“Vũ trụ” mang anh tới
Trong vai một người phụ nữ đã từng ly hôn, tôi đồng ý tâm sự với một anh chàng đẹp trai, tốt tính và thành đạt, xưng Việt kiều đang sinh sống và làm việc ở Singapore. Anh ta làm quen với tôi qua tin nhắn trên mạng xã hội: “Bạn có phải bạn cũ của mình, ngày xưa làm việc ở quận 7 không?”. Tôi trả lời: “Không”. Anh ấy lại nhắn: “Ôi, thành thật xin lỗi, mình nhận nhầm người, nhưng bạn thật giống một người bạn của mình. Mình bị mất Facebook, mới vừa lấy lại nên phải tìm bạn cũ kết bạn lại từ đầu”. “Không sao bạn à”, tôi đáp. Màn hình hiện lên anh lưỡng lự gõ, rồi lại xóa, rồi một dòng tin hiện ra: “Nhưng có lẽ là duyên, bạn có đồng ý làm bạn trò chuyện với mình không?”. Đó là tin nhắn vào ngày cuối tháng 1-2023 mà tài khoản có tên C.M.T. gửi. Thế là chúng tôi bắt đầu những cuộc trò chuyện xuyên biên giới.
 |
Tài khoản lạ sẽ ập vào trang cá nhân của chị em đề nghị kết bạn, sau đó dụ dỗ làm giàu |
C.M.T. có một “lý lịch” đủ sức làm lung lay bất cứ cô gái nào: sinh năm 1983, vợ qua đời vì tai nạn, có một cô con gái xinh xắn và đang ở cùng ông bà ở ngoại ô, anh ta sống một mình ở trong thành phố để tiện việc kinh doanh ngành đồ gỗ nội thất. Trong suốt những cuộc trò chuyện, T. cho thấy mình là người đàn ông thành đạt nhưng ấm áp, khiêm tốn, giàu tình cảm, có trách nhiệm và lối sống lành mạnh: ban ngày đi làm, gặp đối tác; chiều về tập gym giữ gìn sức khỏe; sau ăn tối sẽ uống trà đọc sách; ngày cuối tuần chơi golf hoặc về nhà ở ngoại ô thăm gia đình. Một người đàn ông như vậy, mỗi ngày đều dành tất cả thời gian để quan tâm đến bạn. Anh ấy sẽ tìm điểm chung cho hai người và kết luận “đó là duyên phận”, đó là “vũ trụ” đưa may mắn tới cho những người xứng đáng hạnh phúc. Anh ấy sẽ nói “bóng gió” về cuộc gặp gỡ “định mệnh” này trong ngày thứ hai, và ngày thứ ba thì anh ấy thừa nhận quan tâm tôi.
Khi tôi nói là công ty của tôi vừa công bố thưởng bổ sung cho đợt doanh thu tết tăng thì anh ấy gợi ý nên đầu tư vào một cái gì đó, đừng để tiền nhàn rỗi. Tôi nói mình không biết phải đầu tư gì vì thị trường chứng khoán hay bất động sản ở Việt Nam đang lao dốc. Anh ấy bảo là biết điều đó và hỏi tôi có hứng thú hùn với công ty anh ấy không? Khi tôi nói tôi không có nhiều tiền đến vậy thì anh ấy trấn an, bao nhiêu cũng được, bởi “chỉ muốn hai chúng ta có cái gì đó chung thôi”. Tôi nói cần thời gian suy nghĩ, nhưng có vẻ anh ấy không đủ kiên nhẫn khi ngày nào cũng hỏi: “Em suy nghĩ đến đâu rồi? Còn lo lắng điều gì?”. Cho đến khi xác định không thể dụ “con mồi” xuống tiền, người đàn ông “chia tay” không một lý do, “cuộc tình” như mơ qua mạng xã hội đến rồi đi chóng vánh chưa đến 10 ngày...
