Sáng 16-9, tại Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện các nghị quyết của Bộ Chính trị vừa ban hành, đồng chí Nguyễn Thanh Nghị, Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương trình bày chuyên đề “Nội dung trọng tâm, cốt lõi của Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 70-NQ/TW”.
Đồng chí Nguyễn Thanh Nghị cho biết, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 55-NQ/TW (ngày 11-2-2020) của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, ngành năng lượng đã duy trì tăng trưởng ổn định, cơ bản bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao cho phát triển nhanh và bền vững; bảo đảm quốc phòng, an ninh đất nước và nâng cao đời sống người dân.
Sau khi đánh giá kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW (bao gồm cả những thành tựu, tồn tại, hạn chế, nguyên nhân), Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 70-NQ/TW với những chủ trương, chính sách đồng bộ, đột phá để bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, để năng lượng phải đi trước một bước đáp ứng đầy đủ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, nâng cao đời sống nhân dân; đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững đất nước trong thời gian tới, nhất là thực hiện 2 mục tiêu chiến lược của đất nước ta đến năm 2030 và năm 2045.
Trên cơ sở kế thừa Nghị quyết số 55-NQ/TW và bổ sung, phát triển một số nội dung về quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, Nghị quyết số 70-NQ/TW có cách tiếp cận mới. Trước hết, yêu cầu về bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng cho sự phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới - một trong những trụ cột quan trọng của an ninh phi truyền thống đang nổi lên.
Xác định rõ an ninh năng lượng là một bộ phận quan trọng của an ninh quốc gia, gắn trực tiếp với ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và hội nhập quốc tế; chuyển từ quan niệm “bảo đảm cung ứng” sang “bảo đảm vững chắc và chủ động an ninh năng lượng” với tầm nhìn chiến lược, dài hạn, đa chiều; đồng thời đề ra những mục tiêu cụ thể, được lượng hóa rõ ràng, sát với thực tế các giải pháp bảo đảm thực hiện đáp ứng yêu cầu, đúng tiến độ.
Nghị quyết số 70-NQ/TW tuân thủ nguyên tắc "phát triển năng lượng phải phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa". Đó là phát triển thị trường năng lượng đồng bộ, cạnh tranh, minh bạch, xóa bỏ cơ chế bù chéo, điều chỉnh giá năng lượng theo thị trường có sự quản lý của Nhà nước.
Khuyến khích mạnh mẽ các thành phần kinh tế, nhất là khu vực tư nhân, tham gia toàn diện vào phát triển năng lượng. Bảo đảm an ninh năng lượng theo phương thức: đa dạng hóa nguồn, loại hình và công nghệ; ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới, LNG, hydrogen, điện hạt nhân hiện đại; bảo đảm dự trữ năng lượng quốc gia; khuyến khích nghiên cứu, phát triển và nội địa hóa công nghệ, thiết bị năng lượng, hình thành chuỗi giá trị trong nước.
Việc phát triển năng lượng trên nguyên tắc có sự gắn kết chặt chẽ giữa an ninh năng lượng với phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, bảo vệ môi trường; gắn với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, thực hiện an sinh xã hội; sử dụng tiết kiệm, hiệu quả năng lượng vừa là quyền lợi vừa là trách nhiệm của toàn xã hội; gắn kết với KH-CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; gắn với thực hiện các cam kết quốc tế.
Nghị quyết số 70-NQ/TW cũng đã cập nhật, cụ thể hóa các quan điểm chỉ đạo của Đảng tại các Nghị quyết trụ cột về hoàn thiện thể chế; phát triển KH-CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; phát triển kinh tế tư nhân; hội nhập quốc tế liên quan đến bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.
Về những nội dung cơ bản của Nghị quyết số 70-NQ/TW, đồng chí Nguyễn Thanh Nghị cho biết, nghị quyết đã đưa ra 5 nhóm quan điểm chỉ đạo, các nhóm mục tiêu đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp lớn.
Về triển khai thực hiện Nghị quyết số 70-NQ/TW, đồng chí Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Bộ Chính trị giao Đảng ủy Quốc hội lãnh đạo, chỉ đạo nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện pháp luật để tạo thuận lợi cho phát triển năng lượng quốc gia theo tinh thần của nghị quyết; tăng cường giám sát việc xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược, quy hoạch và các chính sách phát triển năng lượng quốc gia; bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới.
Đảng ủy Chính phủ lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia và các chiến lược phát triển các phân ngành năng lượng, Quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia, Quy hoạch điện VIII điều chỉnh phù hợp với tinh thần của nghị quyết; trình Quốc hội sửa đổi, ban hành các luật có liên quan tạo môi trường thuận lợi cho phát triển, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia; trường hợp cần thiết, trình Quốc hội ban hành nghị quyết chuyên đề về các cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026-2030; ưu tiên bố trí đủ nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ đã nêu trong Nghị quyết số 70-NQ/TW.
