Thảo luận về dự án luật, ĐB Phạm Đình Thanh (Kon Tum) và một số ý kiến tán thành việc duy trì tổ chức hoạt động của thanh tra cấp huyện. Về tổ chức Thanh tra cấp sở, ĐB cho rằng, cần có quy định thống nhất, đồng bộ trong việc thành lập Thanh tra cấp sở trên phạm vi cả nước, tránh tình trạng thực hiện không thống nhất, đồng bộ, hoặc thành lập theo áp lực biên chế, không phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ thực tiễn của từng địa phương.
ĐB Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) cũng cho rằng, quy định giữ nguyên hệ thống tổ chức cơ quan thanh tra theo cấp hành chính là phù hợp, nhất là quyết định giữ nguyên thanh tra huyện. Thanh tra huyện có quá trình hình thành và phát triển lâu dài, đồng thời bảo đảm đúng nguyên tắc ở đâu có quản lý, ở đó có thanh tra. Trong thực tiễn việc xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo có tính chất phức tạp ngay từ cơ sở là cần thiết, Thanh tra huyện đảm bảo việc giải quyết đơn thư kịp thời, tránh gây áp lực cho Thanh tra tỉnh.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và các đại biểu dự hội nghị, sáng 7-9. Ảnh: QUANG PHÚC Liên quan đến báo cáo kết quả thanh tra, ĐB Phạm Đình Thanh đề nghị: “trường hợp phát hiện có hành vi tham nhũng, tiêu cực thì trong báo cáo kết quả thanh tra phải nêu rõ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức để xảy ra hành vi tham nhũng, tiêu cực theo các mức độ sau đây: yếu kém về năng lực quản lý; thiếu trách nhiệm trong quản lý; bao che cho người có hành vi tham nhũng, tiêu cực”.
ĐB Trần Đình Gia (Hà Tĩnh) cũng nhất trí giữ nguyên hệ thống cơ quan thanh tra cấp hành chính, trong đó thanh tra huyện như hiện hành; quy định thành lập thanh tra sở tại một số sở có phạm vi quản lý rộng và yêu cầu quản lý chuyên ngành phức tạp. Riêng đối với thanh tra sở, chỉ những sở đặc biệt mới thành lập cơ quan thanh tra. “Hiện nay tất cả những vướng mắc, chồng chéo và gây phiền hà ở cơ sở chủ yếu là nội dung này, bởi tất cả các sở đều có cơ quan thanh tra. Thực tế có những cơ quan phải tiếp thanh tra chuyên ngành của Sở GD-ĐT, thanh tra Sở Tài chính, thanh tra của Sở Nội vụ”, ĐB Trần Đình Gia nêu. ĐB cũng cho rằng, cần phân cấp nhiều hơn cho cơ quan thanh tra cấp huyện, sau khi luật có hiệu lực cần sớm hướng dẫn để tổ chức bộ máy và điều kiện đảm bảo để thanh tra cấp huyện thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình.
Các ĐB cũng đề nghị Chính phủ sớm có những giải pháp đồng bộ để khắc phục những hạn chế, yếu kém trong hoạt động của thanh tra cấp huyện; kiện toàn tổ chức, biên chế, bảo đảm điều kiện để nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của thanh tra cấp huyện góp phần thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao.
Đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên): Ảnh: QUANG PHÚC Đáng chú ý, ĐB Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) cho rằng, luật cần thiết kế các biện pháp để bảo đảm vị thế chính trị, tính độc lập gắn với tính chịu trách nhiệm của người đứng đầu của các cơ quan thanh tra nhà nước. Điều này nhằm tương xứng với chức trách, nhiệm vụ được giao và nhất là bảo đảm thực hiện hiệu quả chức năng quản lý nhà nước về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
ĐB Lê Hữu Trí nhấn mạnh, qua thực tiễn hoạt động thanh tra, người đứng đầu cơ quan thanh tra vẫn không độc lập hoàn toàn trong việc xác định đối tượng thanh tra, trong kết luận và kiến nghị xử lý. Trên thực tế đã có không ít trường hợp người đứng đầu cơ quan thanh tra và trưởng đoàn thanh tra phải báo cáo xin ý kiến thủ trưởng của cơ quan quản lý nhà nước trước khi người đứng đầu cơ quan thanh tra ký kết luận, dễ khiến kết luận thanh tra sẽ không bảo đảm tính khách quan.
Do đó, để bảo đảm hoạt động thanh tra được chính xác, khách quan, chống tham nhũng, tiêu cực, có hiệu quả, ĐB Lê Hữu Trí đề nghị luật cần quy định rõ các biện pháp tránh sự can thiệp của thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước, của người đứng đầu cơ quan thanh tra đối với hoạt động của đoàn thanh tra.
“Đề nghị bổ sung quy định, nếu trong trường hợp người đứng đầu cơ quan thanh tra trình kế hoạch thanh tra hoặc kết luận thanh tra mà thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp không chấp thuận thì ý kiến không chấp thuận phải thể hiện bằng văn bản và nêu rõ lý do không chấp thuận”, ĐB Lê Hữu Trí phát biểu.