Cuộc đi săn xuyên không gian
Với thuật toán của trí tuệ nhân tạo, “kẻ đi săn” trên mạng dễ dàng tìm ra và phân loại các “con mồi” là những phụ nữ độc thân, góa bụa, đã ly hôn… cho từng độ tuổi. Chúng tôi vô tình nằm trong nhóm “đối tượng béo bở” mà các “thợ săn” thường nhắm tới. Trên trang cá nhân thuộc hầu hết các nền tảng xã hội, nhóm - hội, chúng tôi thường xuyên nhận được lời mời kết bạn của rất nhiều đàn ông tự xưng là người ngoại quốc hoặc Việt kiều đang sinh sống ở nước ngoài. Từ ảnh đại diện cho đến những hình ảnh, hoạt động, sinh hoạt, công việc cập nhật trên trang cá nhân đều đẹp như mơ. Đặc biệt hơn là cuộc sống của những “gã thợ săn” này vô cùng lành mạnh và nghiêm túc. Nếu như ngoài đời, chúng ta rất khó để tìm ra một người đàn ông như vậy ở xung quanh mình, thì đừng lo, trên thế giới của mạng xã hội không biên giới, sẽ có vô vàn những người đàn ông tốt, giỏi giang.
Họ sẽ liên tục nhắn tin làm quen, hỏi thăm bạn bằng tiếng Việt theo kiểu Google dịch ngô nghê đúng chuẩn người nước ngoài. Riêng “mặt trận” Facebook, đàn ông độc thân tốt bụng sẽ có đủ loại quốc tịch. Họ sẽ đồng cảm với hoàn cảnh, yêu thích ngoại hình béo mũm mĩm, an ủi bạn mỗi khi đi làm gặp chuyện không vui, dành cả ngày quý giá của một doanh nhân bận rộn để nhắn tin hỏi han, quan tâm bạn đã ăn trưa - ăn tối chưa, đã đi ngủ chưa, cuối tuần có đi làm không, sao phải dọn nhà mà không đi chơi thể thao… đủ sức khiến trái tim bất cứ cô gái nào cũng tan chảy.
Chị T.H. (sống và làm việc ở tỉnh Bình Dương) kể: “Tôi nhận được lời mời kết bạn từ một tài khoản không có bạn bè chung trên Facebook, anh nhắn tin làm quen và trò chuyện ngày càng nhiều. Anh giới thiệu đang làm bác sĩ, độc thân và đang tìm bạn đời. Những cuộc trò chuyện càng thân thiết và hiểu ý nhau, anh bắt đầu mượn tiền vì có việc cần xoay xở gấp. Những lần đầu, anh luôn chuyển trả lại đúng hẹn hoặc sớm hơn, nhưng lần này hơn 50 triệu đồng, anh cứ hẹn rồi khóa tài khoản và chặn luôn tài khoản tôi”.
Câu chuyện của chị T.H. không lạ gì với những chiêu trò lừa tình, lừa tiền trên mạng xã hội hiện nay. Những tài khoản lạ là nam giới, với ảnh đại diện thanh lịch và có vẻ “đầy uy tín” khi giới thiệu đang là bác sĩ làm việc ở nước này, nước kia, hoặc đang là quân nhân ở nước ngoài, độc thân và mong muốn lập gia đình… tiếp cận chị em. Hàng loạt hội nhóm trên mạng xã hội để chị em tâm tình, chia sẻ, chính là “vùng đất vàng” để các tài khoản lừa đảo “thả mồi câu” như: Hội chị em độc thân, Phụ nữ cô đơn đi tìm hạnh phúc, Kết bạn - tâm sự… Phần lớn người dính vào những “bẫy tình - tiền” này thường dễ dãi chia sẻ cảm xúc yếu đuối và để lộ nhiều thông tin cá nhân.
