Sáng 11-9 (giờ Việt Nam, tối 10-9 theo giờ Mỹ), Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris và ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump đã tiến hành cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên tại Trung tâm Hiến pháp Quốc gia (NCC) ở Philadelphia, Pennsylvania.
Giới quan sát nhận định trong “màn so găng đầu tiên” này, ứng cử viên nào chiếm thế áp đảo sẽ có thể tạo đà tâm lý thuận lợi cũng như giành ưu thế đáng kể trong cuộc đua vào Nhà Trắng vào tháng 11 tới.
Cựu Tổng thống Trump và Phó Tổng thống Harris đã bước vào phòng tranh luận. Bà Harris chủ động tiến về phía ông Trump để bắt tay. Đây là lần đầu tiên, họ gặp mặt trực tiếp. Ngay sau đó, hai bên bắt đầu nhận câu hỏi từ người dẫn chương trình.
Cuộc tranh luận do hãng tin ABC News điều phối với thời lượng khoảng 90 phút và không có khán giả trực tiếp. Theo quy tắc tranh luận, hai bên đồng ý tắt micro khi chưa tới lượt phát biểu. Hai ứng cử viên không được phép mang theo đạo cụ hay giấy ghi nhớ, nhưng sẽ có sẵn một chai nước, một cây bút và một tập giấy.
Ứng cử viên không được biết trước chủ đề tranh luận. Mỗi người có 2 phút để trả lời câu hỏi của người dẫn chương trình, 2 phút để phản biện và 1 phút trả lời thêm nếu cần. Tuy nhiên, 2 ứng cử viên không được đặt câu hỏi cho nhau và cũng không được phép tiếp xúc với đội ngũ tranh cử trong suốt buổi tranh luận.
Một phút trong cuộc tranh luận kéo dài 90 phút có thể tác động đến hàng ngàn, hàng chục ngàn phiếu bầu, đủ để tạo nên cuộc bầu cử rất sít sao", chuyên gia về tranh luận Tổng thống Aaron Kall cho biết.
Những thách thức mà mỗi ứng viên đang đối mặt tại lần tranh luận này là hoàn toàn khác nhau. Với bà Harris, vốn phần lớn chưa bị thử thách với tư cách là ứng cử viên tổng thống trong các sự kiện không có kịch bản định sẵn, là phải giới thiệu được bản thân cho những người chưa hiểu rõ về bà, đồng thời tránh đưa ra những lời chỉ trích đối với chính quyền hiện tại.
Trong khi đó, ông Trump đã bị cả đồng minh và những người phản đối chỉ trích vì đã công kích trí tuệ, giới tính và sắc tộc của Phó tổng thống, những điều có thể khiến cử tri chủ chốt quay lưng.
Một trong những câu hỏi lớn nhất của buổi tranh luận là ông Trump sẽ xử lý thế nào trên sân khấu với một đối thủ khác xa mình về tuổi tác, giới tính và màu da. Trong các cuộc tranh luận trước đây với cựu ngoại trưởng Hillary Clinton, ông Trump đã cố gắng làm suy yếu, hạ thấp, thậm chí xúc phạm bà và những nữ điều phối viên cuộc tranh luận. Lần này, các cố vấn muốn ông tập trung vào hồ sơ của bà Harris và cố gắng không để bà làm ông khó chịu.
Theo thống kê của CNN, trong một giờ tranh luận đầu tiên, ông Trump nói khoảng 28 phút 22 giây, bà Harris nói 21 phút 25 giây. Hai ứng viên có cơ hội trả lời câu hỏi như nhau, nhưng họ có thể chọn không sử dụng toàn bộ thời gian được phân bổ.
Dư luận cho rằng cuộc tranh luận này sẽ tác động đến tương quan lực lượng của hai ứng cử viên tổng thống: hoặc cựu Tổng thống Trump xóa bỏ được dư âm tích cực từ giai đoạn “trăng mật” của phe Harris - Walz, thậm chí vô hiệu hóa chiến dịch của bà Harris; hoặc bà Harris sẽ khơi dậy một “làn sóng” mới trong nội bộ phe Dân chủ và thuận đà giành thắng lợi áp đảo trong cuộc bầu cử tháng 11 tới.
Theo một cuộc khảo sát cử tri gần đây của Bloomberg News/Morning Consult, cuộc đua đang rất sít sao, với việc bà Harris dẫn trước hoặc ngang bằng với cựu tổng thống ở 7 bang chiến trường. Trên bình diện quốc gia, theo số liệu trung bình của RealClearPolitics, bà Harris vẫn duy trì lợi thế nhỏ so với đối thủ của mình.
