắc nhở còn gặp nhiều khó khăn.
Theo luật định, những hành vi: hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm; bỏ tàn, mẩu thuốc lá không đúng nơi quy định khi hút thuốc lá tại những địa điểm được phép hút thuốc lá sẽ bị cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 - 300.000 đồng. Phạt tiền từ 500.000 - 2 triệu đồng đối với một trong các hành vi bán, cung cấp thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi và sử dụng người chưa đủ 18 tuổi bán thuốc lá… Thế nhưng trên thực tế, việc thực thi luật và xử phạt các trường hợp hút thuốc lá tại bến xe, hút thuốc lá không đúng nơi quy định lại gặp rất nhiều trở ngại, bởi quy trình xử lý còn rườm rà, gây mất thời gian cho cả đối tượng bị xử lý và cơ quan chức năng.
Cụ thể, trong năm 2019, Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng (Sở GTVT TPHCM) chỉ xử phạt 114 trường hợp vi phạm hút thuốc lá nơi bến xe với tổng mức tiền phạt gần 59 triệu đồng, trong khi 2 bến xe này tiếp nhận hơn 73.000 người/ngày.
Dù tác hại cho sức khỏe là vô cùng lớn, thế nhưng ở nước ta, việc hút thuốc lá nơi công cộng vẫn cứ diễn ra như một căn bệnh mãn tính.
Nhằm thực hiện hiệu quả “Bến xe không khói thuốc”, ông Nguyễn Thanh Quang, Trung tâm Tư vấn sức khỏe và phát triển cộng đồng, cho rằng cần phải kiên trì. Hiện 2 bến xe đã quy định riêng chỗ hút thuốc lá, có các đội thực thi nhắc nhở hướng dẫn khách đến nơi hút thuốc quy định, tạo trật tự văn minh, không hút tràn lan. Đội thực thi báo cáo kết quả giám sát hàng ngày.
Các nơi dành cho hút thuốc ngoài trời cách xa nơi tập trung đông khách, có dù che, gạt tàn, bỏ tàn đúng quy định. Đồng thời các quầy hàng trong khu vực bến xe cũng cần thực hiện việc không bán thuốc lá. Hai bến xe này sẽ đưa quy định cấm hút thuốc vào quy chế nội bộ, thi đua đối với cán bộ, nhân viên, người lao động; thậm chí xử phạt hành chính với những người hút thuốc lá không đúng nơi quy định nhằm dần thay đổi thói quen, hạn chế tình trạng hút thuốc lá trong cộng đồng, hướng đến xây dựng thế hệ tương lai không hút thuốc lá.