* Th.S HOÀNG THỊ THOA, Phó Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh và truyền thông Trường ĐH Công nghiệp thực phẩm TPHCM: Cái giá phải trả đôi khi không hề nhỏ
Khi phụ trách công tác hỗ trợ sinh viên về kỹ năng, tôi nhận ra sinh viên nữ rất dễ bị lừa trên thế giới mạng. Nhẹ thì mua hàng online theo lời quảng cáo, mua trúng hàng gian hàng giả, thậm chí là mua bút viết chữ đẹp trên một sàn thương mại điện tử nhưng khi hàng giao là chiếc quần rách, khi phản hồi thì bị phủi trách nhiệm. Nặng hơn là lừa đi bán hàng đa cấp, làm thêm việc nhẹ lương cao nhưng khi vào làm phải đóng vài chục triệu đồng làm tin; được hướng dẫn mượn tiền người quen, lấy tiền học phí để khởi nghiệp theo các khóa dạy làm giàu trên mạng…Trên thế giới ảo, chúng ta rất khó để kiểm tra độ thật của con người, của mặt hàng, nhưng những giao dịch, hành vi phát sinh từ đó đều có giá trị thật và đôi khi cái giá phải trả không hề nhỏ, nhẹ, vì thế hãy hết sức cẩn trọng.
* Th.S giáo dục CHẾ DẠ THẢO, Trưởng Bộ môn Kỹ năng Trường ĐH Công nghệ TPHCM: Phải xây dựng, nuôi dưỡng các mối quan hệ thật sự chất lượng
Nhiều giả định và quan niệm xã hội cho rằng phụ nữ nhẹ dạ cả tin. Phụ nữ có khả năng suy luận, trí tưởng tượng phong phú hơn và dễ bị cảm xúc dẫn dắt, chi phối quyết định, hành động… Hiện nay, một số phụ nữ còn bị ảnh hưởng bởi phim truyện, các xu hướng trào lưu trên mạng xã hội nên thích sự lãng mạn, ít gắn liền với thực tế nên nhiều đối tượng đã lợi dụng điểm yếu này để lừa gạt tình cảm, tiền bạc. Chúng ta cần có sự tham khảo ý kiến từ những người có chuyên môn, hiểu biết phù hợp trước khi đưa ra những lựa chọn. Muốn như vậy chúng ta phải xây dựng và nuôi dưỡng được các mối quan hệ thật sự chất lượng, trở thành người bản lĩnh trên mạng xã hội.
* Bà NGUYỄN THỊ NGUYỆT ÁNH, Trưởng Ban Tuyên giáo Hội Liên hiệp Phụ nữ TPHCM: Tăng cường tuyên truyền, hành động nhiều hơn
Chưa có thống kê đầy đủ những trường hợp mắc bẫy lừa đảo. Tuy nhiên, qua công tác nắm bắt tình hình và tư vấn hỗ trợ chị em phụ nữ ở địa bàn, cho thấy đa số các trường hợp mắc bẫy rơi vào độ tuổi trung niên và cao tuổi. Phụ nữ trung niên thường có nhu cầu tìm hiểu về xã hội thông qua các kênh, trong đó mạng xã hội là kênh kết nối nhanh chóng hiện nay. Nhất là khi các cô - dì đến thời điểm hết tuổi lao động càng có nhiều thời gian rỗi nên lướt mạng nhiều, gặp lừa đảo nhiều hơn. Chỉ cần có người điện thoại đến có đơn hàng, chương trình khuyến mãi, thậm chí là dính vào một vụ án đang xử lý, cần phải chuyển tiền thì liền tập tức làm theo mà không hỏi qua ý kiến của những người trong gia đình. Mỗi năm, chúng tôi phối hợp với Công an TP và các quận huyện tiến hành ít nhất 8-10 cuộc tuyên truyền tại các quận huyện. Khoảng 3 năm trở lại đây rộ lên các tệ nạn tín dụng đen, lừa đảo trên mạng xã hội, lựa tình lừa tiền trên không gian mạng… nên chúng tôi tập trung truyền thông nhiều hơn về vấn đề này.
