Nhiều hệ lụy
Khoảng 3 - 4 năm trước, các xã vùng ven TP Phan Thiết như Phong Nẫm, Tiến Lợi,… là những vườn thanh long bạt ngàn, dân cư sinh sống thưa thớt. Thế rồi, sau khi xuất hiện các thông tin về hạ tầng giao thông (sân bay, đường cao tốc sẽ được đầu tư), cộng với nhu cầu đất ở của người dân tăng cao, nhiều chủ đất ồ ạt phân lô, bán nền, không cần theo một quy hoạch nào.
Điểm chung của các KDC tự phát mới mọc lên là hạ tầng nhếch nhác, xập xệ, không đáp ứng quy chuẩn, những con đường nội bộ đổ bê tông vài ba mét chiều ngang, không có vỉa hè, cây xanh, không hệ thống thoát nước, chữa cháy, vệ sinh môi trường...
Một khu dân cư tự phát tại Phan Thiết Sau gần 3 năm hình thành, đến nay KDC tự phát được xem là đầu tiên ở TP Phan Thiết, nằm sau lưng biệt thự Đan Chi (xã Phong Nẫm) đã phát sinh nhiều hệ lụy.
Anh Trần Tốn, một trong những cư dân đầu tiên về sinh sống, cho biết: “Do tài chính eo hẹp nhưng muốn định cư lâu dài ở thành phố nên khi nghe họ (chủ đất) làm KDC, tôi đã mua một lô đất diện tích 100m2 với giá 250 triệu đồng để xây nhà ở. Lúc đầu do dân cư còn ít nên việc sinh sống của gia đình khá thoải mái, nhưng đến nay, dân cư về ở đông nên điện, nước yếu hẳn. Họ làm đường bê tông có 4m, không có vỉa hè nên xe cộ lưu thông đông, rất nguy hiểm”...
Khu vực mà người dân hay gọi là KDC hồ bơi Quốc Hùng (xã Phong Nẫm) xuất hiện hàng loạt điểm phân lô bán nền tự phát. Vì lợi nhuận “khủng”, nhiều mảnh đất vườn, thậm chí đất ruộng trồng lúa được “nâng cấp” để trở thành các KDC.
Người có đất thì tự tách thửa, phân lô, người không có đất cũng tìm cách mua đất vườn, chia nhỏ để thu lợi. Hậu quả, đến nay khu vực này chỗ thì đường bê tông 4m, chỗ thì 5m, chỗ lại là đường nhựa 7m, chắp nối nhau như một mớ hỗn độn. Nhiều nơi, chủ đất còn làm đường theo kiểu dích dắc để tạo nhiều mặt tiền.
“Nhiều người lạ đến KDC rồi không tìm thấy lối ra. Giờ khu vực này mà có xảy ra cháy nổ thì chỉ có nước đừng nhìn, đố xe chữa cháy vào được”, ông Nguyễn Văn Hải sinh sống khu vực trên nói.
Khi quỹ đất ở khu vực xã Phong Nẫm dần cạn kiệt, nhiều người đã đổ xô lên xã Tiến Lợi, Thiện Nghiệp (TP Phan Thiết) và các xã ven thành phố như Hàm Liêm, Hàm Thắng (huyện Hàm Thuận Bắc) để tạo những KDC tự phát tương tự. Hiện nay, tại đây có hàng chục KDC tự phát không cây xanh, vỉa hè, hệ thống thoát nước, vệ sinh môi trường… khiến người dân dở khóc, dở cười.
Hàng loạt sai phạm
Trước sự phát triển nóng của các KDC tự phát ven TP Phan Thiết, mới đây, UBND tỉnh Bình Thuận đã công bố kết quả thanh tra công tác quản lý nhà nước về quản lý đất đai, quy hoạch đô thị tại địa bàn.
Kết luận nêu rõ, việc UBND TP Phan Thiết cho chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp trồng cây hàng năm, cây lâu năm sang đất ở nông thôn, trái với các quy định pháp luật, làm phá vỡ quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, quy hoạch xây dựng nông thôn mới trên địa bàn TP Phan Thiết đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Thời gian qua, UBND TP Phan Thiết cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với 139 thửa đất với tổng diện tích gần 177.000m2 trái quy định pháp luật. Sở TN-MT tỉnh Bình Thuận cho tách thửa đất không đúng kế hoạch sử dụng đất hàng năm đã được UBND tỉnh phê duyệt.
Các cá nhân lợi dụng việc cơ quan có thẩm quyền cho tách thửa đất ở, phân lô bán nền đất, thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở rất nhiều trên địa bàn đã tạo điều kiện, giúp sức cho không ít người tách thửa, hợp thửa, hình thành điểm dân cư mới, phân lô bán nền đất thu lợi bất chính với số tiền lớn, thất thoát ngân sách Nhà nước, gây bức xức trong dư luận.
Theo người dân địa phương, việc UBND tỉnh Bình Thuận phát hiện ra những sai phạm về công tác quản lý đất đai ở TP Phan Thiết là chậm trễ vì sự việc đã diễn ra trong nhiều năm, hệ lụy gây ra quá lớn và khó có thể khắc phục. Những KDC tự phát giờ như “chuyện đã rồi”, trong thời gian tới, nó sẽ là bài toán nan giải cho chính quyền địa phương.
