Lúc đó má tôi chưa mất, thỉnh thoảng tôi mới về thăm nhà. Đợt chuối con này đã âm thầm lớn trong khi tôi vắng nhà, chúng cao dần và năm nay kết quày, trổ hoa và cho trái.
Người dân nhiều địa phương gọi là hoa chuối, nhưng ở quê tôi gọi là bắp chuối, một cái tên dân dã, mộc mạc như cây chuối quê nghèo. Chuối rất dễ trồng, không phải nhân giống bằng trái, hay hột mà là từ những mầm cây con. Một cây chuối trồng đơn độc trên một khoảnh đất nhỏ trong vườn, hay bất cứ chỗ nào, kể cả ven lối đi, chúng cũng sống, phát triển nhanh, không kén đất. Chuối con mọc lên từ gốc chuối mẹ, cao khoảng 50cm thì có thể bứng ra trồng riêng. Chuối là loại cây khi trồng không cần rễ gốc, thậm chí xắn ngang dưới gốc trồng cũng vẫn sống.
Quê tôi, ngoài cây dừa, không bỏ thứ gì vì đều có công dụng hữu ích, thì cây chuối cũng tương tự. Thân chuối xắt mỏng, bằm nhuyễn nấu với cám cho heo ăn rất tốt. Lá chuối tươi dùng gói bánh, lót mẹt bún đậu. Lá chuối khô nhóm lửa, lót ổ gà như rơm. Thân chuối con xắt mỏng, trộn gỏi. Trái chuối còn non để ăn chuối chát (kèm với khế chua, rau sống trong món thịt luộc chấm mắm nêm). Tàu chuối khô tước mỏng làm dây cột. Khi cây chuối trổ buồng (quày chuối chưa chín) thu được bắp chuối.
Trở lại chuyện bắp chuối đầu mùa. Đây có thể nói là kỳ ở quê dài nhất của tôi, đã được 5 tháng, nên tôi cũng được nhìn thấy thành quả lao động của mình từ mùa mưa năm trước với việc cây chuối trồng đơn độc lúc đầu đã thành bụi, nẩy con và cho quày. Quày chuối lúc đầu là bắp chuối, từ từ nở ra những nải chuối, khi nở hết những nải chuối thì còn lại bắp chuối. Lúc này gọi là bắp chuối rả, có thể chặt xuống lột lớp vỏ già bên ngoài cho đến khi còn lớp vỏ non đẹp mắt bên trong để trộn gỏi gà, gỏi vịt, gỏi ốc hút, hoặc làm rau bắp chuối nấu canh chua tuyệt hảo.
Vườn chuối tôi trồng từ đầu mùa mưa năm trước đã trổ buồng thường xuyên nên tôi vẫn có chuối chín ăn khỏi phải mua, vì tuần nào cũng có quày chuối chín cây. Chuối con, bắp chuối làm rau trộn gỏi, nấu canh chua. Cá sẵn dưới hồ, muốn ăn loại cá nào cứ câu lên chế biến, từ kho tiêu, kho nước, kho khô tới nấu canh chua, chiên hay làm khô. Tôi sẽ xây chuồng phía sau vườn nuôi gà, vịt, ngỗng, bồ câu và thỏ... Tiếp tục sự nghiệp chăn nuôi đã bỏ dở.
Và thế là có thể “rửa tay gác kiếm giang hồ”, vui thú điền viên. Lúc đó chỉ ngồi ngắm cảnh và viết. Viết những gì mình thích, làm những gì trong dự định đã nhiều năm bỏ dở giữa chừng.
