Đề nghị làm rõ việc cán bộ công thương "nhũng nhiễu doanh nghiệp"
ĐB Nguyễn Văn An (Thái Bình) cho biết, Việt Nam có nhiều chính sách ưu đãi, khuyến khích nhằm đầu tư phát triển công nghiệp, trong đó có công nghiệp hỗ trợ và công nghiệp cơ khí nhưng kết quả vẫn còn hạn chế. "Báo chí phản ánh tình trạng cán bộ Bộ Công thương gây nhũng nhiễu, khó khăn cho doanh nghiệp khi xem xét hồ sơ xin hưởng ưu đãi", ĐB đề nghị Bộ trưởng làm rõ vấn đề này.
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ Công thương đã thực hiện giải quyết thủ tục hành chính, xác định ưu đãi thực hiện đúng quy định pháp luật, nâng cao hiệu lực hiệu quả trong chỉ đạo điều hành, rất quyết liệt trong phòng chống tham nhũng lãng phí, xây dựng bộ máy hoạt động liêm chính, hiệu quả. Đến nay 99% thủ tục hành chính được Bộ Công thương áp dụng mạng toàn trình cấp độ 4.
"Với việc báo chí nêu, Bộ Công thương đã chỉ đạo đơn vị liên quan, Cục Công nghiệp kiểm điểm, xem xét xử lý trách nhiệm. Chúng tôi cam kết không bao che, làm nhẹ trách nhiệm vi phạm", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.
Bộ trưởng cũng cho biết đã tham mưu Chính phủ ban hành nhiều quy định về công nghiệp hỗ trợ, cơ khí. Lĩnh vực chế biến, chế tạo đã khẳng định được vai trò đầu tàu trong phát triển công nghiệp. Tỷ lệ nội địa hóa được nâng cao trong nhiều ngành như dệt may, da giày tới 50%, cơ khí 30%. Nhiều doanh nghiệp trở thành nhà cung ứng cho tập đoàn đa quốc gia. Công nghiệp hỗ trợ và công nghiệp cơ khí đã khẳng định vai trò đầu tàu.
Tuy nhiên, nguồn lực đầu tư của nhà nước ít, khó tiếp cận. Một số điều kiện hưởng ưu đãi chưa phù hợp, doanh nghiệp rất khó tiếp cận. Chính sách thu hút FDI chưa ràng buộc, khuyến khích tăng tính lan tỏa cho doanh nghiệp trong nước. Các doanh nghiệp Việt cũng chưa quan tâm, tìm hiểu đến chính sách hỗ trợ… Tới đây, Bộ Công thương sẽ nghiên cứu xây dựng Luật Phát triển công nghiệp trọng điểm, gồm cơ khí, chế tạo, điện tử, năng lượng, hóa học.
Đối với vấn đề các doanh nghiệp bị khởi kiện trong thời gian vừa qua, Bộ trưởng nêu rõ, cho đến thời điểm này, hàng hóa của Việt Nam đã bị các đối tác khởi kiện là 247 vụ. Nguyên nhân là do chúng ta tận dụng lợi thế của các Hiệp định tự do để mở rộng xuất khẩu; việc tham gia chuỗi cung ứng khu vực cũng khiến nước ta trở thành quốc gia thường xuyên bị điều tra phòng vệ thương mại.
Bên cạnh đó, một số nước có xu hướng lạm dụng biện pháp phòng vệ thương mại để bảo hộ các ngành sản xuất trong nước quá mức cần thiết. Bộ Công thương đã chủ động phối với với các bộ, ngành, địa phương, ngành hàng, hiệp hội để hỗ trợ doanh nghiệp xử lý hiệu quả các vụ phòng vệ thương mại...
Còn khoảng trống pháp lý về thuốc lá điện tử
ĐB Trần Thị Thanh Lam (Bến Tre) cho biết, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng chưa được thừa nhận ở Việt Nam nhưng lại được bán tràn lan trên thị trường, nhất là qua môi trường không gian mạng, gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, đặc biệt là giới trẻ. Có thể khẳng định, các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên thị trường hiện nay là hàng nhập lậu, chưa rõ nguồn gốc, xuất xứ. ĐB đề nghị Bộ trưởng cho biết trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Công thương trong quản lý và cam kết của Bộ trưởng về vấn đề này?
Đại biểu Trần Thị Thanh Lam (Bến Tre). Ảnh: QUANG PHÚC
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thừa nhận, kinh doanh thuốc lá là ngành nghề kinh doanh có điều kiện và được điều chỉnh bởi Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá. Sản phẩm thuốc lá thế hệ mới bao gồm cả thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng chưa được định nghĩa cụ thể trong luật hiện hành. Do vậy, thời gian vừa qua đang tồn tại khoảng trống pháp lý trong công tác quản lý nhà nước đối với sản phẩm này.
Bộ Công thương chưa cấp phép kinh doanh thuốc lá thế hệ mới cho bất kể đơn vị nào. Bộ đã chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường các địa phương đấu tranh, thu giữ nhiều sản phẩm thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc.
Về các giải pháp trong thời gian tới, Bộ trưởng nêu rõ, Bộ Công thương sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan tham mưu cơ quan có thẩm quyền ban hành các chính sách quản lý chặt chẽ, có cơ chế quản lý rõ ràng đối với thuốc lá điện tử, khắc phục khoảng trống về pháp lý trong lĩnh vực này. Bộ cũng sẽ tham mưu cho cấp ủy chính quyền địa phương dành nguồn lực thỏa đáng để thực hiện hiệu quả Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, trong đó có thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng.
Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên. Ảnh: QUANG PHÚC
Bên cạnh đó, tiếp tục chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường phối hợp cơ quan chức năng địa phương tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm; phối hợp chặt chẽ các lực lượng như hải quan, biên phòng, chính quyền các địa phương để quản lý tốt thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang lan tràn trên thị trường.
Cùng với đó, phối hợp với Bộ Y tế, Bộ GD-ĐT, Bộ TT-TT tăng cường công tác thông tin, truyền thông về tác hại của thuốc lá điện tử, đặc biệt đối với đối tượng yếu thế, trẻ em, học sinh. "Xem xét đưa vào chương trình giảng dạy tại nhà trường về tác hại của thuốc lá điện tử, những quy định cấm của pháp luật, các chế tài xử lý”, Bộ trưởng cho biết.
Theo Bộ trưởng, việc ngăn chặn thuốc lá điện tử phải ngay từ biên giới, trong các trường học, đề cao công tác tuyên truyền và đặc biệt là trách nhiệm của chính quyền địa phương trong quản lý nhà nước.
Tiếp tục chất vấn, ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) bày tỏ lo lắng về vấn đề này, đề nghị Bộ trưởng cho biết đến bao giờ thì lấp khoảng trống pháp lý về thuốc lá điện tử?
Ngày mai (5-6), Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên sẽ tiếp tục trả lời chất vấn của các ĐB.
