Từ sớm, xe dẫn giải các bị cáo tới tòa và các bị cáo lần lượt được đưa vào bên trong. Nhiều phóng viên của các cơ quan báo chí, đài truyền hình cũng có mặt từ sớm để tác nghiệp.
Ghi nhận của Phóng viên Báo SGGP, ngay từ sáng sớm, tại trụ sở TAND TPHCM ở đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa (phường Bến Thành, quận 1, TPHCM), tình hình an ninh trật tự đã được thắt chặt. Hàng trăm cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát cơ động, Cảnh sát giao thông, Cảnh sát phòng cháy chữa cháy… đã có mặt để bảo vệ an ninh trật tự phiên tòa và bảo đảm an toàn xung quanh khu vực tòa án.
Phía trước tòa, lực lượng chức năng cấm người dân tụ tập, ghi hình dưới mọi hình thức. Toàn bộ những người tới tham dự phiên tòa đều phải qua hệ thống máy soi kiểm tra an ninh.
Do an ninh thắt chặt nhiều vòng, những người ra vào tòa phải có giấy tờ triệu tập, giấy mời; phóng viên tác nghiệp tại phiên tòa phải có tên trong danh sách đăng ký từ trước. Các phóng viên tham gia ngồi theo dõi đưa tin phiên sơ thẩm qua một màn hình tivi tại một phòng riêng.
Bên trong, TAND TPHCM dựng rạp, bố trí ghế ngồi ở sân tòa cho gần 1.000 người gồm: luật sư, phiên dịch viên, đại diện các cơ quan lãnh sự quán, lực lượng hỗ trợ phiên tòa, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan…
Phiên tòa do Thẩm phán Nguyễn Thị Hà, Phó chánh Tòa Hình sự, TAND TPHCM làm chủ tọa; 5 kiểm sát viên và 1 kiểm sát viên dự khuyết tham gia phiên tòa; hơn 40 luật sư tham gia bào chữa cho các bị cáo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các bị hại; 35.824 nhà đầu tư được xác định là bị hại trong vụ án; 534 tổ chức, cá nhân được xác định là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Tổng số tiền bị thu giữ trong vụ án: 408 tỷ đồng. Đã phong tỏa 79 tài khoản với tổng số tiền là 92 tỷ đồng và 5.799 USD; Ngăn chặn giao dịch, sổ tiết kiệm, tài khoản chứng khoán với tổng số tiền hơn 824 tỷ đồng và 261.914 USD; Kê biên thửa đất của Trương Mỹ Lan tại địa chỉ 268 đường Võ Văn Kiệt, quận 1 và 16 quyền sử dụng đất ở huyện Nhà Bè, TPHCM; thửa đất tại huyện Sóc Sơn, Hà Nội; 76 quyền sử dụng đất tại huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai.
Theo cáo trạng, tháng 8-2018, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) đang trong tình trạng bị các cơ quan quản lý thanh tra, kiểm tra; việc xin cấp tín dụng từ SCB của các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát gặp khó khăn, nợ xấu kéo dài. Trước bối cảnh trên, Trương Mỹ Lan đã ra chủ trương, họp với các nhân sự chủ chốt của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, SCB và Công ty Chứng khoán TVSI để phát hành, chào bán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ bất hợp pháp.
Các bị cáo đã thống nhất sử dụng 4 công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát gồm: An Đông, Sunny World, Quang Thuận và Setra phát hành 25 mã trái phiếu khống, không có tài sản đảm bảo, với mục đích tăng quy mô vốn, phát triển hoạt động kinh doanh và cơ cấu lại các khoản nợ.
Các gói trái phiếu của Công ty An Đông, Quang Thuận và Setra đã thông qua Công ty Chứng khoán TVSI - đại diện tổ chức phát hành, trực tiếp ký kết hợp đồng bán trái phiếu.
Để phân phối trái phiếu, lãnh đạo SCB và TVSI phối hợp xây dựng chương trình, sau đó SCB tổ chức đào tạo cho các nhân viên trong toàn hệ thống tư vấn, giới thiệu các nhà đầu tư thứ cấp (người dân) ký kết hợp đồng mua trái phiếu với TVSI.
Toàn bộ số tiền chiếm đoạt của các nhà đầu tư trái phiếu được sử dụng để Tập đoàn Vạn Thịnh Phát trả nợ vay ngân hàng, trả gốc, lãi trái phiếu, chi dự án, chuyển tiền ra nước ngoài hoặc mục đích cá nhân khác của Trương Mỹ Lan.
Tính đến thời điểm khởi tố vụ án (ngày 7-10-2022), 4 công ty trên còn dư nợ 30.081 tỷ đồng của 35.824 bị hại và không có khả năng thanh toán.