Sáng 20-9, dự án Bộ luật Lao động được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến. Vấn đề làm thêm giờ tiếp tục là nội dung mà Ban soạn thảo có ý kiến khác với cơ quan thẩm tra và nhiều thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Tại Kỳ họp thứ 7, Chính phủ đã trình Quốc hội mở rộng khung thỏa thuận về giờ làm thêm tối đa lên 400 giờ/năm (tăng 100 giờ so với quy định hiện hành). Tuy nhiên, quá trình thảo luận còn có ý kiến khác nhau.
Tại Phiên họp thứ 36, Ủy ban Thường vụ Quốc hội không tán thành với đề xuất mở rộng khung thỏa thuận giờ làm thêm tối đa.
Trong phiên họp sáng nay, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội (cơ quan thẩm tra dự án luật) Nguyễn Thuý Anh cho biết, Chính phủ vẫn mong muốn được trình Quốc hội phương án mở rộng khung thỏa thuận về giờ làm thêm tối đa lên 400 giờ/năm. Thường trực Ủy ban Về các vấn đề xã hội đề xuất 2 phương án.
Phương án 1, giữ như quy định của Bộ luật hiện hành, có bổ sung nâng quy định khống chế thời gian làm thêm giờ theo tháng là 40 giờ/tháng thay vì 30 giờ/tháng và bổ sung quy định về các trường hợp được tổ chức làm thêm giờ từ trên 200 giờ đến 300 giờ.
Phương án 2, quy định như dự thảo Chính phủ trình. Theo phương án này, Chính phủ phải tiếp tục nghiên cứu các kiến nghị của đại biểu Quốc hội, chuẩn bị danh mục cụ thể các ngành, nghề được mở rộng khung làm thêm từ trên 300 giờ đến 400 giờ và trình Quốc hội dự thảo nghị định chi tiết.
“Ủy ban Về các vấn đề Xã hội cho rằng, giảm giờ làm là xu hướng tiến bộ, đặc biệt trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển, tay nghề người lao động ngày càng nâng cao, giá trị sản phẩm tăng lên, thời giờ làm việc phải giảm xuống để bảo đảm sức khỏe và an toàn cho người lao động. Việc tăng thời giờ làm thêm trong điều kiện công tác thanh tra, kiểm tra, chế tài xử lý vi phạm còn hạn chế sẽ có thể dẫn đến tình trạng doanh nghiệp lợi dụng thời giờ làm thêm, khai thác sức lao động, dẫn đến hậu quả người lao động sẽ cạn kiệt sức lao động sớm hơn so với tuổi lao động”, bà Nguyễn Thúy Anh nhấn mạnh.
Chia sẻ quan điểm của cơ quan thẩm tra, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc phân tích, việc làm thêm giờ liên quan đến năng suất lao động, không chỉ dựa vào sức người mà còn dựa vào sự đổi mới công nghệ.
“Làm thêm giờ thì người lao động cực kỳ khổ, nhất là phụ nữ không còn thời gian nào mà chăm sóc gia đình nữa. Quan điểm của tôi là không tăng, nếu không giảm được thì giữ nguyên như hiện hành”, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc nói.
Theo Tổng Thư ký Quốc hội, việc không cho phép tăng giờ làm thêm có một tác dụng tốt là tạo sức ép buộc doanh nghiệp phải suy nghĩ đổi mới công nghệ, sử dụng dây chuyền sản xuất hiện đại.
Từ kinh nghiệm quản lý doanh nghiệp của chính mình, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc kể: “Người Mỹ sang Việt Nam mua hàng họ đi xem công nhân ăn gì uống gì, được chăm sóc thế nào chứ không xem ngay sản phẩm đâu, quan điểm của họ là nếu đời sống người lao động tốt thì sản phẩm tốt, vì thế tôi thiết tha đề nghị giữ nguyên không tăng giờ làm thêm”.
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến cũng bình luận: “Trước đây cán bộ công chức làm việc tuần 48 giờ sau đó xuống 40 giờ, bây giờ công nhân vẫn làm việc tuần 48 tiếng mà còn tăng thì đi ngược lại xu thế tiến bộ của thế giới”.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định thì đề nghị trình Quốc hội cả 2 phương án, song nói rõ: Thường vụ Quốc hội kiên trì quan điểm theo phương án 1 nhưng cũng không "bác" phương án của Chính phủ.
Được mời phát biểu ý kiến, ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng kiên trì quan điểm không nên tăng giờ làm thêm.
Ông Ngọ Duy Hiểu phân tích, Việt Nam hiện nằm trong danh sách 46 nước quy định giờ làm việc lên tới 48 giờ/tuần, nhưng thu nhập đầu người đã cao hơn 66 quốc gia khác.
Thời gian làm việc danh nghĩa đã cao so với thế giới, nhưng thực tế còn vào loại cao nhất thế giới. Trong khi đó, sau 20 năm, từ nước thu nhập thấp, Việt Nam đã trở thành nước có thu nhập trung bình thì nên đảm bảo đối xử công bằng với người lao động ở mọi khu vực.
Còn nói về năng suất thì Trung Quốc làm việc 40 giờ/tuần, nghỉ phép 21 ngày, mà họ có làm việc hiệu quả không.
Myanmar thu nhập bình quân thấp hơn ta cũng làm việc 44 giờ/ tuần, nghỉ phép 21 ngày”, ông Ngọ Duy Hiểu dẫn chứng.
Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu nhận định, với điều kiện sức khoẻ hiện nay của người lao động Việt Nam, thời gian làm việc tăng thêm sẽ càng khiến cho tỷ lệ ốm yếu, mệt mỏi tăng cao…
