Các tờ báo lớn và lâu đời khắp thế giới từ đồng minh cho tới đối thủ của Mỹ đã ví von vụ bạo loạn ở quốc hội Mỹ là: Cuộc đảo chính điên rồ, Trump phóng hỏa Washington, Nền dân chủ bị bao vây…
Tại châu Âu, trang chủ tờ The Times giật tít Người ủng hộ Trump trong tâm bão của nền dân chủ Mỹ và mô tả cảnh tượng “các nghị sĩ Dân chủ và Cộng hòa đều kéo mặt nạ phòng độc che mặt và trốn dưới bàn làm việc, còn nhân viên thì trốn trong văn phòng”.
Với tựa đề “Nền dân chủ đang bị bao vây”, tờ Daily Telegraph đưa tin về cảnh bạo lực và hỗn loạn chưa từng có ở Washington khi “đám đông người ủng hộ Trump” tràn vào Đồi Capitol, tòa nhà quốc hội Mỹ. Tờ The Guardian nhận xét vụ bạo loạn phơi bày “thách thức gay gắt nhất đối với chế độ dân chủ Mỹ”.
Bên ngoài Điện Capitol, khi những người biểu tình vẫn còn tập trung, 6-1-2021. Ảnh: REUTERS Báo Đức, tờ Die Welt đăng bài xã luận của phóng viên Clemens Wergin, gọi đây là Ngày xấu hổ của nền dân chủ Mỹ: “Mỹ đang trải qua cuộc đảo chính bạo lực đầu tiên. Tổng thống, cùng những lời dối trá của ông ấy và một đảng Cộng hòa không xương sống phải chịu trách nhiệm chính trị”.
Suddeutsche Zeitung, một trong những tờ nhật báo lớn nhất của Đức, nói về “nỗi xấu hổ của Washington” dưới tiêu đề “Cuộc đảo chính điên rồ”. Trong khi đó tại Tây Ban Nha, tờ El Pais cáo buộc ông D.Trump đã “khuyến khích gây hỗn loạn”.
Nhật báo La Repubblica của Italy còn đi xa hơn, khi so sánh cuộc bạo loạn với vụ đảo chính ở Italy năm 1922 khi nhà độc tài Benito Mussolini lên nắm quyền.
La Corriere della Serra, một tờ báo lớn của Italy, viết về Proud Boys, nhóm ủng hộ ông D.Trump là “những kẻ cánh hữu cực đoan”, gồm cả phụ nữ và thanh niên, được kêu gọi trực tiếp bởi Trump. Người sau đó cố gắng xoa dịu căng thẳng trên truyền hình bằng lời nói: Chúng ta là bên đại diện cho luật pháp và trật tự nhưng đã quá muộn.
Trên tờ Le Figaro, nhật báo lâu đời của Pháp, biên tập viên Philippe Gelie viết rằng: Donald Trump nổi lên với tư cách là một tổng thống của người dân gây nhiều tranh cãi nhất. Ông ấy gạt bỏ thể chế, giẫm đạp nền dân chủ, chia rẽ nội bộ và ném vai trò tổng thống của mình xuống cống.
Tại Nam Mỹ và Trung Đông, nhà báo Eliane Cantanhede viết trên O Estado de S. Paulo, một tờ báo của Brazil: Khủng bố trong nước, tranh đấu nội bộ, tấn công Đồi Capitol, là ngọn lửa do chính Tổng thống Donald Trump thổi lên.
Nhật báo Ai Cập Al-Ahram mô tả cảnh bạo loạn khi người ủng hộ đụng độ với cảnh sát lúc xông vào tòa nhà quốc hội Mỹ, cho rằng cảnh tượng này phơi bày hiện thực “nền dân chủ Mỹ đã bị cúng tế, nền tự do Mỹ đã chết và những giá trị mà nước Mỹ không ngừng lan tỏa khắp thế giới đã sụt giảm nghiêm trọng, cũng như đã bị lợi dụng làm lý do để can thiệp vào nội bộ nước khác.
châu Á, tờ Global Times, đăng Twitter những hình ảnh so sánh người biểu tình Hồng Công chiếm Khu phức hợp Hội đồng Lập pháp hồi tháng 7-2019 với cảnh người ủng hộ Tổng thống Mỹ D.Trump tràn vào tòa nhà quốc hội, ẩu đả với lực lượng an ninh và lục lọi trong tòa nhà: “Bà Nancy Pelosi từng nói cuộc bạo loạn ở Hồng Công là “cảnh đẹp đáng chiêm ngưỡng” nhưng chưa rõ bà ấy có nói như vậy về diễn biến hôm nay ở Đồi Capitol không”.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Nga Konstantin Kosachyov viết trên Facebook: Sự ca tụng dân chủ đã kết thúc. Thật không may, nó đã chạm đáy và tôi nói điều này mà không chút hả hê nào…
VIỆT LÊ