Bà Rịa - Vũng Tàu Chuyển biến tích cực trong phòng chống IUU

Quản lý chặt đội tàu

Tính đến nay, toàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có 4.481 tàu cá, trong đó, tàu hoạt động vùng khơi là 2.534 tàu, vùng lộng 599 tàu và vùng ven bờ 1.348 tàu. Trong vài tháng trở lại đây, mỗi tuần, trực tiếp người đứng đầu UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đều dành ra 1 buổi (thường vào ngày nghỉ cuối tuần) để họp bàn về công tác phòng chống khai thác IUU. Báo cáo của ngành nông nghiệp cũng thể hiện sự khác biệt, không còn tình trạng khuôn mẫu kiểu bao nhiêu tàu cá, các giải pháp chung chung như trước mà nêu rõ số liệu tàu tăng, giảm, vị trí, nguyên nhân và các công việc triển khai trong tuần. Bên cạnh đó, số liệu về xử lý từng nhóm vi phạm cũng được thể hiện rõ ràng hàng tuần, cho thấy sự sát sao từ lãnh đạo tỉnh cho đến cán bộ quản lý ngành thủy sản. Điều đáng mừng là trong 2 năm, từ tháng 8-2022 đến tháng 8-2024, tỉnh không có bất kỳ tàu cá nào khai thác hải sản trái phép, vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ. Việc cấp đăng ký cho hơn 1.000 tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm và không có giấy phép khai thác) cũng đã đạt trên 90% và dự kiến sẽ hoàn thành toàn bộ việc đăng ký trong năm nay.

Xã Phước Tỉnh (huyện Long Điền), nơi nổi tiếng có nhiều gia đình thăng trầm từ nghề đi biển hiện là điểm “đỏ” trong phòng chống khai thác IUU. Ngư dân Trần Văn Tuấn chia sẻ, qua công tác tuyên truyền vận động, các chủ tàu, thuyền trưởng hiện nay thuộc làu làu các khuyến cáo, các quy định phòng chống khai thác IUU, thậm chí các điều khoản về mức xử phạt vi phạm khai thác thủy hải sản. Điều này cho thấy, nhận thức của ngư dân trong phòng chống khai thác IUU đã có những chuyển biến rõ rệt.

Các cơ quan trên địa bàn tỉnh đã đồng loạt vào cuộc để xử phạt và thậm chí xử lý hình sự nhiều trường hợp tháo, gửi thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS). Theo một cán bộ Chi cục Thủy sản tỉnh, qua công tác giám sát hệ thống VMS 24/24 giờ, khi tàu cá mất tín hiệu trong vòng 3 giờ, ngay lập tức cán bộ sẽ liên hệ với chủ tàu, thuyền trưởng để kiểm tra yêu cầu kết nối lại. Trong trường hợp không kết nối được thì trong 6 giờ sau đó, tàu phải báo vị trí hoạt động về cho cơ quan quản lý và trong vòng 10 ngày, nếu không khắc phục được tình trạng mất kết nối thì phải đưa tàu về bờ để xử lý. Ngay cả với những tàu nằm bờ cũng phải khai báo vị trí rõ ràng, không để ngư lưới cụ trên tàu.

Xử lý nghiêm vi phạm để răn đe

Theo thống kê của Sở NN-PTNT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, từ đầu năm 2024 đến nay, các cơ quan chức năng trong tỉnh đã xử lý 216 vụ vi phạm khai thác thủy hải sản với tổng số tiền phạt lên đến hơn 4,6 tỷ đồng. Trong đó, vi phạm chủ yếu liên quan đến mất kết nối VMS trên biển, hành vi này được xếp hàng đầu trong nhóm vấn đề thủy sản ưu tiên cần xử lý bởi liên quan trực tiếp tới việc đưa tàu đi đánh bắt trái phép.

Là đơn vị nòng cốt, quản lý trực tiếp việc xuất/nhập bến của tàu cá, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã thành lập tổ chuyên biệt chống khai thác IUU triển khai quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, cấp bách về chống khai thác IUU. Đồng thời, nhanh chóng phát hiện, điều tra, xử lý các hành vi vi phạm; quản lý chặt chẽ tàu “3 không”, kiên quyết không cho tàu xuất bến ra khơi khi chưa đăng ký. Ngoài ra, đơn vị cũng đưa vào sử dụng phần mềm “quản lý tàu cá IUU” với những tính năng cơ bản là giám sát, tra cứu tàu cá, cảnh báo vi phạm tích hợp hệ thống cảnh báo thông minh bằng cuộc gọi tự động hoặc tin nhắn đến chủ tàu, thuyền trưởng.

Ông Huỳnh Sơn Thái, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu, cho hay, mục tiêu của tỉnh là trong năm nay phải giải quyết dứt điểm các hạn chế còn tồn tại trong công tác phòng chống khai thác IUU đã được các cấp chỉ ra. Giải pháp là thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Trung ương, quản lý chặt đội tàu, xử lý nghiêm các vi phạm và tăng cường công tác tuyên truyền đến bà con ngư dân, hướng tới phát triển nghề cá theo hướng bền vững.